Aydın’ın kalbinde yer alan ve yaklaşık 3 bin yıllık geçmişiyle tarihe ışık tutan Tralleis Antik Kenti, 2025 yılı Ağustos ayında kapılarını ziyaretçilere açmaya hazırlanıyor. Bu heyecan verici gelişmenin ardında ise, hayatını Tralleis’e adayan bir akademisyenin tutkulu hikâyesi yer alıyor: Prof. Dr. Murat Çekilmez.
Henüz bir üniversite öğrencisiyken Tralleis’e stajyer olarak adım atan, yıllar boyunca bölgeyle bağını hiç koparmayan Çekilmez, bugün antik kentin kazı başkanı olarak ikinci büyük hayalini gerçekleştirmek üzere gün sayıyor.
Bir Tutkunun Hikâyesi: Tralleis’te Başlayan Yolculuk
Tarihe olan ilgisi onu 2001 yılında Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Arkeoloji Bölümü'ne taşıyan Murat Çekilmez, eğitim hayatının ilk yılında Tralleis Antik Kenti’nde kazı çalışmalarına katıldı. Tatil dönemlerini deniz kenarında değil, Tralleis’in tozlu taşları arasında geçiren Çekilmez, dört yıl boyunca yazlarını bu antik kente adamaktan vazgeçmedi.
Üniversite eğitiminin ardından akademik kariyere yönelen Çekilmez, yüksek lisansını ve doktorasını yine ADÜ Arkeoloji Bölümü'nde tamamladı. Akademik çalışmalarının odağına Tralleis’i koyan Çekilmez, 2023 yılında profesörlük unvanını aldı. Aynı yıl, yıllar önce hayalini kurduğu göreve, Tralleis Antik Kenti Kazı Başkanlığı’na atandı.
İkinci Hedef: Ziyaretçilere Açılan Kapılar
Şimdi ise Prof. Dr. Çekilmez’in yeni hedefi, antik kenti ziyaretçilere açarak onu Aydın’ın kültürel miras haritasında önemli bir cazibe merkezi haline getirmek. Bu doğrultuda büyük bir özveriyle çalışan Çekilmez ve ekibi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras” projesi kapsamında sağlanan ödeneklerle çevre düzenleme ve altyapı projelerini hayata geçiriyor.
"Tralleis'teki ilk günümde bu kentin kazı başkanı olmayı hayal etmiştim. Şimdi ikinci hayalimi gerçekleştirmenin eşiğindeyim. Ağustos 2025’te Tralleis’i halkla buluşturmak, mesleki hayatımın en gurur verici anı olacak," diyen Çekilmez, antik kentin yalnızca arkeolojik değil, aynı zamanda kültürel ve turistik açıdan da bölgeye katkı sağlayacağını belirtiyor.
“Üç Gözler”den Notalı Müziğe: Tralleis’in Zengin Mirası
Tralleis Antik Kenti, yalnızca tarihiyle değil, sahip olduğu mimari ve kültürel mirasla da dikkat çekiyor. Trakyalılar ve Argoslular tarafından kurulduğu bilinen antik kent, tarihte notalı müziğin ilk yazıldığı yer olarak kabul ediliyor.
Kentin simgesi haline gelen yapılar arasında ise, halk arasında “Üç Gözler” olarak bilinen etkileyici gymnasium kompleksi öne çıkıyor. Yıllara meydan okuyan bu yapı, Tralleis’in ihtişamlı geçmişine tanıklık ediyor.
Disiplinli Kazılar, Titiz Restorasyonlar
Kazı çalışmalarının büyük bir disiplin içinde yürütüldüğünü vurgulayan Çekilmez, bazı günler 14-15 saat süren aralıksız çalışmalarla antik kentin her taşını adeta birer tarihi belge gibi ele aldıklarını söylüyor. Restorasyon ve koruma çalışmalarının yanı sıra çevre düzenlemesiyle de Tralleis’in ziyaretçiler için hazır hale getirildiğini belirtiyor.
Kültürel Bir Marka Hedefi
"Tralleis’i Aydın’ın kültürel marka değerlerinden biri haline getirmek istiyoruz" diyen Prof. Dr. Çekilmez, antik kentin sadece geçmişi değil, geleceği de aydınlatan bir merkez olmasını hedefliyor. Kültürel miras bilinciyle sürdürülen bu çalışmalar, genç arkeologlara da ilham kaynağı oluyor.
Yaklaşık çeyrek asır önce stajyer olarak başladığı yolculukta bugün kazı başkanı olan Murat Çekilmez’in önderliğinde, Tralleis Antik Kenti çok yakında tarih meraklılarını büyülü atmosferiyle karşılayacak.
