Bir dâhi düşünün… Matematikte çığır açan teoriler geliştiren, Nobel Ödülü’ne uzanan bir kariyere sahip olan ama aynı zamanda aklının derinliklerinde savaş veren biri. John Nash, zekâsıyla dünyayı büyülerken aynı zamanda kendi zihninin labirentlerinde kaybolmuş bir adam mıydı?
John Forbes Nash Jr. Kimdir?
Akıl Oyunları (A Beautiful Mind), 2001 yılında yönetmen Ron Howard tarafından çekilen ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Amerikalı matematikçi John Forbes Nash Jr.'ın hayatını konu alan biyografik drama filmidir. Film, Sylvia Nasar’ın 1997’de yayımlanan ve Pulitzer Ödülü'ne aday gösterilen aynı adlı kitabından uyarlanmıştır. Senaryosu Akiva Goldsman tarafından yazılan film, Nash'in şizofreni ile mücadelesini ve akademik başarılarını anlatır.
Başrollerinde Russell Crowe (John Nash), Jennifer Connelly (Alicia Nash), Ed Harris, Paul Bettany, Christopher Plummer gibi isimler yer alır. Film, izleyiciyi Nash’in zihninin içine çeker ve onun gerçek ile hayal arasındaki ince çizgide nasıl yaşadığını etkileyici bir biçimde gözler önüne serer.John Forbes Nash Jr., 13 Haziran 1928'de Batı Virginia'da doğdu. Carnegie Teknoloji Enstitüsü’nden lisans ve yüksek lisans derecelerini aldıktan sonra Princeton Üniversitesi’nde doktora yaptı. 21 yaşında yazdığı doktora tezi, oyun teorisi alanında devrim yarattı ve ona 1994’te Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazandırdı.
Matematik alanında oyun teorisi, diferansiyel geometri ve kısmi diferansiyel denklemler üzerine önemli çalışmalar yaptı. Ancak 1959 yılında paranoid şizofreni belirtileri göstermeye başladı. Hastalığı nedeniyle akademik hayatına ara vermek zorunda kaldı. 1970'lerden sonra iyileşmeye başladı ve 1980’lerin ortasında yeniden üniversitede ders vermeye başladı.
1994 yılında Nobel Ödülü’nü kazandıktan sonra yeniden bilim dünyasında önemli bir figür hâline geldi. 2015 yılında Abel Ödülü’nü kazandı, ancak ödül töreninden dönerken eşi Alicia Nash ile birlikte geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybetti.
Nash’in Bilimsel Çalışmaları ve Katkıları
- Oyun Teorisi: Ekonomide rekabet ve strateji analizi için kullanılan Nash Dengesi kavramını geliştirdi.
- Diferansiyel Geometri: Geometrik analizde kullanılan çeşitli teoriler geliştirdi.
- Kriptografi: Soğuk Savaş döneminde Amerikan ordusu için şifreleme üzerine çalışmalar yaptı.
- Nash, bilimsel kariyerinde 23 önemli akademik makale yayımladı ve "Essays on Game Theory" adlı kitabını yazdı.
Akıl Oyunları ve John Nash'in İlham Verici Hikâyesi
Hem film hem de Nash’in gerçek hayat hikâyesi, insan aklının sınırlarını zorlayan bir mücadeleyi anlatıyor. Paranoid şizofreni gibi ciddi bir ruhsal hastalıkla mücadele eden Nash, yalnızca bilime olan sevgisiyle değil, aynı zamanda eşi Alicia’nın desteğiyle de hayatta kalmayı başardı.
"Akıl hastalığını kendi aklıyla yenen adam" olarak tarihe geçen Nash, yalnızca matematik alanında değil, insan ruhunun dayanıklılığı konusunda da unutulmaz bir figür oldu.
