Cranberry ya da halk arasında bilinen adıyla turna yemişi, doğal şifa kaynağı olarak biliniyor. Özellikle yüksek orandaki antioksidanlar sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirerek, vücudu zararlı serbest radikallere karşı koruyor. Peki, Cranberry (Turna Yemişi) nedir? Cranberry ne işe yarar?
Cranberry (Turna Yemişi) Nedir?
Cranberry ya da halk arasında bilinen adıyla turna yemişi, ekşimsi ve keskin bir tada sahip, küçük ve sert yapılı bir meyvedir. Sağlık açısından birçok faydası bulunan bu meyve, zengin besin değerleri sayesinde geniş bir kullanım alanına sahiptir. Cranberry'nin vücuda olan faydaları, bağışıklık sistemini güçlendirmekten kalp sağlığını korumaya kadar birçok alanda etkili olabilir. Bu meyve, taze olarak, suyu, şerbeti ya da kurutulmuş formda ve besin takviyesi olarak da tüketilebilir.
Cranberry, bilimsel olarak Vaccinium macrocarpon adıyla bilinen, kızılcık familyasından bir meyvedir. Anavatanı Amerika Birleşik Devletleri’nin kuzey bölgeleri ve Kanada’dır. Ülkemizde de bataklık ve asidik topraklarda yetişebilen bu meyve, yakut kırmızısı rengiyle dikkat çeker. Kızılcık, sulak alanlarda ya da özel olarak düzenlenmiş tarlalarda yetiştirilebilir.
Cranberry'nin Besin Değerleri
Cranberry, içerdiği vitamin ve minerallerle oldukça besleyicidir. Bu meyve, özellikle C ve E vitamini açısından zengindir ve ayrıca sağlıklı yaşam için gerekli pek çok bileşik içerir. İşte taze cranberry suyunun besin değerleri:
- C vitamini: BRD’nin %26’sı
- E vitamini: BRD’nin %20’si
- Bakır: BRD’nin %15'i
- K1 vitamini: BRD’nin %11'i
- B6 vitamini: BRD’nin %8'i
- Kalori: 46
- Yağ: 0
- Karbonhidrat: 12 gram
- Lif: 4 gram
- Şeker: 4 gram
- Protein: 1 gram
- Sodyum: 2 miligram
Cranberry’deki yüksek antioksidanlar ve lif, sindirim sistemini destekler ve genel sağlığın korunmasına yardımcı olur.
Cranberry'nin Sağlık Yararları
Cranberry'nin sağlık üzerindeki faydaları oldukça geniştir. İşte en belirgin olanlar:
Yüksek Antioksidan Etki
Cranberry, serbest radikalleri yok eden antioksidanlarla doludur. Bu antioksidanlar, vücuda zarar verebilecek dış etkenlere karşı koruma sağlar. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirir, kalp hastalıkları ve diyabet gibi kronik rahatsızlıklara karşı vücudu savunur.
Kalp Sağlığını Koruma
Cranberry, kalp sağlığını destekler. Düzenli tüketimi HDL (iyi kolesterol) seviyelerini artırarak iltihap oranını azaltır ve kolesterol oksidasyonunu engeller. Bu, kalp hastalıklarına karşı korunmaya yardımcı olabilir.
Sindirim Sistemini Destekleme
Cranberry'nin yüksek lif içeriği, sindirimi kolaylaştırır ve kabızlık gibi mide sorunlarını önler. Ayrıca, H. pylori bakterisini yok edebilir, bu da mide ülseri riskini azaltabilir.
Kanserle Mücadele
Cranberry, bazı fitokimyasal bileşiklerle kansere karşı korunma sağlama potansiyeline sahiptir. Araştırmalar, bu bileşiklerin tümörlerin büyümesini yavaşlatabileceğini ve bazı kanser türlerine karşı koruma sağlayabileceğini göstermektedir.
Ağız ve Diş Sağlığı
Cranberry, ağızdaki asit oranını azaltmaya yardımcı olur ve bakterilerin diş minesine yapışmasını engeller. Bu, diş çürükleri ve diş eti hastalıklarının önlenmesinde etkili olabilir.
İdrar Yolu Enfeksiyonlarında Etkisi
Cranberry, idrar yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde oldukça etkilidir. İçeriğinde bulunan proantosiyanidinler, E. coli bakterilerinin üretra ve mesane duvarlarına yapışmasını engeller. Bu mekanizma, idrar yolu enfeksiyonlarının görülmesini önler. Cranberry takviyeleri, özellikle kadınlar için bu tür sorunların tedavisinde fayda sağlayabilir.
Cranberry Nasıl Tüketilir?
Cranberry'nin keskin tadı nedeniyle doğrudan çiğ olarak yenmesi genellikle tercih edilmez. Ancak meyve, farklı şekillerde tüketilebilir:
- Şekerli yoğurt veya pürelerin içine eklenebilir.
- Meyve suyu, komposto veya smoothie olarak kaynatılabilir.
- Et yemeklerine, salatalara veya garnitürlere sos olarak eklenebilir.
- Kuru meyve şeklinde demleyerek çay olarak tüketilebilir.
- Kek ve kurabiye gibi hamurlu tariflere ilave edilebilir.
Cranberry'nin faydaları, tüketim şekline bağlı olarak değişiklik göstermez; kişisel damak zevkinize göre farklı yollarla tüketilebilir.
Cranberry Takviyeleri Güvenli mi?
Cranberry takviyeleri, meyvenin sağladığı faydaları taşır ve genellikle idrar yolu sağlığını desteklemek için kullanılır. Takviyeler genellikle kurutulmuş, toz haline getirilmiş veya kapsül formunda bulunur. Bu takviyeleri kullanırken bazı noktalara dikkat edilmesi gerekir:
- Takviyelerin dozajına uymak,
- Son kullanma tarihlerine dikkat etmek,
- Güvenilir yerlerden almak,
- Takviye kullanmadan önce doktorunuza danışmak.
Takviyeler, hamile, emziren kadınlar, yaşlılar ve çocuklar tarafından kullanılmadan önce mutlaka bir sağlık uzmanına danışılmalıdır.
