Reddi miras, vefat eden kişinin borçlarından kaçınmanın yasal yolunu sunuyor. Ancak bu hakkın süresi dolarsa, mirasçı borçtan da sorumlu hale geliyor. Peki, Reddi miras yapmak için ne gerekir? Reddi miras yapıldığında borçlar kime kalır?
Reddi Miras Nedir, kimler yapabilir?
Reddi miras, mirasçının kendisine kalan malvarlığını — aktif ve pasif tüm unsurlarıyla birlikte — kabul etmemesi anlamına geliyor. Bu hakkı, yasal mirasçılar (çocuklar, eş, anne-baba) ile atanmış mirasçılar kullanabiliyor. Red beyanı verildiğinde, mirasçı artık ne malı ne de borcu üstlenmiş sayılıyor.
Süre kısıtlaması var: 3 ay içinde başvuru şart
Mirası reddetmek isteyen kişinin, ölüm tarihinden veya mirasçı olduğunu öğrendiği tarihten itibaren en geç 3 ay içinde, Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurarak “kayıtsız ve şartsız” şekilde ret beyanında bulunması gerekiyor. Süre kaçırıldığında, kişi mirası kabul etmiş sayılıyor ve tüm borçlardan hukuken sorumlu hale geliyor.
Miras Reddi nasıl yapılır?
Başvuru işlemi yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesi nezdinde gerçekleştirilebiliyor. Noter, muhtarlık veya internet üzerinden yapılan beyanlar geçerli sayılmıyor. Ret beyanı bizzat yapılabileceği gibi, avukat aracılığıyla da yapılabiliyor. Ancak beyanın kesin, şartsız ve geri alınamaz olması gerekiyor.
Red Mirasın sonuçları nedir? Borçlar kime kalır?
Miras reddedildiğinde, reddeden kişi mirasla ilgili hiçbir mal veya borçtan sorumlu tutulmaz. Ancak diğer mirasçılar mirası kabul ederse, borçlar onların üzerine geçer. Tüm yasal mirasçılar mirası reddederse, miras bırakanın malvarlığı mahkeme tarafından tasfiye edilir; borçlar karşılanır, varsa artan pay yeniden dağıtılır.
Öte yandan, reddi miras yapılan durumlarda, alt soy yani çocuklar devreye girebilir. Mirası reddeden kişinin çocuğu varsa, miras hakkı ona teklif edilir. O da reddetmediği sürece, borçlardan sorumlu hale gelebilir.
Hükmen reddi miras: Otomatik koruma hali
Eğer miras bırakan kişi öldüğünde borçları, varlıklarından fazlaysa ve bu durum açıkça belliyse, mahkeme kararı olmaksızın miras otomatik olarak reddedilmiş kabul edilebilir. Buna “hükmen reddi miras” deniyor. Bu durumda mirasçının ayrıca beyan vermesi gerekmiyor.
Miras reddi kötü niyetle yapılmışsa — örneğin alacaklılardan mal kaçırmak amacı güdülüyorsa — alacaklılar, 6 ay içinde mahkemeye başvurarak reddin iptalini talep edebilir. Bu nedenle, reddi miras işlemi yapılırken hem hukuki hem etik sınırlar dikkatle gözetilmelidir.
