Deprem sonrası arama kurtarma çalışmalarında zamanla yarışan ekipler için geliştirilen akustik sistemler, enkaz altındaki yaşam belirtilerinin daha hızlı ve doğru şekilde tespit edilmesini hedefliyor. Teknopark İstanbul’da faaliyet gösteren Quark Optical, geliştirdiği yenilikçi teknolojiyle arama kurtarma süreçlerine hız ve hassasiyet kazandırmayı amaçlıyor. Quark Optical Kurucusu Burak Şükrü Çetinkaya, şirketi 2022 yılında TÜBİTAK BİGG desteğiyle kurduklarını belirterek, ilk müşterilerinin ASELSAN olduğunu söyledi. Savunma sanayii başta olmak üzere farklı sektörlere yönelik yüksek teknoloji çözümleri geliştirdiklerini aktaran Çetinkaya, bugün 10’dan fazla kurumla aktif olarak çalıştıklarını ifade etti.
Deprem Sonrası Odak Değişti
Kuantum teknolojilerinde kullanılan tek foton yakalayıcılar ve optik frekansı elektriksel frekansa dönüştüren ara modüller ürettiklerini belirten Çetinkaya, 6 Şubat depremlerinin ardından arama kurtarma alanına odaklandıklarını vurguladı. Bu kapsamda geliştirilen “Enkaz Altı Sismik ve Akustik Canlı Tespit Sistemi”, enkaz altında oluşan sesleri 10 metre mesafeden algılayarak analiz edebiliyor. Sistemin temelinde yer alan “çapraz karşılaştırma” teknolojisi sayesinde, enkaz altından gelen sesler farklı noktalardaki sensörler aracılığıyla toplanarak özel algoritmalarla analiz ediliyor. Böylece sesin kaynağı en düşük hata payıyla tespit ediliyor. Çetinkaya, bu yöntemin arama kurtarma ekiplerine zaman kazandırdığını ve kazazedelerin hayatta kalma şansını artırdığını dile getirdi.
Daha Kompakt, Daha Kullanılabilir Sistem
Sistemin sahada daha etkin kullanılabilmesi için kompakt bir yapıda tasarlandığını aktaran Çetinkaya, altı sensörle çalışan yapı sayesinde ses kaynaklarının daha net şekilde ayrıştırılabildiğini söyledi. Sistem üzerinde ses tanıma özelliklerinin geliştirilme sürecinin de devam ettiği belirtildi. Geliştirilen sistemle enkaz altındaki kişinin cinsiyeti, sesin metal mi yoksa ahşap bir yüzeyden mi geldiği, ayrıca olası su ya da gaz kaçağı gibi kritik detayların algılanabildiğini belirten Çetinkaya, bu verilerin kurtarma ekipleri için önemli avantaj sağladığını ifade etti.
Sadece Afetlerde Değil, Her Sektöre Entegre
Çetinkaya, sistemin yalnızca deprem ve afet senaryolarıyla sınırlı olmadığını vurgulayarak, kara ve deniz üstü platformlarda, çevresel farkındalık projelerinde ve kıyı güvenliği uygulamalarında da kullanılabileceğini söyledi. Cezaevleri çevresinde izinsiz kazı girişimlerinin tespiti, sınır güvenliğinde adım seslerinin algılanması ve boru hatlarında olası delinmelerin belirlenmesi gibi alanlarda da çözüm sunduğunu aktardı. Şirketin iki patente sahip olduğunu belirten Çetinkaya, özellikle ses yükseltmeye yönelik elektronik devre tasarımının patentle koruma altına alındığını söyledi. Deprem odaklı geliştirilen bu teknolojinin ses temelli tüm sektörlere entegre edilebileceğini ifade eden Çetinkaya, 2026 yılı itibarıyla iş birliği yaptıkları firma sayısını artırarak büyümeyi hedeflediklerini kaydetti.
