Asgari ücret ve emekli maaşlarında 2026 yılına yönelik artış beklentileri, yılın son aylarına girilirken gündemin ilk sıralarındaki yerini koruyor. Mevcut maaşlar üzerinden yapılan hesaplamalar, zam oranına bağlı olarak gelirlerde önemli farklar oluşacağını gösteriyor. Öte yandan farklı senaryolarda ortaya çıkan rakamlar dikkat çekerken, sendikalar, uzmanlar ve ekonomi yönetiminden gelen açıklamalar beklentileri şekillendiriyor
YÜZDE HESAPLAMALARI ŞÖYLE
Geçtiğimiz seneden bu yana net 22 bin 104 lira olarak uygulanan asgari ücrette yüzde 10’luk bir artış, maaşı yaklaşık 24 bin 300 liraya taşıyor. Yüzde 15’lik artışta bu rakam 25 bin 400 liraya yaklaşırken, yüzde 20’lik zam senaryosu yaklaşık 26 bin 500 liralık bir asgari ücrete karşılık geliyor. Zam oranı yükseldikçe rakamlar da belirgin şekilde artıyor. Yüzde 25’lik artışta asgari ücret yaklaşık 27 bin 600 lira, yüzde 30’luk artışta 28 bin 700 lira seviyesine çıkıyor. Yüzde 35’lik zamda ücret 29 bin 800 liraya yaklaşırken, yüzde 40’lık bir artış 30 bin 900 liranın üzerinde bir asgari ücret anlamına geliyor. Yüzde 45’lik zam senaryosu 32 bin liraya yakın bir rakamı işaret ederken, yüzde 50’lik artış ihtimali 33 bin liranın üzerinde bir asgari ücrete kapı aralıyor.
SENDİKALAR 30 BİN ALTINI KABUL ETMİYOR
Sendikalar, yaptıkları açıklamalarda açlık ve yoksulluk sınırlarına dikkat çekerek, mevcut ücret seviyelerinin geçim koşulları karşısında yetersiz kaldığını savunuyor. İşçi temsilcileri, asgari ücretin yalnızca enflasyon kadar artırılmasının alım gücünü korumaya yetmeyeceğini, bu nedenle daha yüksek oranların gündeme gelmesi gerektiğini dile getiriyor. Bazı sendikal açıklamalarda, asgari ücret için 30 bin liranın altındaki rakamların kabul edilebilir olmadığı görüşü öne çıkıyor. Öte yandan işveren çevreleri ise artan maliyetler, finansmana erişim ve enflasyonla mücadele başlıklarını öne çıkararak daha dengeli bir artıştan yana olduklarını ifade ediyor. Bu kesimde, zam oranlarının yüzde 25–30 bandında şekillenebileceği yönündeki değerlendirmeler dikkat çekiyor.
EMEKLİ MAAŞI DA MERAK EDİLİYOR
Asgari ücrete bağlı olarak hesaplanacak olan emekli maaşı zam oranı da yeni yıl öncesi yakından izleniyor. Enflasyon verilerine dayalı hesaplamalara göre, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşlarında yüzde 11 ila yüzde 14 arasında bir artış ihtimali bulunuyor. Memur emeklileri için ise toplu sözleşme farkının da etkisiyle zam oranının yüzde 18–20 bandına ulaşabileceği öngörülüyor. Hâlihazırda yaklaşık 16 bin 800 lira seviyesinde bulunan en düşük emekli maaşı, yalnızca enflasyon artışıyla birlikte 18 bin 700 ila 19 bin 200 lira aralığına yükselmiş görünüyor. En düşük maaş için ayrıca bir düzenleme yapılıp yapılmayacağı ise belirsizliğini koruyor.
YÜKSEK ZAM DA YETERLİ DEĞİL
Ekonomist Mahfi Eğilmez, ücret artışlarına ilişkin değerlendirmelerinde, yüksek zam oranlarının tek başına refah artışı sağlamadığını vurguluyor. Eğilmez, enflasyon düşürülmeden yapılan ücret artışlarının kısa sürede etkisini kaybettiğini, kalıcı iyileşmenin fiyat istikrarı ile mümkün olabileceğini ifade ediyor. Bazı iktisatçılar ise özellikle düşük gelir grupları için ücret ve maaş artışlarının ertelenemez bir ihtiyaç haline geldiğini savunuyor. Bu görüşe göre, enflasyonla mücadele sürerken, asgari ücretli ve emeklilerin alım gücünü koruyacak ek adımların da gündeme gelmesi gerekiyor.
HEM ÇALIŞANI HEM DE ALIM GÜCÜNÜ KORUYAN RAKAMLAR
Ekonomi yönetiminde yer alan bakanlar ise yaptıkları değerlendirmelerde, ücret artışlarının enflasyon hedefleriyle uyumlu olması gerektiğini vurguluyor. Açıklamalarda, hem çalışanların alım gücünü koruyan hem de ekonomik dengeleri gözeten bir yaklaşımın benimseneceği ifade ediliyor. Emekli maaşları konusunda da enflasyon farkının yanı sıra sosyal dengeyi gözeten düzenlemelerin masada olduğu belirtiliyor. Yeni yıl öncesinde açıklanacak yıl sonu enflasyon verilerinin, hem asgari ücret hem de emekli maaşlarına yapılacak artışların nihai çerçevesini belirlemesi bekleniyor. Zam oranlarına ilişkin tartışmaların önümüzdeki haftalarda daha da yoğunlaşacağı öngörülüyor.
