Dünya genelinde yeni dini hareketler (NRM'ler), modern yaşamın sunduğu zorluklara karşı bir tepki olarak giderek daha fazla takipçi kazanıyor. Peki, Yeni dinler nelerdir? Yeni dini akımların genel özellikleri nelerdir?
Yeni dinler nelerdir?
Yeni dini hareketler (NRM'ler), genellikle geleneksel dinlerin ve toplumun baskın dini anlayışlarının dışında, modern dönemde ortaya çıkan dini veya manevi akımlardır. Bu hareketler, zaman zaman köken olarak yeni olsa da, bazıları mevcut bir dinin bir parçası olarak varlık gösterir ve mevcut mezheplerden farklılıklar arz eder. Bu hareketler, modernleşen toplumların sunduğu zorluklara karşı bireysel bir yaklaşımı benimsediği gibi, bazıları sıkı kolektif yapılarına dayanarak toplumsal sorunlarla baş etmeye çalışır.
Dünya çapında milyonlarca üyeye sahip olduğu tahmin edilen NRM'ler, bazen sadece birkaç üyeye sahipken, bazılarının üyeleri binleri aşar. Bazı gruplar ise çok daha büyük üyelik sayılarına ulaşır. Ancak "yeni dini hareket" tanımını belirlemek için kesin bir ölçüt yoktur. Çoğu akademisyen, bu hareketlerin modern dönemle ilişkisini, 1940'lar veya 1950'lerden sonrasına dayandırırken, bazıları 19. yüzyılın ortalarına kadar geriye gitmektedir.
Yeni dini hareketler, sıkça yerleşik dini kuruluşlar ve laik kurumlarla karşı karşıya gelir. Batı ülkelerinde, bu yeni hareketlere karşı 1970'lerde ve 1980'lerde bir kült karşıtı hareketin ve Hristiyan karşı kült hareketlerinin ortaya çıkmasına yol açmıştır.
1970'lerden itibaren akademik alanda yeni dini hareketlere yönelik ciddi bir ilgi ve çalışma gelişmiş, bu konuda çok sayıda dergi ve akademik kuruluş ortaya çıkmıştır. Bu çalışmalar, modernleşme, küreselleşme, bireyselleşme gibi süreçlerle bağlantılı olarak NRM'lerin yükselişini analiz etmektedir.
Yeni dini akımların genel özellikleri nelerdir?
- Yeni dinî hareketler, bazen New Age akımlarıyla karıştırılabilir, ancak bu iki olgu birbirinden farklıdır.
- Yeni dini akımların bazı belirgin özellikleri şunlardır:
- Ahlaki normlara sahip olurlar.
- Dine rasyonel bir yaklaşım geliştirmezler.
- Liderlere körü körüne bağlılık gösterirler.
- Liderlik yapıları otoriterdir.
- Üyeler, dini kuralları sorgulamak veya eleştirmekten kaçınırlar.
- Milenyum fikrini vurgularlar.
- Misyonerlik faaliyetlerini önemli bir görev olarak kabul ederler.
