İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 2024 yılına ait kesin hesapları, Mayıs ayı olağan meclis toplantısında masaya yatırıldı.
AK Partili Tekin’den Keskin Eleştiriler: "Her 100 Liranın 32’si Personel Gideri"
AK Parti Bornova Meclis Üyesi Ercan Tekin, kesin hesap sunumunda belediyenin mali yapısını sert sözlerle değerlendirdi. Tekin, “Siz sonuçlarla, biz nedenlerle ilgileniyoruz” diyerek eleştirilerine başladı ve şu ifadeleri kullandı:
“2024 yılı bütçe planlamalarında ciddi eksiklikler var. İhalelerin parası hazır olmadan açılması, bütçede ödeme sıkıntılarının yaşanması bu tablonun başlıca nedenleri. Belediyemizin her 100 TL’sinin 32 TL’si personel giderlerine ayrılmış durumda ki bu oran oldukça yüksek. Ayrıca 2024’te personel izinleri kullandırılmıyor ve toplamda 1 milyon gün personel izni belediyede bekliyor. Bu yük kaldırılmadıkça mali sıkıntılar devam eder.”
Tekin ayrıca, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ı “en masum kişi” olarak niteleyerek, geçmiş dönemdeki bütçe yönetimindeki hatalara rağmen irade gösterilmesini beklediklerini vurguladı.
2024 Bütçe Rakamları ve Yatırım Harcamaları
Tekin’in verdiği rakamlara göre, 2024 yılı için İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ek bütçeyle birlikte tahsis edilen toplam ödenek 51,9 milyar TL olurken, yıl sonunda 50,3 milyar TL harcama gerçekleşti. Bütçe giderlerinin gerçekleşme oranı %96,94 olarak kaydedildi.
Personel sayısı 34 bin 109 olarak belirtilirken, personel giderleri 4,1 milyar TL, mal ve hizmet alımları ise 16,8 milyar TL’ye ulaştı. Faiz giderleri 2,35 milyar TL olarak gerçekleşirken, sosyal yardımlar kapsamında öğrencilere 34 milyon, ihtiyaç sahiplerine 124 milyon, “Süt Kuzusu” projesine ise 177 milyon TL destek sağlandı.
Toplu ulaşım yatırımları da dikkat çekti; ESHOT’a 4,6 milyar TL bütçe ayrılırken, Buca Metrosu için 2,8 milyar TL, Fahrettin Altay-Narlıdere Metrosu için 1,1 milyar TL, çeşitli tramvay projelerine ise 369 milyon TL yatırım yapıldı.
Belediyeye bağlı kuruluşlar ve iştiraklerin toplam yatırımı 22,7 milyar TL olarak açıklanırken, toplam borç tutarı ise 35 milyar TL’yi buldu.
CHP’li Yeter’den Yanıt: “Eleştiriler Hakkaniyetli Değil”
Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı CHP’li Candaş Yeter, AK Parti’nin eleştirilerine yanıt verdi. Yeter, “Kesin hesapta rakamlar, faaliyetler konuşulmalıdır. Asfalt seriminde hedef tutturulamamış olabilir, ancak kırsal yolların iyileştirilmesinde hedeflerin üzerine çıkıldı” dedi.
Yeter ayrıca, personel giderlerinin yüksek bulunduğunu belirten eleştirilere karşılık, merkezi yönetimde de durumun benzer olduğunu vurguladı. Yatırımların bütçedeki payının az olduğu eleştirisini ise “Türkiye, yatırımlara ayırdığı her 100 TL için 134 TL faiz ödüyor, bizde bu oran 14,52 TL” şeklinde yanıtladı.
“Eleştiriler hakkaniyetli değil” diyen Yeter, belediyenin mali disiplin çerçevesinde hareket ettiğini savundu.
Gaziemir Belediye Başkanı Işık: “Enflasyon Bütçeyi Eriyor”
Gaziemir Belediye Başkanı Ünal Işık da bütçe sorunlarının temelinde yüksek enflasyonun yattığını belirtti. “Bütçe bir tahmin, gerçekleşmeyenler eleştirilebilir ama enflasyon yüzde 50’nin üzerinde. Bu da bütçenin yüzde 60’ının erimesine yol açtı” diyen Işık, ayrıca yeniden değerleme oranlarının da enflasyonun çok üstünde seyrettiğine dikkat çekti.
Kesin Hesapta Öne Çıkan Mali Veriler
-
Çalışan sayısı: 34.109 kişi
-
Toplam bütçe gideri: 51,9 milyar TL (ödenek), 50,3 milyar TL (harcama)
-
Personel gideri: 4,1 milyar TL (%8,22)
-
Mal ve hizmet alımı: 16,8 milyar TL (%33,45)
-
Faiz giderleri: 2,35 milyar TL (%4,68)
-
Sosyal yardımlar: İhtiyaç sahiplerine 124 milyon TL, öğrencilere 34 milyon TL
-
Süt Kuzusu Projesi: 177 milyon TL
-
ESHOT desteği: 4,6 milyar TL
-
Raylı sistem yatırımları: 4,4 milyar TL
-
İç borç: 7,6 milyar TL
-
Dış borç: 19,9 milyar TL
-
Toplam borç stoku: 27,5 milyar TL
-
Bağlı şirket ve kuruluşların toplam borcu: 35 milyar TL
