Galatasaray Spor Kulübü’nün kurucusu, Türk spor tarihinin yapıtaşlarından biri ve A Milli Futbol Takımı'nın ilk teknik direktörü olan Ali Sami Yen, aramızdan ayrılışının 74. yılında rahmet ve minnetle yad ediliyor.
1886 yılında İstanbul'da dünyaya gelen Ali Sami Yen, ünlü yazar ve dilbilimci Şemsettin Sami’nin oğludur. Eğitimine babasından aldığı derslerle başlayan Yen, ardından Galatasaray Lisesi'nde öğrenimini sürdürdü. Burada edindiği entelektüel birikim ve spor sevgisi, onu Türk futboluna yön veren vizyoner bir lider haline getirdi.
Galatasaray'ın temelleri bir edebiyat dersinde atıldı
1905 yılının Ekim ayında, Galatasaray Lisesi'ndeki bir edebiyat dersinde, arkadaşlarıyla birlikte kurduğu Galatasaray Kulübü'nün hem bir numaralı kurucusu hem de ilk başkanı oldu. Yen, kulübün amacını “İngilizler gibi toplu halde oynamak, bir renge ve isme sahip olmak ve Türk olmayan takımları yenmek” şeklinde tanımlamıştı. Bu vizyon, Galatasaray’ın asırlık başarı hikayesinin temel taşı oldu.
Zarif çalımlardan yöneticiliğe uzanan yolculuk
Saha içinde orta sahanın etkili oyuncularından biri olarak öne çıkan Yen, 1907’de bir maçta yaşadığı ağır sakatlığın ardından aktif futbol hayatını sonlandırdı. Ancak bu durum onu spordan uzaklaştırmadı; aksine Türk sporunun yöneticilik ve teşkilatlanma alanlarında öncü figürlerinden biri haline getirdi.
Galatasaray’a 14 yıl başkanlık yaptı
Ali Sami Yen, Galatasaray Kulübü’nde toplamda 14 yıl boyunca başkanlık görevini yürüttü. İlk dönemini 1905-1918 yılları arasında aralıksız sürdüren Yen, 1925 yılında da bir kez daha başkanlık koltuğuna oturdu. Zor koşulların hüküm sürdüğü savaş yıllarında kulübü başarıyla yöneten Yen, sporu sadece futbol değil, birçok branşta kurumsal hale getirmek için önemli adımlar attı.
Milli Takım'ın ilk teknik direktörü
Türkiye’nin FIFA’ya üyeliğinin ardından 26 Ekim 1923 tarihinde Romanya ile oynanan ve 2-2 sonuçlanan ilk milli karşılaşmada A Milli Futbol Takımı'nın teknik direktörlüğünü üstlendi. Bu görevle, Türk futbolunun uluslararası arenadaki ilk adımında takımın başında yer alarak tarihe geçti.
Spor teşkilatlarında öncü rol
1922 yılında kurulan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı’nın ilk başkanı olan Ali Sami Yen, Türk sporunun kurumsallaşması adına kritik rol üstlendi. Federasyonların kurulmasını sağladı, spor mevzuatlarının çevirisi ve uygulanmasında öncülük etti. Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi başkanlığı görevini ise 1927-1930 yılları arasında sürdürdü. 1924 Paris Olimpiyatları’na Türk kafilesinin başında katıldı.
İlk spor müzesi ve futbol kitabı ona ait
Ali Sami Yen’in Kalamış’ta kurduğu ve daha sonra Galatasaray Lisesi’ne taşınan müze, Türkiye’nin ilk spor müzesi olarak kayıtlara geçti. Aynı zamanda kaleme aldığı “Futbol Kitabı” adlı eseriyle futbolun teknik yönlerini bilimsel bir yaklaşımla anlatan ilk Türk spor yazarı oldu. 1927’de yayımlanan bu eser, futbol literatürümüzdeki ilk örnek olma niteliğini taşıyor.
Ali Sami Yen’in mirası yaşıyor
29 Temmuz 1951’de, 65 yaşında hayata veda eden Ali Sami Yen, Feriköy Mezarlığı’na defnedildi. Adı, uzun yıllar Galatasaray’a ev sahipliği yapan Mecidiyeköy'deki stada verildi. Bugünse Sarı-kırmızılı ekibin maçlarını oynadığı modern Rams PARK, Ali Sami Yen Spor Kompleksi'nin bir parçası olarak, onun mirasını yaşatmaya devam ediyor.
