Çalışmayan veya prim günü eksik olan kişiler, emeklilik haklarını kazanmak için isteğe bağlı sigorta yaptırabiliyor. Ancak bu süreçte bazı kritik detaylara dikkat edilmediğinde emekli maaşı düşebilir veya emeklilik süresi uzayabilir.
İsteğe Bağlı Sigorta Primi Nasıl Belirleniyor?
İsteğe bağlı sigorta primi, kişinin kendi belirleyeceği kazanç üzerinden ödeniyor. Ancak ödenecek tutar asgari ücretten düşük olamıyor. 2025 yılı itibarıyla asgari ücret üzerinden isteğe bağlı sigorta yaptıranların aylık ödemesi 8.321,76 TL olarak belirlendi.
BAĞ-KUR Kapsamında Emeklilik
İsteğe bağlı sigorta BAĞ-KUR (4/b) kapsamında değerlendiriliyor. İlk sigorta girişi 2008 sonrası olanlar, normal emeklilik için 9.000 gün prim ödeyerek emekli olabiliyor. Bu primleri 2035 yılı sonuna kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Prim gününü tamamlayamayanlar ise en az 5.400 gün üzerinden, 3 yıl daha geç emekli ediliyor.
Son 1.260 Gün Kuralı
Kanuna göre birden fazla sigorta statüsünde çalışması olanların emeklilik statüsü, son 2.520 gün içinde en çok hangi statüde çalıştığına göre belirleniyor. Süreler eşitse son çalışılan statü dikkate alınıyor.
EYT Düzenlemesi ve Eksik Prim Günleri
İlk sigortalılığı 8 Eylül 1999’dan önce başlayan ve prim günü eksik olan kişiler, eksik primlerini isteğe bağlı sigorta ile tamamlayabiliyor. 5.000 ila 5.975 gün prim tamamlayanlar, yaşa bakılmaksızın SSK’dan emekli olabiliyor. Bu durumda son 2.520 gün içinde isteğe bağlı sigorta priminin 1.260 günün altına düşmemesi gerekiyor.
Son 7 Yıl Kuralı
30 Nisan 2008’den önce sigortalı çalışmaya başlayanlar için son 7 yıl kuralı geçerli. Birden fazla statüde çalışanlar, hangi statüde daha fazla süre çalıştılarsa emeklilik bu statüye göre hesaplanıyor. 30 Nisan 2008 sonrası başlayanlarda ise toplam çalışma süresi içinde en fazla hangi statüde çalıştığı esas alınıyor.
30 Nisan 2008 Sonrası Çalışanlar ve Emeklilik
2008 sonrası sigortalı olanlar 4/a kapsamında daha erken emekli olabiliyor. 4/b ve 4/c’liler 9.000 gün ile emekli olurken, 4/a kapsamındakiler 7.200 gün prim ile emekliliğe hak kazanıyor. Eksik günlerin isteğe bağlı sigorta ile nasıl tamamlanacağı önceden planlanmalı.
Kimler İsteğe Bağlı Sigorta Yaptırabilir?
İsteğe bağlı sigorta yaptırabilecekler için koşullar:
- Türkiye’de ikamet etmek,
- Zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek bir işte çalışmamak,
- Sigortalı olarak ayda 30 günden az çalışmak veya tam gün çalışmamak,
- Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık almıyor olmak,
- 18 yaşını doldurmuş olmak,
- Sosyal Güvenlik Kurumu’na isteğe bağlı sigorta talebinde bulunmak.
