İsrail’in Tahran’a yönelik nokta atışı hava saldırıları, İran’ın askeri komuta yapısında derin bir boşluk yarattı. Hatem el-Enbiya Merkez Karargâhı Komutanı Tümgeneral Gülam Ali Reşit’in ölümü, bölgesel dengelerde yeni bir kırılma anı olarak değerlendiriliyor.
Gülam Ali Reşit İsrail kimdir?
1953 yılında İran’ın Dezful kentinde doğan Gülam Ali Reşit, eğitim hayatına memleketinde başladı. Askerlik görevini 92. Zırhlı Tümen’de tamamladıktan sonra, siyasi coğrafya alanında yüksek lisansını Tahran Üniversitesi’nde, doktorasını ise Tarbiat Modares Üniversitesi’nde tamamladı.
Devrim Öncesi Siyasi Faaliyetler
1970'li yıllarda Pehlevi rejimine karşı yürüttüğü muhalif faaliyetler nedeniyle birkaç kez gözaltına alınan Reşit, İslam Devrimi’nin ardından devrimci yapılar içinde aktif rol aldı. Devrim Muhafızları’nın ilk çekirdek kadrosu içerisinde yer aldı; Dezful Kolordusu'nda istihbarat ve operasyonlardan sorumlu komutan yardımcılığı yaptı.
İran-Irak Savaşı ve Komuta Görevleri
İran-Irak Savaşı’nda Devrim Muhafızları saflarında kritik cephelerde komuta eden Reşit, Kudüs Harekâtı sırasında Fetih Karargâhı’nın komutanıydı. Muhsin Rızai, Yahya Rahim Safavi ve Ali Şamhani gibi isimlerle birlikte savaş stratejisinin belirlenmesinde kilit rol oynadı.
1986-1989 yılları arasında Operasyon Şef Yardımcılığı, 1989-1999 döneminde ise Genelkurmay İstihbarat ve Operasyonlar Birimi Başkan Yardımcılığı görevlerini yürüttü. 1999 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti. Aynı yıl, İran liderliği tarafından Genelkurmay Başkan Yardımcılığı’na atandı.
Akademik ve Bürokratik Rolü
Askeri görevlerinin yanı sıra, Ulusal Savunma Üniversitesi’nde doçentlik ve İmam Hüseyin Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yaptı. Ayrıca bir dönem Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’nde savunma politikalarıyla ilgili danışmanlık görevini üstlendi.
Yaptırımlar ve Uluslararası Profili
ABD Hazine Bakanlığı, 4 Kasım 2019 tarihinde Ali Hamaney’e yakınlığıyla bilinen dokuz kişiyle birlikte Reşit’i yaptırım listesine aldı. Reşit’in liderlik ettiği Hatem el-Enbiya Merkez Karargâhı, ABD tarafından İran’ın stratejik askeri komuta merkezi olarak tanımlandı.
Tümgeneral Gülam Ali Reşit, 13 Haziran 2025 sabahı, İsrail’in Tahran’a düzenlediği hava saldırısında hayatını kaybetti. Ölümü, İran siyasi ve askeri yapısında ciddi bir etki yarattı.
