Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü’nden Doç. Dr. İlker Sert yürütücülüğünde hazırlanan “İzmir Körfezi – Gediz Delta Alanında Potansiyel Ekolojik Riskin 210Pb ve 137Cs Sediment Tarihlendirme Metodu ile Değerlendirilmesi” başlıklı proje, TÜBİTAK 1001 programı kapsamında desteklenmeye hak kazandı. Proje, Gediz Deltası ve İzmir Körfezi’nde ağır metaller ve kirleticilerin tarihsel birikimini yüksek çözünürlükte inceleyerek potansiyel ekolojik riskleri değerlendirmeyi hedefliyor.
123 yıllık kirlilik tarihi ortaya konacak
Proje kapsamında 210Pb ve 137Cs sediment tarihlendirme yöntemi kullanılarak, Gediz Deltası’nda 1900-2023 yılları arasındaki yaklaşık 123 yıllık kirlilik geçmişi detaylı biçimde analiz edilecek. Radyonüklit analizleri sayesinde sedimentlerdeki ağır metallerin yanı sıra hidrokarbon, pestisit, toksik element ve besin kirlilikleri de değerlendirilecek.
Doç. Dr. İlker Sert, antik çağlardan bu yana Akdeniz sulak alanlarının ekosistemin devamlılığı için kritik olduğunu hatırlatarak, Gediz Deltası’nın artan nüfus ve sanayileşmenin baskısı altında olduğuna dikkat çekti. Deltanın hem yüzölçümü hem de sunduğu ekosistem hizmetleriyle dünyada stratejik öneme sahip olduğunu belirtti.
Koruma tedbirlerinin etkisi sediment kayıtlarında görülecek
Projede elde edilecek veriler, sanayileşmenin sucul ekosistemler üzerindeki etkilerinin bilimsel kaydını oluşturacak. Ayrıca, geçmişteki kontaminasyon olayları ve kirletici girişlerinin tarihsel seyri de ortaya konacak. Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifleri kapsamında alınan çevresel koruma önlemlerinin etkileri de bu veriler üzerinden değerlendirilebilecek.
İzmir Körfezi’nin Gediz Deltası üzerindeki etkileri, delta ağzından alınacak deniz sedimentlerinin incelenmesiyle değerlendirilecek. Doç. Dr. Sert, projenin yalnızca geçmişteki kirlilik düzeylerini ortaya koymakla kalmayacağını, gelecekte alınması gereken önlemler için karar vericilere somut bilimsel altyapı sağlayacağını vurguladı.
