Tatlı bir serüvene hoş geldiniz! Coca-Cola ne zaman kuruldu? ve Coca-Cola Türkiye ne zaman geldi? gibi sorular, milyonlarca insanın dilinde dolaşıyor ve merakla beklenen cevaplarıyla tarih sahnesinde önemli bir yer edinmiş bu içeceğin hikayesini ortaya koyuyor. Hem damaklarda unutulmaz bir tat bırakan, hem de kültürel anlamda dünyaya yön veren bu içecek, meraklıları için eşsiz bir keşif fırsatı sunuyor. Şimdi, Coca-Cola'nın kökenlerine ve Türkiye'deki yolculuğuna birlikte göz atalım! İşte detaylar...
Coca-Cola ne zaman kuruldu?
Coca-Cola Company (TCCC), dünya genelinde önemli bir içecek devi olarak bilinir. Amerikan kökenli olmasına rağmen, şirketin fabrikaları birçok farklı ülkede bulunmaktadır. 2008'den 2018'e kadar CEO ve icra kurulu başkanı olan Türk asıllı Amerikan vatandaşı Muhtar Kent'in görevi, 2019'da sona erdi. Kent'in yerine COO James Quincey CEO olarak atandı ve 2019'da Muhtar Kent başkanlık görevinden ayrıldı.
Coca-Cola, ilk olarak eczanelerde ilaç olarak kullanılmak üzere geliştirilmiştir. John S. Pemberton tarafından icat edilen bu içecek, daha sonra Asa Griggs Candler tarafından markalaştırılarak dünyaca ünlü bir içecek haline getirildi. İçeriğinde gizli tutulan yedi maddeye sahip olan Coca-Cola, dünyada sadece iki kişi tarafından bilinmekte ve bu maddelerin formülü güvenli bir şekilde saklanmaktadır.
Coca-Cola'nın uluslararası arenadaki büyümesi, şirketin bir dizi satın alma ve yenilikçi pazarlama stratejisiyle desteklenmiştir. 1923'te şirketin başına geçen Robert Woodruff'un liderliğinde Coca-Cola, dünya genelinde tanıtıldı ve pazar payını genişletti. Woodruff'un döneminde şirket, cam ve plastik şişelerde Coca-Cola'yı piyasaya sürerek üretimi ve tüketimi artırdı. Ayrıca, Fanta (1950'lerde), Sprite (1961'de) ve Fresca (1966'da) gibi yeni ürünleri pazara sundu.
Coca-Cola, uluslararası arenada büyük satın alımlar yaparak gücünü artırdı. 1960'ta meyve suyu üreticisi Minute Maid'i satın aldıktan sonra, 1982'de Columbia Pictures'ı ve 2001'de Odwalla'yı bünyesine kattı. Ancak, bazı satın alma girişimleri, örneğin 2009'da Çin'deki Huiyuan Juice Group'u almak için yapılan teklif, devlet müdahalesiyle sonuçsuz kaldı.
Coca-Cola, New York Borsası'nda KO koduyla işlem gören halka açık bir şirkettir. Ayrıca Dow Jones ve S&P 500 borsalarında da hisseleri bulunmaktadır. Şirketin hisselerine büyük yatırım fonları da sahiptir ve marka değeri geçmiş yıllarda önemli ölçüde artmıştır.
Coca-Cola Türkiye ne zaman geldi?
1964 yılında Has ailesinin girişimiyle Türkiye'ye adım atan Coca-Cola, o tarihte İstanbul ve Marmara bölgesinde ilk yatırımlarını gerçekleştirdi. İstanbul Meşrubat Sanayi Anonim Şirketi'ni 3.5 milyon liralık sermayeyle kurarak Türkiye pazarına giriş yapan şirket, Türkiye'deki ilk fabrikasını 16 Eylül 1964'te faaliyete geçirdi.
Coca-Cola, Türkiye'deki varlığını hızla güçlendirdi. 1968'de İzmirli şişeleyici Özgörkey Ailesi ile anlaşarak İMBAT'ı kurdu ve üretim ağını genişletti. Adana'da üretime başlayan şirket, 1970'lerde Antalya, Bursa, Ankara ve Karadeniz bölgesinde ürünlerini satışa sundu. Türkiye'deki başarısını ihraç ederek diğer ülkelere de taşıyan Coca-Cola, 1982'de Antalya'da fabrika açarak üretim kapasitesini artırdı.
1984'te Anadolu Endüstri Holding ile yapılan anlaşma ile Coca-Cola, Ankara, Karadeniz ve Doğu bölgelerinde satış yapma imkanı buldu. Şirket, 1986'da İMBAT ile birlikte İzmir-Kemalpaşa şişeleme fabrikasını faaliyete geçirdi. Türkiye'deki büyümesini sürdüren Coca-Cola, 1991'de Romanya'ya yatırım yaparak genişleme sürecini hızlandırdı.
Fanta'nın 1984, Sprite ve Cappy'nin ise 1994 yılında Türkiye pazarına sunulmasıyla Coca-Cola'nın ürün yelpazesi genişledi. Türkiye, şirket için sadece bir pazar değil, aynı zamanda stratejik bir ekonomi merkezi haline geldi. 1996'da Güney Avrasya Bölümü adı altında yeniden yapılanan şirketin merkezi İstanbul oldu.
1996'da Anadolu Endüstri Holding'in Coca-Cola İçecek'e ortak olmasıyla büyüme ivme kazandı. Şirket, hızla genişleyerek 1996'da Mersin ve Bursa'da, 1997'de ise Çorlu'da yeni dolum tesisleri açtı. 2002'de Coca-Cola Satış ve Dağıtım A.Ş.'nin tüm hisselerini alan şirketin adı Coca-Cola İçecek A.Ş. olarak değişti.
2009'da Elazığ ve Köyceğiz'deki fabrikaların faaliyete geçmesiyle Coca-Cola'nın Türkiye'deki varlığı daha da güçlendi. 2012'de Kafkasya ve Orta Asya bölgelerinin Coca-Cola Türkiye iş birimine katılmasıyla şirket, bu coğrafyalarda da etkin hale geldi. Bugün Türkiye, Coca-Cola'nın küresel operasyonlarında önemli bir konuma sahip, Avrasya ve Afrika Grubu'nun merkezi olarak faaliyet gösteriyor ve İstanbul, 90'dan fazla ülkedeki operasyonların yönetildiği genel merkez konumunda bulunuyor. Üretim, ihracat, ciro ve tüketim açısından Türkiye, Coca-Cola'nın en büyük pazarlarından biri olarak öne çıkıyor.
