AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Nihat Zeybekçi emeklilik konusunda gazetecilerin sorularını cevapladı. Emeklilik sisteminde reform niteliğinde çalışmalar yapıldığından bahseden Zeybekçi, emekli olacaklar için kritik bilgiler paylaştı.
Emekllilik Yaşıyla İlgili Düzenleme Yapılmalı
“Emeklilik yaşı çok düşük. Bu konuda gelecek nesillere ihanet denebilecek kadar iddialı bir söz söyleyebiliriz. Emeklilik yaşıyla ilgili bir düzenleme yok ama yapılmalı mı? Evet kesinlikle yapılmalı. Ve bir daha dokunulmamalı. Siyaset ne zaman aciz ve kabiliyetsiz hale geldiğinde bizim oraların tabiriyle ‘Yörük, sürüsünden adak vermeye başlamamalı.’ İlk dokunduğumuz yer burası olmamalı. Bizim bazı şeyleri milli mutabakatla, her şeyi bir kenara bırakarak Anayasa’ya koymamız lazım. Bunları koyduğunuz zaman bir daha emeklilik yaşına gelip de dokunan olmaz.”
2008 Yılında Yapılan Düzenlemeler
2008 yılında yürürlüğe giren 5510 Sayılı Kanun, ilk defa sigortalı çalışmaya Mayıs 2008’den itibaren başlayanlarda emeklilik yaşını 65’e çıkardı. Kademeli artışla;
- İşverene bağlı çalışanlar (4/a) için 7200 prim günü,
- Bağımsız çalışanlar (4/b) ve kamu görevlileri (4/c) için 9000 prim günü,
- 2035 yılı sonuna kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilecek. 2035 sonrası prim günlerini tamamlayanların emeklilik yaşı ise her 2 yılda 1 yaş artacak ve 2048’de kadın ve erkekler için eşitlenecek.
EYT Düzenlemesi ve Kademeli Emeklilik
2023 yılında hayata geçirilen Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi ile 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayanlarda yaş şartı kaldırıldı. Bu kapsamda;
- 7 Eylül 1999’da çalışmaya başlayan kadınlar 56, erkekler 58 yaşında,
- 8 Eylül 1999’da çalışmaya başlayan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor.
Düzenleme sonrasında yaş farkları açılmış ve bazı erkekler 43, kadınlar 38 yaşında emekli olabilme imkânı elde etmiş oldu. Bu durum, 8 Eylül 1999 sonrasında çalışmaya başlayanlar için kademeli emeklilik beklentisi yarattı.
Emeklilik Yaşı Düşüşü
EYT düzenlemesinden önce, 2022 yılında SSK’dan yaşlılık aylığı alanların ortalama yaşı kadınlarda 53, erkeklerde 53’tü. Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle bu yaş; erkeklerde 49, kadınlarda 48’e düştü. 2024 yılında BAĞ-KUR’dan yaşlılık aylığı bağlananların ortalama ilk emeklilik yaşı erkeklerde 51, kadınlarda 56, memurlarda ise erkeklerde 56, kadınlarda 54 olarak gerçekleşti.
Kim Kaç Yaşında Emekli Olacak?
EYT düzenlemesi sonrası;
- 8 Eylül 1999 öncesi çalışmaya başlayanlarda fiili emeklilik yaşı düştü,
- 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 tarihleri arasında çalışmaya başlayanlar için emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60 olarak uygulanıyor.
İlk defa çalışmaya 2020 sonrası başlayan memurlar ve esnaf ile 2024 sonrası başlayan işçiler, 65 yaşından önce emekli olamayacak. 2008-2020 yılları arasında ilk defa çalışmaya başlayan kadınlar 58-64, erkekler 60-64 yaşları arasında emekli olabilecek.
