İZDENİZ ile İzmir Sivil Toplum Örgütleri Platformu’nun (İSTÖP) ortaklaşa düzenlediği 2025 Körfez Buluşması, kentin karar vericilerini, akademisyenleri ve sivil toplum temsilcilerini bir araya getirdi. İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Dr. Levent Zafer Yıldır’ın da katıldığı toplantıda, Körfez’deki iyileşme süreci bilimsel verilerle anlatıldı ve önümüzdeki dönemde izlenecek stratejiler tartışıldı.
Ekiplerimiz büyük bir özveriyle çalışıyor
Dr. Yıldır konuşmasında Gediz Nehri’nin Körfez üzerindeki kritik etkisine dikkat çekerek, 275 kilometrelik nehrin dört ilden geçerek ulaştığı noktada yoğun bir kirlilik yükü taşıdığını, bu kirlenmenin yerel yönetimlerin sorumluluk alanının dışında kalan denetim eksikliğinden beslendiğini vurguladı. İzmir’in bu süreçte uydu ve drone tabanlı izleme sistemiyle daha sıkı bir kontrol mekanizması kurduğunu, İZSU ekiplerinin özverili çalışmaları sayesinde geçmiş yıllara kıyasla önemli bir iyileşme sağlandığını belirtti. Ancak bakanlık düzeyinde yapılması gereken müdahalelerin hâlâ başlamadığını da hatırlattı.
Körfez’i yeniden en iyi haliyle İzmir’e kazandırabiliriz
Geçtiğimiz günlerde Bayraklı açıklarında görülen yüzey kirliliği de toplantının gündemindeydi. Dr. Yıldır, kaynağı tam olarak belirlenemeyen bu kirliliğin tersane veya yük gemilerinden bırakılan atıklardan kaynaklandığını, mevzuata göre üç bakanlığın yetkili olduğunu ve Körfez’de kalıcı çözümler üretmek için bu kurumların sürece aktif katılımının şart olduğunu ifade etti. Sivil toplum, akademi ve yerel yönetim iş birliğinin Türkiye için örnek bir model ortaya koyduğunu belirterek Körfez’in İzmir’in kimliği, kültürü ve geleceği olduğunu vurguladı.
21 bilim insanıyla çalışmak için buradayız
İSTÖP–KONFED–KONVAK Genel Başkanı Mehmet Aydoğan, 21 bilim insanının yer aldığı bir ekiple İzmir’in en önemli çevre sorunlarından biri olan Körfez için ortak çözüm geliştirmenin hedeflendiğini aktardı. Bu iş birliğini yerel yönetim–sivil toplum ekseninde yürütülen ilk kapsamlı çalışma olarak tanımladı.
Yağmur suyu kanal ayrıştırma çalışmaları sürüyor
Toplantının teknik sunum bölümünde söz alan İZSU Genel Müdürü Gürkan Erdoğan, son dönemde hayata geçirilen 2,5 milyar liralık altyapı yatırımını anlattı. Alsancak, Konak, Karataş ve Karabağlar’da yeni yağmur suyu hatlarıyla taşkın ve kanalizasyon taşması risklerinin azaltıldığını belirten Erdoğan, Körfez’e ulaşan 33 derenin her birinde düzenli temizlik yapıldığını; yılda yaklaşık 100 bin ton malzemenin bu derelerden çıkarıldığını ifade etti.
Geçici faaliyet belgesini yeniden aldı
Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi’nin durumunu da değerlendiren Erdoğan, tesisin dördüncü fazının devreye alındığını, diğer fazların yenilendiğini ve tesisin bakanlık tarafından tam yetkiyle izlenir durumda olduğunu belirtti. İzmir’in atık sularının yüzde 96’sını arıtan tesisin geçici faaliyet belgesini yeniden aldığını da sözlerine ekledi.
Koku ve balık ölümleri bu yıl yüzde 80 azaldı
Alg patlamalarına yönelik müdahaleleri anlatan İZDENİZ Genel Müdürü Gökhan Marım, UNESCO tarafından doğrulanan modifiye kil yönteminin başarıyla uygulandığını belirtti. Bu yöntemin balık ölümlerini iki gün içinde kontrol altına alma kapasitesine sahip olduğunu; gerekli izinler zamanında verilseydi yaz aylarında yaşanan kayıpların önlenebileceğini söyledi. Körfezdeki koku ve balık ölümlerinin geçen yıla göre yüzde 80 azaldığını ifade etti. Marım ayrıca Körfez’deki kirliliğin yalnızca alg patlamasıyla açıklanamayacağını, izinsiz deşarjların ve dış kaynaklı kentsel–tarımsal girdilerin de önemli rol oynadığını belirterek, yeni kamera ve gemi izleme sistemleriyle anlık denetim yapılacağını aktardı.
Körfez’in dolaşım kapasitesi daha da zayıflayacak
İZDENİZ Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Işıkhan Güler, Körfezdeki sığlaşma ve sediman birikiminin ciddi risk oluşturduğunu, gemi geçiş koridorunun daraldığını ve su dolaşımının giderek zayıfladığını ifade etti. Büyük Körfez Rehabilitasyon Projesi’nin 4,5 yıl süren ÇED sürecine dikkat çekerek bu projenin Türkiye’deki en kapsamlı çevre süreçlerinden biri olduğunu anımsattı.
Biz malzemeyi nereye atacağız?
Dip tarama çalışmalarından çıkacak yaklaşık 45 milyon metreküplük malzemenin kirli olmadığı ve yeniden kullanılabileceği bilgisini paylaşan Güler, bu malzemenin ekolojik yaşam adaları oluşturmak üzere değerlendirilmesini önerdi. Ancak projenin merkezi yönetim tarafından onaylanmadığını, özellikle sivil toplum desteğinin bu aşamada belirleyici olduğunu söyledi.
Bilim, izleme, arıtma ve iş birliği
Toplantının sonunda STK temsilcileri, Körfez ekosisteminin iyileştirilmesi için bilim kurulunun önerilerinin uygulanması, arıtma tesislerinin güçlendirilmesi, dip tarama ve dere temizliğinin sürdürülmesi, gemi kaynaklı kirlilikle etkin mücadele edilmesi konularında kararlılık mesajı verdi.
