Bangladeş'te Temmuz 2024 protestoları sonrası başlayan yargı süreci, ülkenin siyasi tarihinde yeni bir dönüm noktasına işaret ediyor. Peki, Bangladeş'in devrik lideri Şeyh Hasina kimdir?
Şeyh Hasina kimdir?
Bangladeş’te Temmuz 2024’te düzenlenen geniş katılımlı protestoların ardından yaşanan kitlesel ölümler, ülke siyasetinde tarihi bir kırılmaya yol açtı. Göstericilere yönelik kanlı müdahaleyle bağlantılı olduğu iddia edilen eski Başbakan Şeyh Hasina Vecid hakkında idam cezası talep ediliyor. Hasina’nın kaderi, 17 Kasım’da yapılacak duruşmada belli olacak.
Protestolara kan bulaştı
Temmuz 2024'te, kamu kontenjanlarında ayrımcılığa neden olan düzenlemeye karşı binlerce öğrenci sokağa döküldü. Barışçıl başlayan gösteriler kısa sürede çatışmalara dönüştü. Ordu ve polis güçlerinin müdahalesi sonucu yüzlerce sivil yaşamını yitirirken, binlerce kişi gözaltına alındı. İnsan hakları örgütleri, olayları “devlet destekli katliam” olarak nitelendirdi.
Hasina: "Ölenler için üzgünüm, ama emri ben vermedim"
Görevden uzaklaştırıldıktan sonra Hindistan’a kaçan Hasina, BBC’ye gönderdiği yazılı açıklamada sivillere ateş açılması yönünde bir emir vermediğini belirtti. "Durumun kontrolden çıktığını ve birçok insanın yok yere hayatını kaybettiğini inkar etmiyorum" diyen Hasina, doğrudan suçlamaları ise reddetti.
Sürgünde Yargılanıyor
Dava sürecine fiziken katılmayan Hasina, Bangladeş Yüksek Mahkemesi'nde gıyabında yargılanıyor. Savcılık, Temmuz protestolarındaki can kayıpları nedeniyle Hasina’nın “insanlığa karşı suç işlediği” gerekçesiyle en ağır cezaya çarptırılmasını talep ediyor.
Siyasi dönüşüm ve yeni Başbakan Yunus
Kanlı olayların ardından ülkede Cemaat-i İslami Partisi ve onun öğrenci yapılanmaları yasaklandı. Protestocular bu kez ölenler için adalet talebiyle yeniden sokaklara çıktı. Olayların ardından Şeyh Hasina’nın ülkeden kaçışıyla birlikte siyasi otorite boşluğu oluştu. Nobel Barış Ödüllü Muhammed Yunus, 8 Ağustos 2024’te geçici hükümetin başına getirildi.
Hasina’nın geleceği, 17 Kasım 2025’te yapılacak duruşmada netleşecek. Mahkeme kararı sadece Hasina’nın değil, Bangladeş'in demokrasiye geçiş sürecinin de seyrini belirleyecek. Bölge ve dünya kamuoyu, alınacak kararı dikkatle izliyor.
