Sanayi sektöründe alarm zilleri çalıyor. Özellikle sanayicinin krediye ulaşmakta zorlanması, kredi faizlerinin çok yüksek olması, diğer yandan maliyet artışları ve kurun durumu sanayicileri çıkmaza sürüklüyor. Yüksek maliyetler ve dalgalı döviz kuru, üreticiyi çıkmaza sokarken fabrikaların satışa çıkarılması da hız kazandı.. Sanayici, yüksek enflasyon, döviz kurundaki dalgalanmalar, iç pazardaki durgunluk ve ihracat siparişlerindeki düşüşle birlikte krediye erişimde yaşanan sıkıntılar nedeniyle ciddi bir darboğazla karşı karşıya. Bu olumsuz koşullar, konkordato başvurularında ve satılık fabrika ilanlarında belirgin bir artışa yol açarken, sanayi sitelerinde kiralık ve satılık ilanlarının çoğalmasına neden oldu. Son 2 ayda yalnızca İzmir’de 203 fabrika toplam 27 milyar 126 milyon lira karşılığı satışa sunuldu.
‘Sanayici darboğazda’
Sanayicilerin bu ekonomik düzende sürdürülebilir iş yapamayacağını aktaran İzmir Sanayici ve İş İnsanları Derneği (İZSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Cengiz, döviz kurunun düşük seyretmesi ve artan üretim maliyetlerinin özellikle emek yoğun sektörlerdeki ihracatçı firmaları zorladığını vurguladı. Sanayicilerin dış pazarda rekabet gücünü kaybettiğinin altını çizen Cengiz, “İçerde ise yüksek faizler ve finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar nedeniyle sermayelerini çeviremez hale geldiler. İzmir’de sadece son dönemde 203 fabrikanın satışa çıkarıldığı bilgisi, sanayicinin içinde bulunduğu ekonomik dar boğazı gözler önüne seriyor. Öz sermayesiyle üretimini sürdüremeyen birçok işletme ya sektörden çıkıyor ya da üretimi yavaşlatıp işçi sayısını azaltıyor” dedi.
‘Acil müdahale edilmeli’
Mevcut ekonomik koşullar içerisinde sanayicinin durumunun hiç de iyi olmadığını söyleyen Hüseyin Cengiz, “Bu koşullarda üretimin sürdürülebilir olmadığı aşikar. Acilen üretimi destekleyecek uygun faizli kredi olanakları devreye alınmalı” diye konuştu. Ayrıca, döviz kuru politikasında devletin müdahalesine ihtiyaç olduğunu dile getiren Başkan Cengiz, “İhracata yönelik destek oranı geçtiğimiz dönemde yüzde 2’den yüzde 3’e çıkarılmıştı. Bu oranın daha da artırılması üreticiye bir nefes aldırır. Özellikle emek yoğun sektörlerde, firmaların üzerindeki vergi yükünün de belirli bir süre devlet tarafından karşılanması makul olur. Mevcut ekonomik ortamda üretici zor durumda ve şartlar giderek ağırlaşıyor. İş dünyasına, ekonomi yönetiminin acil müdahale etmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
‘Sanayisizleşme’ uyarısı
Kemalpaşa Sanayici ve İş İnsanları Derneği (KESİAD) Başkanı Yeşim Işıklı ise son 2 ayda 203 fabrikanın satışa çıkmasının aslında Türkiye ekonomisinde reel sektörün karşı karşıya olduğu yapısal sorunların önemli bir göstergesi olduğunu belirtti. Işıklı şöyle konuştu: “Yüksek kredi faizleri, işletmelerin finansmana erişimini ciddi şekilde kısıtlarken, üretim yapan firmalar için nakit akışını yönetmek çok zor bir süreç haline geldi. Aynı zamanda artan enerji, hammadde ve iş gücü maliyetleri, işletme kârlılıklarını büyük ölçüde erozyona uğratıyor. Bunun üzerine ağırlaşan vergi yükü, özellikle KOBİ ölçeğindeki sanayi tesislerinin ayakta kalmasını daha da zorlaştırmaktadır. Satışa çıkan bu fabrikaların birçoğu ya faaliyetlerini durdurmak zorunda kaldı ya da borç yükünden kurtulmak için el değiştirmeyi tercih ediyor. Bu durum yalnızca yerel üretimi ve istihdamı değil, aynı zamanda Türkiye’nin sanayideki üretim kapasitesini ve bölgesel kalkınmasını da tehdit eder niteliktedir. Eğer yapısal reformlar ve finansmana erişimi kolaylaştıracak önlemler ivedilikle alınmazsa, bu tablo diğer sanayi kentlerine de sıçrayabilir. Orta vadede sanayisizleşme riskiyle karşı karşıya kalabiliriz.”
En pahalısı 1,5 milyar lira
İzmir’de ikinci el satışta olan fabrika sayısı 203’e ulaştı. Sahibinden.com verilerine göre en satışa çıkarılan en pahalı fabrika Torbalı’da bulunuyor. Toplam 93 bin metrekare kapalı, 40 bin metrekare açık alana sahip, 29 yıllık üretim tesisi için istenen bedel 1,5 milyar TL. Çiğli Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde ise 20 yaşındaki, toplamda 30 bin metrekare alana sahip bir fabrika da 560 milyon TL’ye yeni sahibini bekliyor. Bornova’da 1100 metrekare arsa üzerinde 45 yıldır faaliyet gösteren fabrika içinse 57 milyon TL isteniyor. Satıştaki 203 ilanın toplam fiyatı ise 27 milyar 126 milyon TL’yi buluyor. İlanlardaki fabrikaların kimisi organize sanayi bölgelerinde, kimisi de müstakil arsalar veya yerleşim alanlarının içinde yer alıyor.
