Mamutlar yok olduğunda, Giza’daki piramitlerin gölgeleri yeni düşmeye başlamıştı. Evet, bu tarih öncesi devlerin son nefesini verdiği dönem, insanlık medeniyetinin taşlara yazılmaya başladığı zamanlara hiç de uzak değil. Peki, Son mamut ne zaman öldü? Mamutlar ne zaman yok oldu?
Son Mamut Ne Zaman Öldü?
Binlerce yıl öncesine ait devasa boyutları ve soğuk iklimlere uyum sağlamış yapılarıyla tanınan mamutlar, insanlık tarihinin en ilgi çekici canlıları arasında yer alıyor. Peki, bu dev hortumluların son temsilcileri ne zaman yok oldu? Bilim insanlarının elde ettiği bulgular, bu soruya şaşırtıcı bir yanıt veriyor: Son mamutlar, düşündüğümüzden çok daha yakın bir tarihte yeryüzünden silindi.
Son Mamut Ne Zaman Öldü?
Avrupa ve Asya kıtalarında yaşayan mamutların büyük kısmı, MÖ 8000 civarında, yani yaklaşık 10 bin yıl önce yok oldu. Bu dönem, modern insanın kuzey yarımküreye doğru yayılımıyla örtüşüyor. Ancak bu dev tür tamamen ortadan kalkmadı. Doğu Sibirya açıklarında bulunan izole Wrangel Adası, mamutların son sığınağı oldu.
Bilimsel araştırmalara göre, Wrangel Adası’nda yaşayan küçük bir mamut popülasyonu MÖ 1700 yılına kadar hayatta kaldı. Bu da demek oluyor ki, bu son mamutlar piramitlerin inşa edildiği dönemde hâlâ yeryüzünde dolaşıyordu. Başka bir deyişle, son mamutun ölümü günümüzden sadece 3.700 yıl önce gerçekleşti.
Mamutlar Neden Yok Oldu?
Mamutların soyunun tükenmesinin ardında bir dizi çevresel ve genetik faktör yatıyor. Wrangel Adası’ndaki izole popülasyon, sınırlı gen havuzuna sahipti. Bu durum, zamanla genetik bozulmalara ve hastalıklara açık hale gelmelerine neden oldu.
Aynı zamanda iklim değişiklikleri, habitat kaybı ve besin kaynaklarının azalması da bu türün sonunu hızlandırdı. Bazı araştırmalar, insan faaliyetlerinin —özellikle avcılığın— da mamutların tükenmesinde payı olduğunu öne sürüyor.
Mamutların Evrimsel Yolculuğu
Mamutlar (Mammuthus cinsi), yaklaşık 4 milyon yıl önce Afrika’da ortaya çıktı. Zaman içinde Avrasya ve Kuzey Amerika’ya yayılarak, farklı iklim koşullarına uyum sağladı. Yünlü mamutlar (Mammuthus primigenius), özellikle soğuk buzul çağlarında gelişmiş ve Kuzey Yarımküre’nin büyük bölümünde egemen tür haline gelmiştir.
Bu arada, mamutlarla sıkça karıştırılan mastodonlar (Mammut cinsi), farklı bir familyaya aittir ve sadece Kuzey Amerika’da yaşamışlardır. Genetik olarak uzak akraba olmalarına rağmen, görünümleri mamutlara oldukça benzerdir.