Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, “Atatürk ve Cumhuriyet Günleri” kapsamında Cumhuriyet’in temel taşlarından biri olan barış anlayışını konu alan bir konferansa ev sahipliği yaptı. Prof. Dr. Nuri Bilgin Konferans Salonu’nda gerçekleşen “Atatürk’ün Barış Politikası” başlıklı etkinlikte konuşmacı olarak Dokuz Eylül Üniversitesi Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hakkı Uyar yer aldı. Konferansa; Edebiyat Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Yasin Kaya, EÜ Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nuri Karakaş, akademisyenler ve çok sayıda öğrenci katıldı.
Atatürk, aktif ve onurlu bir barıştan yanaydı
Prof. Dr. Hakkı Uyar konuşmasında, Cumhuriyet tarihine yalnızca çatışmalar üzerinden değil, Atatürk’ün barış yaklaşımı üzerinden de bakılması gerektiğini belirtti. Birinci ve İkinci Dünya Savaşları arasında Türkiye’nin hem kurtuluş mücadelesi verdiğini hem de modern bir Cumhuriyet inşa ettiğini ifade ederek, Atatürk’ün barış anlayışının pasif değil, aktif ve onurlu temellere dayandığını vurguladı. Prof. Dr. Uyar’a göre Sevr, her ne kadar bir barış antlaşması olsa da onursuzdu; buna karşılık Lozan, diplomatik mücadelenin kazanımı olan onurlu bir barışın simgesiydi.
Atatürk, Cumhuriyete giden yolu güvence altına aldı
Milli Mücadele’nin ardından Cumhuriyet’in yönetim şekli üzerine yaşanan fikir ayrılıklarına da değinen Prof. Dr. Uyar, Atatürk’ün bu süreçte stratejik adımlar atarak, yeni rejimin inşasını sağladığını aktardı. Lozan görüşmeleri için İsmet Paşa’nın görevlendirilmesi, ordu mensuplarının milletvekilliğini engelleyen 1924 düzenlemesi ve asker kökenli rakiplerin etkisizleştirilmesi gibi hamlelerin, Cumhuriyet’in ilanına giden yolda kritik rol oynadığını ifade etti.
Barış politikasını kademeli olarak uygulamaya koydu
Atatürk’ün kuvvetler birliği sisteminde hem meclis hem de parti kontrolünü sağlayarak devrimleri merkezden yönettiğini dile getiren Prof. Dr. Uyar, muhalefetin kansız şekilde tasfiye edilmesinin reformların önünü açtığını söyledi. 1925’te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılması ve 1926 İzmir Suikastı yargılamalarının ardından toplumun yeniden şekillendirildiğini belirterek, bu dönemin şapka devrimi, Medeni Kanun ve Harf Devrimi gibi köklü değişimlere sahne olduğunu aktardı. 1931 sonrası dönemde barış politikasının dış ilişkilerde kademeli olarak uygulamaya konduğunu söyleyen Prof. Dr. Uyar, Atatürk’ün Batı, Sovyetler ve komşu ülkelerle kurduğu dengeli diplomasiyle iç ve dış barışı eş zamanlı yürüttüğüne dikkat çekti.
Konferans, EÜ Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nuri Karakaş’ın, Prof. Dr. Hakkı Uyar’a “Teşekkür Belgesi” takdim etmesiyle sona erdi.
