Washington’da siyasi çıkmaz ülkeyi yeniden hükümet kapanmasıyla karşı karşıya bıraktı. Sağlık politikaları üzerinden tıkanan bütçe görüşmeleri sonuçsuz kalınca federal hizmetlerin önemli bir bölümü durduruldu.
ABD hükümeti neden kapandı?
ABD’de hükümetin kapanmasının temel nedeni, Kongre’nin federal bütçe üzerinde anlaşamaması. Cumhuriyetçiler, Kongre’nin iki kanadını kontrol ediyor olsa da Senato’da tasarıyı geçirmek için gerekli 60 oyu bulamadılar. Demokratlar ise sağlık politikası üzerinden direnç gösteriyor. Özellikle Trump yönetiminin getirdiği Medicaid kesintilerinin kaldırılması, süresi dolmak üzere olan vergi indirimlerinin uzatılması ve sağlık kurumlarına yönelik fon kesintilerinin durdurulması talep ediliyor.
Kapanmanın zamanı
Hükümet, 1 Ekim 2025 günü Washington’da saat 00.01 itibarıyla kapanmaya girdi. Bu, yaklaşık yedi yıl aradan sonra yaşanan ilk kapanma oldu. En son kapanma Trump’ın ilk döneminde, 2018 sonunda 36 gün sürmüş ve tarihe en uzun kapanma olarak geçmişti.
Trump yönetiminin farklı tutumu
Geçmişte hükümet kapanmaları siyasi risk olarak görülürken, Trump yönetimi bu kez farklı bir yaklaşım benimsedi. Kapanmayı devlet aygıtını küçültmek için bir fırsat olarak değerlendiriyor. Hatta yetkililer, “ikinci derece” kamu çalışanlarının kalıcı olarak işten çıkarılabileceğini açıkça dile getirdi. Bu yönüyle kapanma, önceki örneklerden ayrışıyor.
Toplumsal ve ekonomik etkiler
Kapanma tüm devlet hizmetlerini durdurmayacak. Sınır güvenliği, hastanelerde acil tıbbi bakım, kolluk kuvvetleri ve hava trafik kontrolü gibi kritik hizmetler sürecek. Ancak gıda yardımları, öğrenci kredileri, federal okul öncesi programlar, gıda denetimleri ve ulusal park hizmetleri aksayacak. Eğer kriz uzarsa, maaşlarını alamayan kamu çalışanlarının işi bırakmasıyla seyahatlerde gecikmeler yaşanabilir ve ekonomiye milyarlarca dolarlık ek yük binebilir.
ABD’de son 50 yılda hükümet kapanmaları oldukça sık yaşandı. Ronald Reagan döneminde sekiz kez kapanma görüldü ancak bunların hepsi kısa sürdü. Trump’ın ilk döneminde ise üç kapanma yaşandı; bunlardan biri 36 günle rekor kırdı. ABD sistemi, diğer ülkelerden farklı olarak bütçe krizlerine daha açık çünkü harcama planlarının yürürlüğe girebilmesi için Kongre’nin her iki kanadı ile Başkan’ın mutabakatı gerekiyor.
