İzmir’de akademisyenler ve veteriner hekimler tarafından kurulan kök hücre merkezi, tedavi edilemediği düşünülen hasta hayvanların yeniden sağlığına kavuşmasına katkı sağlıyor. Sağlıklı hayvanlardan alınan dokulardan üretilen kök hücreler, özellikle farklı tedavi yöntemleriyle sonuç alınamayan vakalarda umut verici sonuçlar ortaya koyuyor.
“Umutsuz Vaka” Hayvanlar İçin Yeni Bir Kapı
Veteriner hekimler Burak Antakyalıoğlu ve İbrahim Süner, veteriner teknikeri Onur Süner ile İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Mümin Alper Erdoğan, yıllardır üzerinde çalıştıkları kök hücre tedavisini uygulamaya koymak için ortak bir merkez kurdu.
Hayvan sağlığında yeni bir çığır açmayı hedefleyen ekip, “umutsuz vaka” olarak görülen hastalıkların tedavisinde kullanılmak üzere kök hücre üretim laboratuvarı oluşturdu. Proje, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Teknokent tarafından kabul edildi ve KOSGEB’in AR-GE desteğiyle hayata geçirildi.
3 Bin Kök Hücre Bankada Saklanıyor
Üç yıl önce kurulan laboratuvarda, kök hücreler kedi ve köpeklerin tür ve ırkına göre ayrıştırılıyor. Üretilen kök hücreler, merkezde oluşturulan bankada saklanıyor. Şu an yaklaşık 3 bin kök hücrenin korunduğu merkezde, ihtiyaç halinde hastalara nakil yapılıyor.
Veteriner hekim Burak Antakyalıoğlu, fikrin ortaya çıkışını şöyle anlattı:
“Medikal tedavilere yanıt alınamadığında, ‘Kök hücre uygulaması mümkün değil mi?’ sorusu aklımıza geldi. Denemelerimizde çok başarılı sonuçlar aldık. Özellikle uzun süredir topallayan veya ilaç tedavilerinden fayda göremeyen hayvanlarda kök hücreyle ciddi iyileşmeler sağladık.”
Farklı Hastalıklarda Kullanılıyor
Kök hücre uygulaması, otolog (hastanın kendisinden alınan) ve allojenik (uyumlu vericiden elde edilen) yöntemlerle gerçekleştiriliyor. Eğer hasta hayvandan doku alınması mümkün değilse, merkezde saklanan sağlıklı donörlerden elde edilen hücreler kullanılıyor.
Veteriner hekim İbrahim Süner, bu yöntemin etki alanını şu sözlerle anlattı:
“Böbrek, karaciğer, akciğer yetmezlikleri, diyabet, ortopedik rahatsızlıklar, omur kırıkları, felç ve sinir sistemi hastalıklarında kök hücre tedavisi uyguluyoruz. Özellikle arka bacakları felç olan hayvanların yeniden yürüyebilmesi bizim için en büyük başarı.”
Başarı Oranı Artıyor
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Mümin Alper Erdoğan ise kök hücre tedavilerinin veterinerlikte giderek daha fazla yer bulacağı görüşünde.
“Bugüne kadar uygulamalarda başarı oranı her geçen gün artıyor. Yan etki riski oldukça düşük, faydası ise yüksek. Geleneksel tedavilerin sonuç vermediği noktada kök hücre uygulaması adeta kurtarıcı oluyor.”
Hayvan Sağlığında Yeni Bir Dönem
Ekip, hem bilimsel çalışmalar hem de sahadaki uygulamalarla kök hücre tedavisinin daha yaygın hale gelmesini hedefliyor. Amaç, daha önce tedavi şansı olmadığı düşünülen minik dostların yeniden sağlıklı bir yaşam sürmesini sağlamak.
