Son dönemde birçok davada karşımıza çıkan "adli kontrol" uygulaması, kamuoyunun merak ettiği bir kavram haline geldi. Peki, Adli kontrol nedir? Adli kontrol verildikten sonra ne olur?
Adli Kontrol nedir?
Adli kontrol, tutuklamaya alternatif olarak uygulanan bir ceza yargılaması tedbiridir. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 109. maddesine göre, şüpheli ya da sanığın tutuklanmasına gerek görülmeyen ancak serbest bırakıldığında kaçma, delilleri karartma veya suç işlemeye devam etme ihtimali bulunan durumlarda uygulanır. Bu tedbir, kişinin özgürlüğünü tamamen kısıtlamadan, yargılama sürecinde adli makamlarla bağını koruyarak yargılamanın sağlıklı yürütülmesini amaçlar.
Adli kontrol kararı verildikten sonra ne olur?
Adli kontrol kararı verildikten sonra, kişi serbest bırakılır ancak belirlenen şartlara uymak zorundadır. Uygulanabilecek adli kontrol şartları arasında şunlar yer alır:
- Belirli günlerde karakola imza verme (adli mercie başvurma)
- Yurtdışına çıkış yasağı
- Hâkimin belirlediği adres dışında ikamet etmeme
- Elektronik kelepçe ile izlenme
- Belirli bir meslek veya faaliyeti yapmaktan men edilme
- Mağdura veya tanıklara yaklaşmama, iletişim kurmama yasağı
Şartlar, şüpheli veya sanığın durumuna göre mahkeme tarafından özel olarak belirlenir. Bu şartlara aykırı davranılması hâlinde, kişi hakkında yeniden tutuklama kararı verilebilir.
Adli kontrol şartıyla serbest bırakılanlar tutuklanabilir mi?
Adli kontrol altında bulunan bir kişi, mahkemenin belirlediği yükümlülüklere aykırı davrandığında tutuklanabilir. Örneğin imza atma yükümlülüğüne uymamak, yurtdışı yasağını delmek veya mağdura yaklaşmak gibi durumlar, hâkimin takdirine bağlı olarak tutuklama sebebi sayılabilir. Ayrıca yargılama sürecinde yeni ve ciddi delillerin ortaya çıkması durumunda da adli kontrol kararı kaldırılarak tutuklama uygulanabilir.
Adli kontrol sonrası mahkeme olur mu?
Adli kontrol tedbiri sadece soruşturma veya kovuşturma sürecinde geçici bir uygulamadır; esas yargılama süreci devam eder. Adli kontrol verilmiş olması, dosyanın kapandığı anlamına gelmez. Dosya hakkında iddianame düzenlenir ve kamu davası açılırsa, sanık hakkında normal usulde ceza yargılaması yapılır. Mahkeme, duruşmalar sonucunda beraat, ceza veya başka bir karar verebilir.