Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de hızla artan kanser vakaları, halk sağlığı açısından öncelikli bir mücadele alanı olmaya devam ediyor. Tıbbi Onkoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Arif Akyıldız, toplumda sıkça merak edilen konuları detaylandırarak, kanserin nasıl geliştiği, hangi belirtilerle kendini gösterdiği ve nasıl tedavi edildiği konusunda çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Hücreler kontrolsüz şekilde çoğalıyor
Kanserin, vücuttaki hücrelerin kontrolden çıkarak anormal bir şekilde çoğalması ve yayılması sonucu oluştuğunu belirten Doç. Dr. Akyıldız, normal şartlarda hücrelerin belirli bir düzenle büyüyüp öldüğünü; ancak kanser hücrelerinin bu düzene uymayarak vücudu adeta kendi kurallarıyla yönettiğini söyledi. Bu hücrelerin zamanla lenf ve kan yoluyla farklı organlara sıçrayabildiğini, bu nedenle erken teşhisin kritik önemde olduğunu vurguladı.
Başlıca risk faktörleri
Doç. Dr. Akyıldız’a göre kanserin ortaya çıkmasında genetik yatkınlık, ileri yaş, tütün ve alkol kullanımı, obezite, sağlıksız beslenme, hareketsizlik, bazı virüsler (HPV, EBV, Hepatit), radyasyon ve kimyasallar gibi birçok etken rol oynuyor. Özellikle yaşam tarzıyla ilişkili faktörlerin, riskin artmasında belirleyici olduğunu belirtti.
Belirtileri göz ardı etmeyin
Her kanser türünün kendine özgü belirtileri olsa da, bazı genel uyarı işaretlerine dikkat edilmesi gerektiğini ifade eden Doç. Dr. Akyıldız, uzun süren öksürük, açıklanamayan kilo kaybı, geçmeyen cilt yaraları, memede ya da vücutta kitle, yutma güçlüğü ve bağırsak alışkanlıklarında değişiklik gibi belirtilerin dikkate alınmasını önerdi. Bu bulguların her zaman kansere işaret etmeyebileceğini ancak erken tanı için zaman kaybedilmemesi gerektiğini kaydetti.
Her hastaya özgü tedavi
Kanser tedavisinin bireye özel planlandığını aktaran Doç. Dr. Akyıldız, tedavi sürecinde tümör tipi, evresi ve hastanın genel sağlık durumu gibi birçok faktörün göz önünde bulundurulduğunu söyledi. Amaç; hastalığı tamamen ortadan kaldırmak, yayılımı önlemek ve yaşam kalitesini korumak.
Erken tanı hayat kurtarır
Doç. Dr. Akyıldız, mamografi, kolonoskopi, smear testi ve düşük dozlu akciğer tomografisi gibi taramaların erken teşhis için büyük önem taşıdığını yineledi. Özellikle risk grubundaki bireylerin düzenli kontrol yaptırması gerektiğini hatırlatarak, “Erken tanı hayat kurtarır” mesajını bir kez daha güçlü bir şekilde paylaştı.
