Osmanlı İmparatorluğu’nun çalkantılı son dönemlerinde, bir isim halkın hafızasında ve tarih kitaplarında özel bir yere sahiptir: Hamidiye Kahramanı. Ancak, bu ismin ardındaki gerçek kimdir? Onu böylesine unutulmaz kılan olaylar ve başarılar nelerdir? Hamidiye Kahramanı’nın hikayesi, sadece bir bireyin cesareti ve yetenekleri üzerine değil, aynı zamanda dönemin siyasi ve askeri dinamiklerine de ışık tutar nitelikte. Bu kahramanlık öyküsü, tarihi olayların gölgesinde kalmış bir destanın kapılarını aralıyor.
Hamidiye Kahramanı'nın hikayesi...
Hamidiye Kahramanı olarak bilinen kişi, Hüseyin Rauf Orbay'dır. Osmanlı İmparatorluğu'nun son yıllarında ve Türk Kurtuluş Savaşı sırasında önemli görevlerde bulunmuş bir asker ve siyasetçidir. I. Balkan Savaşı sırasında, Rauf Orbay komutasındaki Hamidiye kruvazörü, Yunan donanmasının Çanakkale'yi abluka altına aldığı dönemde Akdeniz'e açılarak tarihin ilk korsan kruvazör harekâtını gerçekleştirmiştir. Bu başarılı harekâtı nedeniyle halk arasında "Hamidiye Kahramanı" olarak anılmaya başlanmıştır.
I. Balkan Savaşı sırasında Yunan donanması Çanakkale'yi abluka altına almıştı. Rauf Bey komutasındaki Hamidiye kruvazörü, ablukadan kaçmayı başararak Akdeniz'e açılmış ve tarihin ilk korsan kruvazör harekâtını gerçekleştirmiştir. 7 ay 24 gün süren bu harekât, Akdeniz'in yanı sıra zaman zaman Kızıldeniz'i de kapsamıştır. Hamidiye kruvazörü, harekât boyunca Sırbistan'daki askeri tesisleri bombalamış, düşman savaş ve ticaret gemilerini batırmış ve Çanakkale Boğazı'ndaki Yunan baskısını azaltmıştır. Dünya basını tarafından gün gün takip edilen bu harekât, Osmanlı Devleti açısından büyük bir propaganda başarısı sağlamıştır.
Rauf Bey, bu başarılarından dolayı kamuoyunda "Hamidiye Kahramanı" olarak tanınmış ve Devlet, Hamidiye Kruvazörü Hümâyunu adında bir madalya ihdas etmiştir. 2 Temmuz 1913'te dönüş yolunda iken Rauf Bey, binbaşılığa terfi etmiştir. Aynı yılın sonuna kadar Hamidiye kruvazörünün komutanı olarak görevine devam etmiştir.
Hüseyin Rauf Orbay kimdir?
Hüseyin Rauf Orbay, 27 Temmuz 1881'de İstanbul'da doğmuş ve 16 Temmuz 1964'te yine İstanbul'da hayata gözlerini yummuştur. Türk asker ve siyasetçi olan Orbay, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında, Kurtuluş Savaşı döneminde ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında önemli görevlerde bulunmuştur. Trablusgarp ve Balkan Savaşları'ndaki başarılarından dolayı "Hamidiye Kahramanı" olarak tanınmıştır. 1918 yılının Ekim ayında Osmanlı Devleti'nin Bahriye Nazırı olarak görev yapmış ve devletin çöküş belgesi olarak anılan Mondros Mütarekesi'ni hükümet adına imzalamıştır.
Türk Kurtuluş Savaşı sırasında, 12 Temmuz 1922'den 4 Ağustos 1923'e kadar Türkiye'nin başbakanı olarak görev yapmış ve Mustafa Kemal Paşa ile Fevzi Paşa'dan sonra Türkiye'nin üçüncü başbakanı olmuştur.
Rauf Orbay, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucuları arasında yer almıştır. İzmir Suikastı davasında idam cezasıyla yargılanmış, ancak cezası on yıl hapse çevrilmiştir. 1939 yılında tekrar politikaya dönerek Kastamonu milletvekilliği ve Londra büyükelçiliği görevlerinde bulunmuştur.
Rauf Orbay'ın babası, Abhaz kökenli Bahriye Birinci Feriki (Oramiral) ve Ayan Meclisi üyesi Mehmet Muzaffer Paşa'dır. Mehmet Muzaffer Paşa, Girit Bahriye Üssü'nde görev yaparken Koca Memi ailesinden Tahrirat Müdürü Emin Efendi’nin kızı Hayriye Rüveyde Hanım ile evlenmiştir. Bu evlilikten iki erkek ve üç kız çocukları olmuştur ve bu çocuklardan biri de Rauf Orbay'dır.
Rauf Orbay, 1881 yılında İstanbul'un Cibali semtinde dünyaya gelmiştir. Babasının görevi nedeniyle orta öğrenimini Trablus Askeri Rüştiyesi'nde tamamladıktan sonra İstanbul'a dönmüş ve Heybeliada Bahriye Okulu'nu 1899'da bitirerek deniz kuvvetlerine katılmıştır.
Askeri Kariyeri
Rauf Orbay, askeri kariyerine güverte mühendisi (teğmen) rütbesiyle başlamış, 1901'de üsteğmenliğe ve 1904'te yüzbaşılığa terfi etmiştir. Aynı yıl Mesudiye zırhlısına atanmış ve 1905-1911 yılları arasında gemi satın alma ve gemi inşa tezgâhlarını inceleme gibi görevlerle Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Almanya'da bulunmuştur. 1907'de kolağalığına (kıdemli yüzbaşı) terfi eden Orbay, 13 Kasım 1907'de sağkolağası olarak 31 Mart Ayaklanması nedeniyle İstanbul'a gelen Hareket Ordusu'nun faaliyetlerine katılmış ve bu sırada Mustafa Kemal ve İsmet Bey ile tanışmıştır.
25 Mayıs 1909'da Hamidiye Gemisi komutanlığına atanmış ve Arnavutluk Ayaklanması'nın bastırılmasında önemli rol oynamıştır. 1911 Türk-İtalyan Savaşı sırasında Trablusgarp'a ikmal sevkiyatında görev almış ve Balkan Savaşları başladığında Hamidiye kruvazöründe süvari olarak görev yapmıştır.
