Antalya'nın tarihî zenginliklerinden biri olan Idyros Antik Kenti'nin adı, kökenini tarih öncesi dönemlere dayanan ve Antalya'nın tarihî önemine işaret eden bir isimden alıyor. Peki, Antalya Idyros Antik Kenti'nin adı nereden geliyor? Bu eski kentin adıyla ilgili bilgiler, kökenini araştıranlar için heyecan verici bir yolculuğa işaret ediyor.
Idyros Antik Kenti'nin adı nereden geliyor?
Idyros antik kenti adını, antik kaynaklarda geçen bir isimden almıştır. Ne yazık ki, bu ismin kökenine dair kesin bilgiler elde edilememiştir, çünkü antik kaynaklarda Idyros'un detaylı bir şekilde ele alınmamıştır. Ancak, araştırmacılar ve arkeologlar, kentin denizci bir geçmişi olduğunu düşünmektedirler. Denizle iç içe geçmiş bir tarih ve kültüre sahip olması, kentin adının da muhtemelen denizle ilgili bir unsur içermiş olabileceği anlamına gelmektedir.
Idyros Antik Kenti, arkeolojik kazılar ve buluntular sayesinde gün yüzüne çıkarılan tarihî zenginlikleriyle dikkat çekmektedir. MS 4. yüzyıla tarihlendirilen kapalı Yunan haçı planlı mozaikli kilise, amphora mezarların bulunduğu nekropol alanı ve Roma köprü ayağı gibi önemli yapılar, kentin tarihini aydınlatmaktadır.
Nekropol alanında yer alan amphora mezarlar, dünya genelinde nadir görülen mezar tiplerinden biridir. MÖ 7 – 4. yüzyıllara tarihlenen benzer mezarlar, Türkiye'de sadece Balıkesir ve İzmir'de bulunmaktadır. Idyros Antik Kenti'ndeki mezarlar ise MS 1 – 3. yüzyıllara tarihlenmekte olup, İtalya, İspanya ve Kuzey Afrika'da da benzer örneklerine rastlanmıştır.
Sosyal ve ticari amaçlarla kullanılan diğer yapılar ise bu mezarların çevresinde konumlanmıştır. Ancak, bu yapıların fonksiyonları hakkında tam bilgiye ulaşabilmek için devam eden kazı çalışmaları gerekmektedir.
Idyros Antik Kenti'nde yapılan ilk arkeolojik çalışmalar, Antalya Müzesi başkanlığında 1976 - 1977 yıllarında gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalarda, özellikle mozaikli kilise üzerinde odaklanılmış ve bu alandaki kazılar öncelikli olarak yürütülmüştür. 2017 yılında başlayan 2. dönem kazıları ise Antalya Müzesi başkanlığında, Yrd. Doç. Dr. Hakan Öniz ve Yrd. Doç. Dr. Murat Karademir’in bilimsel danışmanlığında devam etmektedir.
1976 – 1977 yıllarında yapılan kazılarda elde edilen buluntularda, MÖ 5. – 4. yüzyıla ait seramik kalıntılar tespit edilmiştir. Bu buluntular, Idyros Antik Kenti'nin tarihini Helenistik Dönem'e kadar götürmektedir. Ancak, şu ana kadar elde edilen buluntular ağırlıklı olarak Roma ve Bizans dönemlerine tarihlendirilmektedir.
