Alevilikte musahiplik, inancın derinliklerine uzanan ve önemli bir ritüel olarak kabul edilir. Ancak, bu ritüelin nasıl gerçekleştiği ve musahip olmanın detayları pek çok kişi için hala muamma. Kullanıcılar, bu konuda net bilgilere ulaşmak ve musahip olmanın nasıl bir süreç olduğunu öğrenmek istiyorlar. Alevilikte musahip ne demek? Musahiplik nasıl olunur? İşte, Alevilikte musahip olmanın ayrıntıları ve merak edilen soruların cevapları...
Alevilikte musahip ne demek?
musâhip veya müsâhip, Alevilikte özel bir dinî tören ile atanan ve kişinin hem dünyada hem de ahirette kardeşi ve yoldaşı kabul edilen kimse. Kelime Arapça "sahiba" (dostluk) kökünden gelir.[1
Musahiplik nasıl olunur?
Musahiplik kuralları aşağıda yer almaktadır;
- Ergenlik çağına erişmek: Musahiplik için ergenlik çağına ulaşmış olmak gerekmektedir.
- Evli olmak ve eşinin rızasını almak: Musahiplik için evli olmak ve eşin rızasını almak önemlidir.
- Çiftlerin birbirlerini iyi tanımaları: Musahip olacak çiftlerin birbirlerini iyi tanımaları ve uyum içinde olmaları önemlidir.
- İki ailenin birbirleriyle dost olması: Müsahip çiftlerin aileleri arasında da dostluk olması gerekmektedir.
- Müsahip çiftlerin baskı altında kalmamaları: Musahiplik ilişkisinin sağlıklı yürümesi için çiftlerin baskı altında kalmamaları önemlidir.
- Müsahip çiftlerin Alevilik kurallarını bilmeleri: Çiftlerin Alevilik öğretilerine ve kurallarına uygun davranmaları beklenir.
- Dört Kapı - Kırk makama uyma: Alevi geleneğinde önemli bir kural olan dört kapı - kırk makam ilkesine uyulması gerekmektedir.
- Kurban kesip Mürşidine, Pirine teslim olma: Müsahip çiftlerin Alevi geleneğine göre kurban kesip önderlerine teslim olmaları beklenir.
- Ata hakkını bilmek: Müsahiplikte çiftlerin ata hakkını bilmesi önemlidir.
- Komşu hakkını bilmek: Müsahip çiftlerin komşu haklarına saygı göstermeleri beklenir.
- Dostça geçinme: Müsahip çiftlerin birbirleriyle dostça ve saygılı bir ilişki içinde olmaları önemlidir.
- Tecella-Tamenna'ya ikrar verme: Ehli-Beyt'in dostu olup düşmanlarını düşman bilme ilkesine uyulması gerekmektedir.
Musahiplik nasıl olunur?
Musâhip veya müsâhip, Alevilikte özel bir dinî törenle atanıp kişinin hem dünyada hem de ahirette kardeşi ve yoldaşı kabul edilen bir kişidir. Kelime Arapça "sahiba" (dostluk) kökünden gelir.
Musahip terimi, Arapça bir sıfat olan "sahip" sözcüğünden gelir ve sahip olma, sahip çıkma (koruma yardım etme) anlamlarına gelen "Muahad" sözcüğüne dayanır. Türkçe karşılığı olarak da Musahip denilmiştir. Terim, Safeviler devrinden önce "Muahad" olarak adlandırılmış, ancak bu devirden sonra "Musahip" olarak anılmaya başlanmıştır.
Musahiplik, birbirine sahip çıkmak, maddi ve manevi yönlerde yardımda bulunmak, birbirini tehlikelere karşı kollamak ve korumaktır. Bu anlamlarla birlikte Musahiplik, tasavvufi bir yorum kazanarak inancın temel ilkelerinden biri haline gelmiştir. Her talip ve yola bağlı kişinin, Mürşidi, Piri ve Rehberi olduğu gibi, musahibi de olması beklenir. Musahip olmayanlar, inanç topluluğunda eksik kabul edilir ve bazı geleneksel toplantılara alınmazlar.
Musahip olabilmek için belirli koşullar bulunmaktadır:
- Musahip olmak isteyen kişilerin karakterlerinin birbirine uygun olması ve yaş uyumunun olması gereklidir.
- Ekonomik düzeylerinin benzer olması beklenir.
- Adayların kendilerinden önceki birinci ve ikinci kuşaklar arasında evlilik olmamalıdır.
- Adayların ailelerinin arasında düşmanlık veya çirkin işler olmamalıdır.
- Toplumsal suçlara karışmamış olmaları gerekir.
- Musahip olmak isteyenlerin evli olmaları genellikle gereklidir.
- Akrabalık bağının çok yakın olmaması önemlidir.
Musahipler arasında adil ve hakça sorumluluklar bulunur. Onlar, dinde dünya ve ahret kardeşi olmuşlardır. Musahip kardeşlik, öz kardeşlikten daha ileri ve kutsal kabul edilir. Anlaşmazlık, kavga veya küskünlük kabul edilmez ve birbirlerini incitmek büyük bir inanç suçu olarak değerlendirilir.
Musahiplik, inançsal ilkelerin sosyal hayattaki en önemli örgütlenmelerinden biridir ve halen uygulanmaktadır. Özellikle düğünlerde, çiftin mutlaka musahibi olması gerekmektedir. Musahipler genellikle düğün boyunca bir arada bulunur ve geleneksel ritüellerle karşılıklı olarak dostluklarını ifade ederler.