İzmir, tarihi ve kültürel zenginliğinin yanı sıra, jeolojik potansiyeliyle de dikkat çeken bir şehir. Son zamanlarda, İzmir'de maden çıkarma faaliyetleri hakkında artan bir merak var. Özellikle, İzmir'de hangi maden çıkarılır? İzmir'de maden var mı? gibi sorular, bölgedeki yerel halkın ve meraklıların sıkça gündemine geliyor. Bu merakı giderebilmek adına yapılan araştırmalar ve ilgili kuruluşların açıklamaları, İzmir'in jeolojik yapısını ve maden potansiyelini gözler önüne seriyor. Detaylar, haberimizin devamında...
İzmir'de hangi maden çıkarılır?
İzmir ili, kuzeyden Sakarya kıtası, doğu ve güneydoğudan Menderes masifi, batı-güneybatıdan ise Karaburun kuşağı tarafından çevrelenmektedir. İl, ana tektonik hatları kuzeydoğu-güneybatı ve kuzeybatı-güneydoğu yönlü faylarla karakterize olan İzmir-Ankara zonu üzerinde yer almaktadır.
Tektonik aktivitenin yoğun olduğu bölgeler genellikle volkanizmanın da görüldüğü yerlerdir. Bu bağlamda, Genel Müdürlüğün yaptığı çalışmalar sonucunda İzmir ve çevresinde birçok endüstriyel hammadde, metalik maden yatağı ve jeotermal kaynaklar bulunmuştur.
İldeki en önemli metalik madenlerden biri altındır. Bergama-Ovacık altın yatağında 9 gr/ton Au ve 11 gr/ton Ag tenörlü olarak tespit edilen 2.980.000 ton rezerv bulunmaktadır. Efemçukuru Yatağı ise 12.65 gr/ton Au tenörüne sahiptir ve rezervi 2.500.000 tondur.
İlde ayrıca antimuan, bakır, kurşun ve çinko cevherleşmeleri de mevcuttur. Beydağ ve Kiraz ilçelerinde geçmişte işletilen iki antimuan sahası bulunmaktadır. Beydağ-Emirli sahasında % 1.6-8 Sb tenörlü 1.635.000 ton toplam rezerv, Kiraz-Çaylı sahasında ise % 7-9.92 Sb tenörlü 112 ton mümkün rezerv tespit edilmiştir.
İldeki jeotermal kaynaklar da dikkat çekicidir. Balçova, Seferihisar, Çeşme-Şifne, Aliağa, Bayındır-Ergenli, Urla-Gülbahçe, Bergama-Mahmudiye-Paşaköy, Güzellik, Dikili-Madra-Nebiler, Dikili-Karadere-Çoban Ilcası-Kaynarca-Bademli-Kocaoba jeotermal alanları olarak belirlenmiştir.
Balçova jeotermal alanında yapılan sondajlarla 60-144ºC sıcaklık, 392 lt/sn debi ve 151.5 MWt termal güce sahip akışkanlar bulunmuştur. Seferihisar ilçesi jeotermal alanında ise geniş bir alana yayılmış çok sayıda kaynak bulunmaktadır. Doğanbey Tuzlası jeotermal kaynağında 52.5-94.5ºC sıcaklık ve 50 lt/sn debi, Cumalı kaynağında ise 72ºC sıcaklık ve 5 lt/sn debiye sahip jeotermal kaynaklar belirlenmiştir.
İzmir'in maden potansiyeli ve jeotermal kaynakları, bölgenin ekonomik açıdan önemli bir potansiyele sahip olduğunu göstermektedir.
İzmir'de maden var mı?
ALTIN (Au): Bergama-Ovacık Yatağı
Tenör: 9 gr/ton Au, 11 gr/ton Ag
Rezerv: 2.980.000 ton toplam rezerv (metal Au içeriği 26.82 ton, metal Ag içeriği ise 32.78 tondur). Yatak işletilmektedir.
Tire-Beylerderesi Sahası
Tenör: 36.6 gr/ton olan Au
Rezerv: Geçmiş yıllarda işletilmiştir.
Karşıyaka-Arapdağ-Altıntepe Sahası
Tenör: 3.38 gr/ton Au, 42.8 gr/ton Ag
Rezerv: 154.783 görünür, 202.461 muhtemel, 330.789 mümkün rezerv.
Karşıyaka-Arapdağ-Çilektepe Sahası
Tenör: 1.3 gr/ton Au
Rezerv: 352.625 görünür, 1.048.580 muhtemel, 1.717.508 mümkün rezerv.
Ödemiş-Küre Sahası
Tenör: 1.1 – 8.0 gr/ton Au, 1-3 gr/ton Ag
Rezerv: 96.000 ton muhtemel rezerv. Geçmiş yıllarda işletilmiştir.
Ödemiş-Emirli Sahası
Tenör: 4.37 gr/ton Au
Rezerv: 50.000 ton görünür+muhtemel rezerv.
Efemçukuru Yatağı
Tenör: 12.65 gr/ton Au
Rezerv: 2.500.000 ton toplam rezerv.
ALÜNİT (Alu): Foça-Şaphane Dağı Sahası
Tenör: % 40 Al203+TiO2, % 1 Fe2O3
Rezerv: 7.000.000 ton görünür+muhtemel+mümkün rezerv.
ANTİMUAN (Sb): Beydağ-Emirli Zuhuru
Tenör: % 1.6-8 Sb
Rezerv: 1.635.000 ton toplam rezerv. Yatak geçmiş yıllarda işletilmiştir.
Kiraz-Çaylı Zuhuru
Tenör: % 7-9.92 Sb
Rezerv: 112 ton mümkün rezerv.
ASBEST (Asb): Urla-Yağcılar-Zongurludere Sahası
Tenör: % 10 asbest, lif uzunlukları 2-8 mm
Rezerv: 3.000 ton mümkün. Geçmiş yıllarda 300 ton üretim yapılmıştır.
BAKIR-KURŞUN-ÇİNKO (Cu-Pb-Zn): Bayındır-Sarıyurt Sahası
Tenör: % 0.1 Cu, % 7 Pb, % 7.5 Zn
Rezerv: 3.453.272 ton görünür
Menderes-Gümüşsu Sahası
Tenör: % 3.92 Pb, % 9.5 Zn (90 gr/ton Ag değeri bilinmektedir)
Rezerv: Geçmiş yıllarda 4837.5 ton tüvenan cevher üretimiştir. Yatakta bugün 2.600.000 ton tüvenan, 135.000 ton mümkün rezerv vardır.
CİVA (Hg): Karaburun-Küçükbahçe, Kalecik Köyleri
Tenör: % 0.2-0.3 arasında Hg
Rezerv: 370.000 ton görünür, 80.000 ton muhtemel. Yataklar geçmiş yıllarda işletilmiştir.
Ödemiş-Bıçakçı, Mescitli, Türkönü, Yağcılar Sahaları
Tenör: % 0.10- 0.25 Hg
Rezerv: 47.800 ton görünür, 250.000 ton mümkün. Yatak geçmiş yıllarda işletilmiştir.
Beydağ-Comatlı, Halıköy, Tosunlar ve Helvacı Sahaları
Tenör: % 0.15-0.25 Hg
Rezerv: 1.058.000 ton görünür rezerv.
Bayındır-Helvacı Sahası
Tenör: % 0.2 Hg
Rezerv: 42.120 ton muhtemel rezerv.
ÇİMENTO HAMMADDELERİ (Çmh): Bornova Sahası
Tenör:
Rezerv: 39.000.000 ton muhtemel kireçtaşı, 3.800.000 ton muhtemel kil
DEMİR (Fe): Torbalı-Hortuna Zuhuru
Tenör: % 45 Fe, % 17.61 SiO2 ve % 1.70 As
Rezerv: 1.500.000 ton görünür+muhtemel rezerv, % 22 Fe2O3 tenörlü 500.000 ton görünür+muhtemel. Çimento hammaddesi olarak yataktan üretim yapılmaktadır. Impüriteler nedeniyle demir-çelik sanayiinde kullanılmamaktadır.
DOLOMİT (Dol):Çeşme – Alaçatı, Çiftlikköy Sahası
Tenör: % 20 MgO
Rezerv: 403.500.000 ton görünür, 45.600.000 ton muhtemel rezerv.
Cumaovası Sahası
Tenör: % 17.44-21.7 MgO
Rezerv: 7.737.400 ton görünür+ muhtemel rezerv.
FELDİSPAT (Fld): Çamlıca Feldispat Sahası
Tenör: % 7,49 Na2+K2O
Rezerv: 46.813 ton görünür rezerv.