Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, İzmir’deki orman yangınlarının endişe verici boyutlara ulaştığını açıkladı. Son bir ayda kent genelinde 26 bin 260 hektar ormanlık alanın kül olduğunu belirten Yaşar, bu rakamın kent tarihindeki en yüksek kayıp olduğunu vurguladı. Uzmanlara göre yangınların temel nedeni, kuraklık ve insan kaynaklı ihlaller.
"Toprak Tamamen Susuz Kaldı"
Ege Bölgesi’nde İzmir başta olmak üzere Manisa ve Aydın gibi birçok ilde geniş çaplı yangınlar meydana geldi. Prof. Dr. Yaşar, 2020 sonrası yaşanan kuraklığın yangın riskini artırdığını belirtti:
“Mayıs ve haziran yağışsız geçtiğinde, yaz aylarında orman yangınları kaçınılmaz hale geliyor. Bu yıl neredeyse hiç yağmur düşmedi; toprak nemini yitirdi ve adeta çıra gibi yanmaya başladı. Üzerine rüzgâr da eklendiğinde kontrolü zor felaketlerle karşılaşıyoruz.”
Geçmiş Yıllara Göre Katlanarak Arttı
Yaşar, önceki yıllarla karşılaştırıldığında durumun ne kadar vahim olduğunu da sayılarla ortaya koydu:
“2023’te İzmir genelinde yaklaşık 6-7 bin hektar ormanlık alan zarar görmüştü. Bu yıl henüz yangın sezonu sona ermemişken, bu rakam 26 bin hektarı aştı. Türkiye genelinde yıllık ortalama 9 bin hektar orman yanarken, İzmir tek başına bu ortalamanın üç katını geçmiş durumda.”
"Ormanlara Giriş Tüm Yıl Yasaklanmalı"
Orman yangınlarının yüzde 90’ının insan kaynaklı olduğunu vurgulayan Yaşar, vatandaşın ormanlara erişiminin yıl boyunca sınırlandırılması gerektiğini savundu:
“Vatandaşın ormanda işi yok. Ormanda sadece orman köylüsü görev yapmalı. Rusya’da da benzer bir uygulama var. Kontrolsüz girişler yangın riskini ciddi şekilde artırıyor. Mesire alanları kontrollü şekilde oluşturulmalı, ama ormanın içine giriş kesinlikle engellenmeli.”
Nüfus Artışı, Baskıyı Katladı
Orman alanlarındaki yapılaşma baskısının da artan nüfusla doğrudan bağlantılı olduğuna dikkat çeken Yaşar, 2B uygulamaları ve kaçak yapılaşmaların ormanları tehdit ettiğini söyledi:
“1960’larda dünya nüfusu 3 milyar iken bugün 8,2 milyar. Türkiye’nin nüfusu 27 milyondan 85 milyona, İzmir’in nüfusu ise 1 milyondan 4,5 milyona çıktı. Bu artışla birlikte ormanlar imara açılıyor, yapılaşma yayılıyor. Orman Şurası’nda alınan kararlara rağmen kurallara uyulmaması asıl sorunu oluşturuyor.”
"Yangınlar Önlenebilir"
Son olarak yangınların kader değil, bilinçli önlemlerle büyük ölçüde önlenebilir olaylar olduğunu belirten Prof. Dr. Yaşar, “Orman yangını her ülkede olur. Ancak önemli olan, bu yangınların önüne geçebilecek bilinçli politikalar ve uygulamalar geliştirmektir” ifadelerini kullandı.
