ODTÜ’de 1977 yılında güvenlik güçlerinin ateşiyle yaşamını yitiren üniversite öğrencisi Ertuğrul Karakaya’nın ölümünden tam 28 yıl sonra bile hala gündeme gelmeye devam ediyor. Peki, Ertuğrul Karakaya kimdir, neden öldü?
Ertuğrul Karakaya Kimdir?
Ertuğrul Karakaya, Türkiye’de 1970’li yılların çalkantılı siyasal ortamında öne çıkan gençlik hareketlerinin aktif bir üyesi ve Devrimci Yol örgütü mensubudur. 1977 yılında, ODTÜ’de Öğrenci Temsilciliği Yönetim Kurulu Sözcüsü olarak yürüttüğü görev sırasında, güvenlik güçlerinin açtığı ateş sonucu hayatını kaybetmiştir.
1955 yılında Uşak’ın Eşme ilçesine bağlı Güney Köyü’nde dünyaya gelen Karakaya’nın ailesi daha sonra Manisa’nın Salihli ilçesine göç etmiştir. Annesi Ayşe Karakaya Salihli Devlet Hastanesi’nde hasta bakıcı olarak çalışırken, babası Osman Karakaya işsizdir. Başarılı bir eğitim hayatı geçiren Karakaya, Darüşşafaka sınavlarını kazanarak ortaokul ve liseyi İstanbul’da yatılı olarak tamamlamış, ardından Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Mühendislik Fakültesi’ne yerleşmiştir.
ODTÜ'de, 13 Şubat 1977 tarihinde Hasan Tan’ın rektör olarak atanmasına karşı başlatılan boykotta, öğrenci temsilcilerinin sözcülüğünü yapmıştır. Üniversiteye giriş çıkışlarda uygulanan jandarma kontrollerinde yaşanan bir tartışma esnasında, okul içerisine yeniden girmeye çalıştığı sırada jandarma tarafından vurularak olay yerinde hayatını kaybetmiştir. Tanık ifadelerine göre, Karakaya’ya daha sonra süngü ile müdahale edilmiş, gelen ambulans engellenmiş ve Karakaya yaklaşık 45 dakika boyunca müdahale edilmeden can çekişmiştir. Cenazesinin Ankara’da defnedilmesine izin verilmemiş; ancak Salihli’de düzenlenen törende yaklaşık 100 bin kişi Karakaya’yı son yolculuğuna uğurlamıştır. Bu olayın ardından ODTÜ’nün A1 kapısı, kamuoyunda “Karakaya Kapısı” olarak anılmaya başlamıştır.
Yıllar Sonra Açılan Dava
8 Haziran 2005 tarihinde, Karakaya'nın ölüm yıldönümünde mezarı başında yapılan anma törenine katılan annesi Ayşe Karakaya hakkında, "suç ve suçluyu övme" suçlamasıyla dava açılmıştır. 73 yaşında ve görme engelli olan anne Karakaya’ya yöneltilen suçlamada, oğlunun ölüm yıl dönümünde kamuya açık alanda gerçekleştirilen etkinlikte "TCK 215/1" maddesi kapsamında suç işlendiği iddia edilmiştir. Ancak avukatların itirazı üzerine mahkeme, Ertuğrul Karakaya’ya ilişkin herhangi bir mahkûmiyet kararı bulunmadığını teyit etmiş, ayrıca olayın faili olduğu ileri sürülen jandarma eri Osman Özdemir’in geçmişte yargılanıp serbest bırakıldığını belirtmiştir. Bu bilgi, avukatlar tarafından ilk kez bu vesileyle öğrenilmiş ve süreç Anayasa Mahkemesi’ne taşınmıştır.
