Sosyal yardım almak isteyen binlerce vatandaş, fakirlik belgesine nasıl ulaşacağını merak ediyor. Belgeyi almak kolay ve ücretsiz, ancak bazı şartları karşılamak gerekiyor. Peki, Fakirlik belgesi nasıl alınır, ücretli mi?
Fakirlik Belgesi nedir?
Fakirlik belgesi ya da diğer adıyla muhtaçlık belgesi, bireyin veya bir hanenin ekonomik durumunun devletin belirlediği geçim eşiğinin altında olduğunu resmi olarak gösteren belgedir. Bu belge, sosyal yardımlara başvuru süreçlerinde, burs taleplerinde, kamu hizmetlerinden indirimli yararlanmalarda ya da bazı muafiyetlerde temel dayanak olarak kullanılır. Belge, bireyin yoksulluk durumunu belgelemesi gereken pek çok resmi işlemde geçerli nitelik taşır.
Kimler alabilir?
Fakirlik belgesi, her gelir düzeyi düşüklüğü yaşayan kişiye verilmez. Başvuracak kişinin belirli koşulları taşıması gerekir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak temel şartlardan biridir. Ayrıca başvuru sahibinin düzenli bir gelir kaynağı bulunmamalı; SGK kapsamında aktif bir çalışması olmamalı ve üzerine kayıtlı değerli taşınmaz, motorlu taşıt veya gelir getirici mal varlığı bulunmamalıdır. Bazı durumlarda bireyin yaşadığı hanedeki toplam gelir de dikkate alınır. Örneğin, haneye giren kişi başına düşen gelir, asgari ücretin belirli bir oranının altındaysa kişi “muhtaç” olarak değerlendirilir.
Fakirlik belgesi nereden ve nasıl alınır?
Fakirlik belgesi almak için başvurulabilecek en yaygın yer, kişinin ikamet ettiği mahallenin muhtarlığıdır. Muhtar, kişinin bölgedeki sosyal durumuna hâkim olduğu için başvuruyu kısa sürede değerlendirebilir ve uygun bulması halinde belgeyi düzenler. Başvuruda genellikle kimlik kartı yeterlidir; ancak bazı muhtarlıklar ek belgeler talep edebilir.
Alternatif olarak, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (SYDV) da bu konuda yetkilidir. Bu kurumlar, başvuru sahibinin durumunu detaylı bir sosyal inceleme ile değerlendirir. Gerekli durumlarda ev ziyareti, gelir testi ve mal varlığı sorgulaması yapılabilir. Büyükşehirlerde ise belediyelere bağlı sosyal hizmet merkezleri de benzer hizmeti sunar.
e-Devlet üzerinden başvuru mümkün mü?
e-Devlet sistemi üzerinden doğrudan fakirlik belgesi almak henüz mümkün değildir. Ancak bazı sosyal yardımlar için başvuru süreçlerinin ilk adımları e-Devlet üzerinden yürütülebilir. Gelir testi başvurusu, sosyal yardım sorgulamaları gibi hizmetler dijital ortamda yapılabilse de, fakirlik belgesi fiziki olarak muhtarlık ya da ilgili kamu kurumlarından temin edilir.
Gerekli belgeler nelerdir?
Başvuruda istenebilecek belgeler, kurumdan kuruma değişiklik gösterebilir. Genel olarak; kimlik belgesi, ikametgâh belgesi, gelir durumunu gösteren evraklar (maaş bordrosu, SGK hizmet dökümü gibi), varsa öğrenci belgesi ve mal varlığına dair tapu veya araç kayıtları istenebilir. SYDV gibi kurumsal yapılar, ayrıca sosyal inceleme formu ve hane ziyaretleri ile belgeyi destekleyici ek bilgiler de toplayabilir.
Fakirlik Belgesi ücretli mi?
Hayır. Fakirlik belgesi, tamamen ücretsiz bir belgedir. Hiçbir kurum ya da muhtarlık bu belge karşılığında ücret talep edemez. Böyle bir uygulama ile karşılaşılması halinde vatandaşlar, ilgili kurumlara şikâyette bulunma hakkına sahiptir. Belge, kamu hizmetlerinden adil biçimde faydalanmayı amaçlayan bireyler için kolay erişilebilir bir hak niteliğindedir.
