ABD’de tüketici fiyatları temmuz ayında beklentilerin altında artış gösterdi ancak çekirdek enflasyon verisi, tarifelerden kaynaklanan fiyat baskılarının hızlandığına işaret etti.
ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun salı günü açıkladığı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine göre, temmuzda fiyatlar aylık bazda yüzde 0,2 arttı. Yıllık enflasyon oranı ise yüzde 2,7 ile değişmedi.
Verilerin açıklanmasının ardından ABD borsa vadeli endeksleri yükseldi. Dow Jones vadeli endeksi 210 puan (%0,47) artarken, S&P 500 vadeli endeksi %0,45, Nasdaq 100 vadeli endeksi ise %0,5 yükseldi.
Temmuz ayında benzin fiyatlarının gerilemesi ve gıda fiyatlarının sabit kalması, genel enflasyonun sınırlı artmasında etkili oldu. Ancak enerji ve gıda fiyatlarının aylık bazda yüksek dalgalanma göstermesi nedeniyle, bu iki kalemi dışlayan “çekirdek” TÜFE, enflasyonun temel eğilimini ölçmede daha güvenilir kabul ediliyor.
Çekirdek enflasyon, hazirana göre %0,3 artarak ocak ayından bu yana en hızlı yükselişini kaydetti. Yıllık çekirdek enflasyon ise %3,1’e çıkarak son beş ayın zirvesine ulaştı. Tarifeler sonrası yakından izlenen “çekirdek mal” kalemi ise art arda ikinci ayda %0,2 yükseldi.
Ekonomistler, temmuzda TÜFE’nin aylık %0,2, yıllık %2,8 artmasını bekliyordu.
ABD’de yıllık enflasyon temmuz ayında yüzde 2,7 ile sabit kalarak, Donald Trump’ın ticaret ortaklarına uyguladığı tarifelerin fiyatları hızlandıracağı yönündeki beklentileri boşa çıkardı.
Salı günü açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verisi, haziranla aynı seviyede gerçekleşirken, Bloomberg anketine katılan analistlerin yüzde 2,8’lik beklentisinin altında kaldı.
Açıklamada, yıllık enflasyondaki bu yavaşlamada akaryakıt fiyatlarının etkili olduğu belirtildi. Benzin endeksi son 12 ayda yüzde 9,5 geriledi.
Gıda ve enerji fiyatlarındaki dalgalanmaları hariç tutan çekirdek enflasyon ise yüzde 3,1’e yükseldi. Haziran’da yüzde 2,9 olan bu oranın, beklentilerdeki yüzde 3 seviyesinin üzerine çıkması dikkat çekti.
Verilerin ardından ABD doları ve Hazine tahvil getirileri gerilerken, yatırımcılar ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimlerini hızlandıracağı yönünde pozisyon aldı. Vadeli piyasalarda, eylül ayındaki Fed toplantısında çeyrek puanlık faiz indirimi ihtimali veri öncesindeki yüzde 85’ten, veri sonrasında yüzde 95’e çıktı.
İki yıllık Hazine tahvil getirisi 0,08 puan düşüşle yüzde 3,72’ye indi.
Trump, tarifeleri ABD’nin ticaret ilişkilerini yeniden şekillendirmek için kullanırken, bu adımların iç fiyatları artırabileceği uyarıları yapılmıştı. Haziran ayında enflasyonda görülen artış, ekonomistler tarafından ticaret savaşının tüketiciye yansımaya başladığının ilk işaretleri olarak değerlendirilmişti.
Büro of Labor Statistics (BLS) verileri, kurumun başkanının temmuz ayındaki istihdam raporunda yaz aylarında istihdamın sert şekilde yavaşladığını gösteren veriler sonrası Trump tarafından görevden alınmasının ardından geldi. Trump, pazartesi günü yaptığı açıklamada, BLS’nin başına muhafazakâr Heritage Foundation’dan EJ Antoni’yi aday gösterdiğini duyurdu. Atamanın Senato tarafından onaylanması gerekiyor.
Son enflasyon verileri, Trump’ın Fed Başkanı Jay Powell’ı faizleri 4,25-4,50 aralığındaki mevcut seviyeden 3 puan indirmeye zorladığı bir dönemde geldi. Fed’in faiz belirleme komitesinin çoğu üyesi, tarifelerin enflasyona etkisi netleşene kadar faiz indirimi konusunda beklemede kalınmasından yana. Ancak bazı üyeler, vergilerin fiyatlar üzerindeki etkisinin sınırlı olacağı görüşünü savunuyor.
Beklentiler nelerdi?
ABD yönetiminin korumacı ticaret politikaları kapsamında uyguladığı gümrük tarifelerinin küresel ekonomiye etkileri sürerken, analistler Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) aylık yüzde 0,2 ve yıllık yüzde 2,8 artmasının beklendiğini, tahminlerden sapma olması durumunda varlık fiyatlarında sert hareketler yaşanabileceğini ifade ediyordu. ABD’de teknoloji şirketleri de gündemdeydi. Nvidia ve AMD’nin Çin’e çip satışlarından elde edilen gelirin yüzde 15’ini ABD hükümetine vermeyi kabul ettiği haberleri sonrası bu iki şirketin hisseleri hafif geriledi. Dow Jones endeksi yüzde 0,45, S&P 500 yüzde 0,25, Nasdaq ise yüzde 0,30 düşüşle kapandı.
