Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla birlikte, kurban ibadetini yerine getirecek olanlar "Kurban kesen kişi ne zaman tekbir getirir? Kurban keserken nasıl tekbir getirilir?" sorularının cevaplarını öğrenmek istiyor. İslam dininde kurban kesimi sırasında tekbir getirmek önemli bir ritüel olarak kabul ediliyor. Din uzmanları ve ilahiyatçılar, kurban kesiminde tekbir getirmenin zamanlaması ve doğru yöntemini açıkladı. Kurban kesimi sırasında manevi vecibelerini eksiksiz yerine getirmek isteyenler için detaylar haberimizde...
Kurban kesen kişi ne zaman tekbir getirir?
Teşrîk tekbirlerinin başlangıç ve bitiş vakitleri konusunda Hanefî mezhebinde, günümüze kadar uygulanan Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed’in görüşlerine göre arefe günü sabah namazından bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar yirmi üç vakit farz namazdan sonra tekbir getirilir. Ebû Hanîfe’ye göre ise sadece arefe günü sabah namazından bayramın birinci günü ikindi namazına kadar olan sekiz vakit farz namazın ardından tekbir alınır. Mâlikîler’e göre teşrîk tekbirleri, bayramın birinci günü öğle namazından dördüncü günü sabah namazına kadar olan on beş vakit farz namazın arkasından getirilir.
Hanbelîler ve Şâfiîler, teşrîk tekbirlerinin vaktini kişinin hac yapıp yapmamasına göre belirlerler. Şâfiîler’de tercih edilen görüşe göre hacda bulunan kişi, telbiye görevinin bitiminden sonra bayramın birinci günü öğle namazından dördüncü günü sabah namazına kadar tekbir getirir; hacı olmayanlar da aynı şekilde bu vakitlerde tekbir getirir. Ayrıca, hacı olmayanların arefe günü akşam namazından bayramın dördüncü günü sabah namazına veya arefe günü sabah namazından bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar tekbir getirecekleri şeklinde iki farklı görüş daha vardır; Şâfiî çevrelerinde uygulama genellikle bu son görüşe göre yapılır. Hanbelîler’e göre hacılar bayramın birinci günü öğle namazından dördüncü günü ikindi namazına kadar, hacı olmayanlar ise arefe günü sabah namazından dördüncü günü ikindi namazına kadar tekbir getirir. Zâhirîler ve Zeydîler’e göre arefe günü sabah namazından bayramın son günü ikindi namazına kadar, Ca‘ferîler’e göre ise bayramın birinci günü öğle namazından üçüncü günü sabah namazına kadar tekbir alınır.
Bu tekbirlerin cemaatle kılınan farz namazların ardından alınacağı konusunda görüş birliği vardır; ancak diğer namazların arkasından tekbir getirilip getirilmeyeceği konusunda farklı görüşler mevcuttur. Hanefî mezhebinde, tercih edilen görüşe göre, cemaatle veya tek başına kılınan bütün farz namazların ardından tekbir alınır. Ebû Hanîfe’ye göre ise sadece cemaatle kılınan farz namazların arkasından tekbir alınır. Hanefî mezhebinde, teşrîk günlerinde kazaya kalan namazın bu günler içinde kaza edilmesi durumunda tekbir getirilir; daha sonra kaza edilmesi halinde tekbir getirilmez.
Kurban keserken nasıl tekbir getirilir?
Hayvan kesimi, niyeti kurban veya başka bir amaç olsun, kesilirken besmele çekilmesi gerektiğini ifade eder. Eğer hayvanın kesimi esnasında besmele kasten terk edilirse, Hanefî mezhebine göre o hayvanın eti yenmez. Ancak kasıtsız ve unutarak besmele çekilmezse, bu durumda hayvanın eti yenilebilir (Kâsânî, Bedâî‘, V, 46; İbn Nüceym, el-Bahr, VIII, 190-191). Şâfiî mezhebine göre ise besmele kasten çekilmese bile kesilen hayvanın eti yenilebilir (Mâverdî, el-Hâvî, XV, 95; Şîrâzî, el-Mühezzeb, II, 885).
Kurban kesimi sırasında üç defa "Bismillahi Allahü ekber" denilir ve ayrıca şu âyetler okunabilir (Semerkandî, Tuhfe, III, 66):
"De ki: Şüphesiz benim namazım, ibadetim, hayatım ve ölümüm hepsi âlemlerin Rabbi Allah içindir. O’nun ortağı yoktur. Bana sadece bu emredildi ve ben müslümanların ilkiyim." (En'âm, 6/162-163)
"Ben, hakka yönelen birisi olarak yüzümü, gökleri ve yeri yaratana döndürdüm. Ben, Allah’a ortak koşanlardan değilim." (En'âm, 6/79)
Kurbanlık hayvan, kıbleye yöneltilir ve eziyet etmeden sol yanı üzerine yatırılır. Ardından şu dua okunur:
"Allâhümme innî vechetü vechiye lillezîfatara’s-semâvâti ve’l-erda hanîfen ve ma ene mine’l-müşrikîn."
Sonrasında, "Allâhü ekber Allâhü ekber lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber, Allahü ekber Allahü ekber ve lillâhi’l hamd" diye üç kere tekbir getirilir.
Tekbirler sona erdiğinde, "Bismillahi Allahü ekber" diyerek bıçağı çeker ve kurbanı keser. Kurban kesildikten sonra, kesen kişi Allah rızası için iki rekat namaz kılar. Namazın ardından şu duayı yapar:
"Allahümme inne salati ve nüsükî ve mahyâye ve memâtî lillahi Rabbi’l-âlemîne lâ şerike leh."
