Son yıllarda kanser vakalarının genç yaş gruplarında artış gösterdiğini belirten Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Melih Şimşek, özellikle meme, kolorektal, pankreas ve testis kanserlerinde dikkat çekici bir yükseliş olduğunu söyledi. “Gençlerde kanser artık istisna değil. Bazı bireylerde 18-20 yaş itibarıyla düzenli tarama yapmak hayati önem taşıyor” diyen Doç. Dr. Şimşek, hem erken teşhisin önemine hem de yaşam tarzı değişikliklerinin risk üzerindeki etkisine vurgu yaptı. Toplumda “genç” tanımı çoğu zaman 20’li yaşlarla sınırlı tutulsa da, Doç. Dr. Şimşek, onkoloji literatüründe 50 yaş altı tüm kanser hastalarının “genç hasta” grubunda değerlendirildiğini belirtti. “Bu yaş aralığında bile kanser vakalarında ciddi artışlar gözlemliyoruz” diye konuştu.
Meme, Kolon, Pankreas ve Testis Kanserinde Artış
ABD’de yapılan geniş çaplı çalışmalara atıfta bulunan Doç. Dr. Şimşek, özellikle son 10 yıl içerisinde 50 yaş altı bireylerde meme kanseri (kadınlarda), testis kanseri (erkeklerde), ve her iki cinsiyette kolorektal ve pankreas kanseri oranlarında anlamlı artış gözlemlendiğini söyledi. Bu artışta tarama imkânlarının yaygınlaşmasının etkili olduğunu belirtti. Kanser taramalarındaki yaş sınırlarının değiştiğini belirten Şimşek, “Kolon kanseri tarama yaşı artık 50 değil, 45. Meme kanserinde mamografi yaşı da 40’a indirildi. Aile öyküsü olanlarda ise bu sınırlar daha da erken yaşlara çekiliyor” dedi. Kanser vakalarındaki artışın nedenlerinden birinin de modern yaşam tarzı olduğuna dikkat çeken Şimşek, “Batı tipi beslenme, yani yüksek kalorili, et ağırlıklı, liften yoksun diyetler ve hareketsizlik obeziteyi tetikliyor. Obezite ise başta kolon, meme ve pankreas kanseri olmak üzere birçok kanser türü için ciddi bir risk faktörü” açıklamasında bulundu.
Aile Öyküsü Olanlar Dikkatli Olmalı
Genetik yatkınlığın göz ardı edilmemesi gerektiğini ifade eden Doç. Dr. Şimşek, “Ailede kanser öyküsü olan bireyler, ortalama risk grubuna göre çok daha erken yaşta taranmalı. 18-20 yaşlarından itibaren yıllık kontroller hayati öneme sahip olabilir” dedi. Akciğer kanserinde erken teşhisin hayat kurtardığını vurgulayan Doç. Dr. Şimşek, sigara içen bireylerin düşük dozlu BT (bilgisayarlı tomografi) ile düzenli olarak taranmasının önemli olduğunu belirtti. “Sigara içen kişilerde erken evrede saptanabilen kanserlerde tedavi şansı çok daha yüksek” dedi. Doç. Dr. Şimşek, genç yaşta kanserle mücadelede erken tanının en güçlü silah olduğunu vurgularken, halkı düzenli taramalar ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları konusunda bilinçlenmeye davet etti. “Gençsin, sana bir şey olmaz” düşüncesi yerine “erken tanı hayat kurtarır” bilinciyle hareket edilmesi gerektiğini söyledi.
