Özellikle Uzakdoğu mutfağının vazgeçilmezleri arasında olan kurbağa bacağı, salyangoz, bağırsak mesane gibi ürünler ülkemize önemli miktarda döviz kazandırıyor. Ege İhracatçı Birlikleri verilerine göre 2025 yılında yurt dışına 1 milyon 716 bin dolarlık (73 milyon 95 bin lira) kurbağa bacağı, 21 milyon 339 bin 543 dolarlık (909 milyon 26 bin 120 lira) salyangoz, 3 bin 151 dolarlık (134 bin 215 lira) şirden, 23 milyon 333 bin 383 dolarlık (994 milyon 23 bin 671 lira) bağırsak, 43 milyon 371 bin 428 dolarlık (1 milyar 846 milyon 993 bin 976 lira) mesane ve 4 milyon 698 bin 268 dolarlık (200 milyon 139 bin 191 lira) deniz patlıcanı satışı yapıldı. Vatandaşa ‘Yok artık’ dedirten ve toplam değeri 95 milyon 455 bin 773 doları (4 milyar 66 milyon 415 bin 929 lira) bulan bu ürünler başta Uzakdoğu ülkeleri olmak üzere Avrupa ve ABD’lierin de damak tadına hitap ediyor. Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit, Türkiye yemek kültürüne uzak olan söz konusu ürünlerin diğer ülke mutfaklarında ise tam tersine yoğun bir ilgi gördüğünü söyledi.
‘Ülkemizde tüketilmiyor’
Ülkemizde tüketimi olmayan veya hayvan artığı olarak değerlendirilen birçok ürün yurtdışına pazarlanarak ülkemizde döviz kazandırıyor. Özellikle Uzakdoğu ülkelerinde çokça tüketilen kurbağa bacağı, salyangoz, bağırsak, şırdan ve mesane gibi ürünlere olan ilgi her geçen gün artmakta. Sadece bu yılda yaklaşık 4 milyar 66 milyon liralık bir ticaret hacmine ulaşan bu ürünler arasında birçok insanın görmeye bile tahammül edemeyeceği fakat Uzakdoğu ülkerinde, önemli restoranların mönülerinde yer alıyor. Bu ürünlerin gerçekten çok değerli ürünler olduğunu belirten Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği (ESÜHMİB) Başkanı Bedri Girit, “Gerçek anlamda katma değer üreten ürünler. Özellikle deniz patlıcanının ekosisteme katkısı nedeniyle kontrollü ihracatının sürdürülmesinden yanayız. Ayrıca bu ürünlerin çoğu ülkemizde çok tüketilmiyor. İç piyasada tüketim düşük olduğu için, ihracat rakamları çok büyük olmasa da sektöre ve ekonomiye katkısı rakamların çok üzerinde” dedi.
‘Sakatatta azalma var’
Geçen yıllara göre genel ihracat durumuna bakıldığında, salyangoz ve kurbağa bacağında bazı iyileşme olduğunu vurgulayan Girit, “Ancak bağırsak gibi bahsettiğimiz diğer ürünlerde geriye gidiş söz konusu. Bunun nedeni, daha az hayvan kesilmesi ve ithalatla ikame edilen et ürünleri. Bağırsak satabilmeniz için burada canlı hayvan kesilmesi gerekiyor. Türkiye’nin mevcut stratejisi gereği daha çok et ithalatının önünü açıyor. Dolayısıyla bu durum, bağırsak ve diğer sakatat gruplarına ait sektörleri olumsuz etkiliyor. Kurbağa bacağı ve salyangozda durum farklı. Bunlar belirli bir çerçevede sadece uzman firmaların yapabileceği işler. ‘Ben bunu yapayım, başlayayım’ diyebileceğiniz bir alan değil. Burada yılların birikimi, emeği var. Türkiye’nin bu noktada yoluna devam etmesi, bu işe gönül vermiş firmaların yılmadan çalışması çok önemli” ifadelerini kullandı.
895 milyona ‘salyangoz’
Kokoreç ve munbar dolması haricinde Türkiye mutfağında yeri olmayan çeşitli hayvanlar ve hayvan parçalarının farklı kültürlerde önemli yer tuttuğunu kaydeden Bedri Girit, “Potasyum, fosfor ve omega-3 açısından son derece zengin olan salyangozlar da önemli ihraç kalemlerinden biri. Salyangoz etinin içerdiği lectin maddesi ile kansere karşı koruyucu görev üstlendiği, ayrıca triptofan maddesi ile de stresi azalttığı söylenmekte. Özellikle Fransa’da salyangoz yemek bir zenginlik göstergesidir. Bu yıl Güney Kore, Fransa, Japonya, Litvanya, Romanya, Gürcistan, Çekya, Birleşik Devletler, Tayvan, Ukrayna, Çin, İspanya, Almanya ve İtalya’ya yaklaşık 895 milyon lira karşılığı 21 milyon dolar değerinde salyangoz ihraç ettik” diye konuştu.
Mönüden ‘mesane’ çıktı
Halk arasında idrar torbası olarak bilinen mesane de ihraç edilen diğer ilginç ürünlerinden biri. Bu yıl 25 milyon 163 bin dolar karşılığında 13 milyon 774 bin 667 ton mesane ağırlıklı olarak Uzakdoğu ülkelerine gönderildi. Fildişi sahili 4 milyon 424 bin 900 ton ile toplam ihracatımızın yarısını tek başına gerçekleştirirken, bu ülkeyi 3 milyon 577 bin 112 ton ile Vietnam ve 2 milyon 770 bin 440 tonla Gana izledi. Ülkemizde Şırdan olarak bilinen yiyeceğin yapıldığı, hayvan sindirm organı ‘Şirden’ ise 748 ton ihracat karşılığı 3 milyon 151 bin dolar kazandırdı. Hayvan bağırsağında ise ihracat rakamının yüzleri güldürdüğünü açıklayan Birlik Başkanı Bedri Girit, “Yaklaşık 1 milyon 28 bin 684 ton bağırsağı 24 farklı ülkeye satıp karşılığında 30 milyon dolarlık yani 23 milyon 333 bin 383 liralık bir kazanç elde etmişiz. Bu ihracatın 15 milyon dolarlık kısmını ise Almanya ve Fransa gerçekleştirmiş” ifadelerini kullandı.
ÜRÜN ADI…………İHRACAT (TON)……GETİRİSİ ($)
Kurbağa Bacağı................73.281...................... 1.716.062
Salyangoz................... 1.984.805.................... 21.339.543
Şirden................................... 748.......................……3.151
Bağırsak......................1.028.684......................23.333.383
Mesane......................13.774.667......................43.371.428
Deniz Patlıcanı................ 55.044....................... 4.698.268
GENEL TOPLAM... 16.917.229..................... 95.455.773 (4 milyar 66 milyon TL)
NOT: TL’ye çevirirken Dolar kuru 42,60 TL olarak baz alınmıştır
