Zehir etkisi yüksek, panzehiri yok ve birkaç miligramı bile ölümcül olabilir. Tarımda kullanılan alüminyum fosfit, bilinçsizce kullanıldığında sessiz bir tehlikeye dönüşüyor.
Tarımda Kullanılan sessiz tehlike: Alüminyum Fosfit
Tarım sektöründe haşere kontrolü amacıyla sıkça kullanılan alüminyum fosfit (AlP), son yıllarda halk sağlığı açısından da gündeme gelmeye başladı. Depolanan ürünlerde zararlı organizmaları yok etmek için kullanılan bu kimyasal, uygun şartlarda etkili olsa da, yanlış kullanımı durumunda insan hayatını tehdit eden ciddi bir riske dönüşebiliyor.
Alüminyum fosfit, hava nemi veya mide asidi gibi sıvı ortamlarla temas ettiğinde kimyasal reaksiyona girerek fosfin (PH₃) gazı açığa çıkarıyor. Bu gaz renksiz, kokusuz ve oldukça toksik bir yapıdadır. Fosfinin solunması, hücrelerin enerji üretim mekanizmasını bozarak organ yetmezliğine ve ölüme yol açabiliyor.
Yüksek ölüm riski ve panzehir yokluğu
Tıbbi araştırmalar, alüminyum fosfitin yutulması veya gazının solunması durumunda ölüm oranlarının %30 ile %100 arasında değiştiğini ortaya koyuyor. En dikkat çekici unsur ise, bu maddeye karşı spesifik bir panzehirin bulunmaması. Zehirlenme vakalarında yalnızca destekleyici tedavi uygulanabiliyor ve başarılı bir sonuç için müdahale süresi büyük önem taşıyor.
Zehirlenme belirtileri saatler içinde ortaya çıkıyor
Alüminyum fosfit zehirlenmesinde belirtiler genellikle birkaç saat içinde görülüyor. Bulantı, kusma, nefes darlığı, karın ağrısı ve bilinç kaybı gibi semptomlarla başlayan tablo, çoklu organ yetmezliği ve dolaşım bozukluklarına kadar ilerleyebiliyor. Bu nedenle erken teşhis ve müdahale hayati önem taşıyor.
Sadece yetkili kişiler kullanmalı
Yetkililer, bu kimyasalın sadece lisanslı ve eğitimli uzmanlar tarafından, özel koruyucu ekipman kullanılarak uygulanması gerektiğini vurguluyor. Gıda depoları, liman sahaları ve tarım işletmeleri gibi alanlarda kullanılan alüminyum fosfit, kontrolsüz ortamlarda kesinlikle kullanılmamalı. Uygulama yapılan alanların uzun süre havalandırılması da hayati öneme sahip.
Ev ortamında kullanımı ölümcül olabilir
Zehirlenme vakalarının önemli bir kısmı, bireylerin alüminyum fosfiti böcek ilacı sanarak ev ortamında kullanmasından kaynaklanıyor. Tarım dışı amaçlarla ya da merdiven altı satışlar yoluyla temin edilen bu madde, özellikle çocuklar ve evcil hayvanlar için büyük tehdit oluşturuyor.
Yasal takip ve denetim şart
Uzmanlar, alüminyum fosfitin yalnızca ruhsatlı alanlarda satılması ve uygulanması gerektiğini, aksi takdirde toplu zehirlenmelere yol açabileceğini belirtiyor. Bu kapsamda daha sıkı denetimler ve kamuoyuna yönelik bilgilendirme kampanyalarının hayati önem taşıdığı ifade ediliyor.
