Kurbana Mani Olan Kusurlar
Diyanet İşleri Başkanlığı’na göre kurban ibadetinin geçerli olabilmesi için hayvanın sağlıklı, tam ve kusursuz olması şarttır. Kurban olmasına engel teşkil eden kusurlar şunlardır:
- Kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün olması
- Bir ya da iki gözü kör olması
- Dili, kuyruğu, kulakları ve memelerinin yarıdan fazlasının kesik olması
- Dişlerinin çoğunun dökülmüş olması
- Doğuştan olmayan, sonradan gelişmiş ciddi organ eksiklikleri
- Kesileceği yere yürüyemeyecek kadar topal olması
- Ayrıca gebelik, doğum sonrası lohusalık, kötü kokulu akıntılar, yüksek ateş, burun akıntısı, ishal, nefes darlığı gibi sağlık sorunları bulunan hayvanlar da kurban olarak kesilemez.
Kurbanlık Koyun Nasıl Olmalı?
Küçükbaş kurbanlık tercih edecekler için en yaygın seçenek olan koyunlarda şu özellikler aranmalıdır:
- En az 1 yaşını doldurmuş olmalı
- Ancak, semizlik ve gelişmişlik açısından 1 yaşındaki koyunla eş değer olan 6 aylık koyun da Hanefi mezhebine göre kurban edilebilir
- Sağlıklı görünüm, canlı bakışlar, parlak ve düzenli tüyler
- Kulak küpesi bulunmalı, pasaportu kontrol edilmeli
- Burun nemli ve parlak, gözlerde akıntı olmamalı
- Dişleri sağlam, ayakta durabilecek güçte olmalı
Kurbanlık Hayvanların Özellikleri
Her türden kurbanlık hayvanda aranacak temel sağlık ve dini uygunluk kriterleri şunlardır:
- Kulak küpesi ve veteriner onaylı pasaport belgesi bulunmalı
- Vücudunda yara, şişlik, akıntı, deformasyon olmamalı
- Çok zayıf ya da aşırı şişman değil, ideal kiloda ve besili olmalı
- Aşırı tepkisiz veya saldırgan olmamalı
- Kesim yerinde çevreyi kirletmeyecek şekilde kontrol edilebilir olmalı
- Hayvanların aşıları tamamlanmış, bulaşıcı hastalık taşımadığı belgelenmiş ve resmi veterinerlerce 'kurbanlığa uygundur' onayı almış olması gerekir.
Küçükbaş Kurbanlık Şartları
Koyun ve keçi gibi küçükbaş hayvanlarda kurbanlık şartları şunlardır:
- 1 yaşını doldurmuş olmalı
- Semiz ve güçlü yapılı ise, 6 aylık koyun da kabul edilebilir (Hanefî görüşü)
- Sağlıklı, canlı ve fiziken gelişmiş olması gerekir
- Sadece bir kişi için kurban edilebilir
- Memeleri sağlam, dişleri dökülmemiş ve yürüyebilecek durumda olmalı
- Keçilerde ise mutlaka 1 yaşını doldurma şartı aranır.
Kurban Edilecek Hayvanların Özellikleri
Dini kurallar gereği kurban edilecek hayvanın:
- Türü: Deve, sığır, manda, koyun veya keçi olmalı
- Cinsiyeti: Dişi ya da erkek olabilir, ancak hayvan varlığının devamı için erkeklerin tercih edilmesi önerilir
- Yaşı: Türüne göre belirlenmiş asgari yaş sınırını doldurmuş olmalı
- Sağlığı: Vücut bütünlüğü sağlam, bulaşıcı hastalık taşımayan ve hareketli olmalı
- Kimliği: Tarım Bakanlığı'na kayıtlı ve belgeleri tam olmalı
Kurban Edilecek Hayvanların Yaşları
Hayvanın yaşının doğruluğu kurbanın geçerliliği için hayati önem taşır. Yaş tayini ya kayıt belgeleriyle ya da diş yapısıyla yapılır:
- Koyun ve keçi: En az 1 yaşında, koyunlar semizse 6 ay yeterli olabilir
- Sığır ve manda: En az 2 yaşında, alt çenede iki kalıcı kesici diş çıkmış olmalı
- Deve: En az 5 yaşında olmalı
“TarımCebimde” uygulaması üzerinden hayvanın yaş, cinsiyet ve tür bilgileri sorgulanabilir.
Büyükbaş Kurbanlık Şartları
Sığır ve manda gibi büyükbaş hayvanlarda kurbanlık şartları şunlardır:
- En az 2 yaşını tamamlamış olmalı
- Alt çenede iki kalıcı diş gelişmiş olmalı
- Yedi kişiye kadar ortaklık kabul edilir
- Sağlıklı, canlı, güçlü ve düzgün fizikli olmalı
- Resmî pasaport ve kulak küpesi bulunmalı
Hayvanın erkek veya dişi olması kurban ibadetinin geçerliliğine engel değildir. Ancak, üretim açısından erkek hayvanların kurban edilmesi daha uygundur.
