Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye’nin kültürel mirasının korunmasına yönelik uluslararası mücadelede kritik bir başarıya daha imza attı. Burdur’daki Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan bronz imparator heykeli ile mermer Demosthenes başı ve Düver kökenli pişmiş toprak tabletlerin de aralarında bulunduğu toplam 28 eser, ABD’den Türkiye’ye iade edildi. Bakan Mehmet Nuri Ersoy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada süreci “kayıp imparatorun ülkesine dönüşü” olarak nitelendirerek, yürütülen hukuki takibin ve uluslararası işbirliğinin önemine vurgu yaptı. Ersoy, “Boubon’un kayıp imparatoru ülkemize dönüyor. Bu iade, kültürel mirasımızın izinde küresel ölçekte yürüttüğümüz kararlı mücadelenin güçlü bir göstergesi.” ifadelerini kullandı.
Tutuklama kararı süreci hızlandırdı
Bakan Ersoy, heykeli yasa dışı şekilde satın alan ABD’li koleksiyonerin eseri iade etmeyi reddetmesi hâlinde Amerikan yargısı tarafından tutuklanacağına işaret etti. Koleksiyonerin, hakkındaki mahkeme kararı sonrası heykeli teslim ederek cezaevine girmekten kurtulduğu öğrenildi. Bu kritik gelişme, uzun soluklu sürecin kırılma noktası oldu. Süreçte sadece Boubon kökenli bronz imparator heykeli değil, aynı zamanda Başmelek Mikail tasvirli mermer sütun başı da Türkiye’ye geri kazandırıldı. Eserin köken analizinde, İstanbul Samatya’daki Meryem Ana Peribleptos Manastırı’ndan kaçırıldığı tespit edildi ve eser, uzun yıllardır bulunduğu Metropolitan Sanat Müzesi tarafından Türkiye’ye iade edildi.
Toplam 28 eser teslim alındı
Bakanlık açıklamasına göre, daha önce hukuki süreçleri tamamlanan kültürel varlıklar Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı tarafından ABD’de düzenlenen iki ayrı törenle teslim alındı. İade edilen 28 eser arasında şunlar bulunuyor:
- Boubon kökenli bronz imparator heykeli parçaları
- Roma dönemine ait mermer Demosthenes başı
- Düver kökenli arkaik dönem pişmiş toprak levhaları
- Çeşitli dönemlere ait kültür varlıkları ve tabletler
Türkiye 7 yılda 9 binden fazla eseri geri aldı
Bakan Ersoy, iade başarısının Türkiye’nin kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadelesindeki kapsamlı organizasyonun bir sonucu olduğunu belirtti. Son 7 yılda dünya genelinde yürütülen çalışmalarla 9 bin 133 kültür varlığının Anadolu topraklarına yeniden kazandırıldığını ifade eden Ersoy, Manhattan Bölge Savcılığı, Amerikan İç Güvenlik Birimi ve Türkiye’de Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı’na teşekkür etti. Boubon heykelinin dönüşü, ABD makamlarının yürüttüğü kapsamlı soruşturma ve Türkiye’nin uzun yıllardır sürdürdüğü diplomatik temasların bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Hem diplomatik hem adli kanalların eşzamanlı işletilmesi, Türkiye’nin kültür varlığı iade süreçlerindeki etkinliğini bir kez daha ortaya koydu.
“Nereye giderse gitsin izini sürmeye devam edeceğiz”
Bakan Ersoy, kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadelede kararlılık mesajı vererek, “Türkiye’ye ait her eserin izini, dünyanın neresine uzanırsa uzansın sürmeye devam edeceğiz.” dedi. Dönüş işlemleri tamamlanan eserler, en kısa sürede Türkiye’ye getirilerek ilgili müzelerde sergilenmeye başlanacak. Bu iade, Türkiye’nin kayıp mirasını geri kazanma hamleleri içinde son yılların en önemli geri dönüşlerinden biri olarak değerlendiriliyor.
