Türkiye’nin en su yoğun sektörlerinden biri olan tekstilde, sürdürülebilirlik adına dikkat çeken bir adım Bursa’dan geldi. Yerli mühendisler tarafından geliştirilen yeni sistem sayesinde, kumaş boyama süreçlerinde ortaya çıkan atık sular arıtılarak yeniden kullanılabilecek. Proje, hem sanayide su tüketimini azaltmayı hem de çevresel yükü hafifletmeyi hedefliyor. Bursa’nın Nilüfer ilçesinde faaliyet gösteren ve endüstriyel taahhüt, enerji ile çevre teknolojileri alanında çalışan mühendislik firması, tekstil sektöründe kullanılan “flotte” sularının geri kazanımına yönelik yerli bir sistem geliştirdi. Yaklaşık iki yıl önce Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından AR-GE Merkezi unvanı alan firma, tamamen yerli imkânlarla tasarlanan sistemi iki yıllık test sürecinin ardından sanayiye sunmaya hazırlanıyor.
Boyama sularına ikinci hayat
Tekstil üretiminde özellikle boyama aşamasında yoğun şekilde kullanılan flotte suları, geliştirilen sistemle ileri arıtma süreçlerinden geçirilerek tekrar üretimde kullanılabilir hale getiriliyor. Prototip uygulamaları iki farklı tekstil tesisinde yapılan sistemin, ciddi oranlarda su tasarrufu sağladığı belirtiliyor. Firma, Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren bir işletmeyle 300 ton/gün kapasiteli uygulama için de anlaşma sağladı. Özlü Mühendislik Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Özlü, Türkiye’nin ve özellikle Bursa’nın uzun süredir ciddi bir su stresi yaşadığına dikkat çekerek, projeyi bu ihtiyaçtan yola çıkarak geliştirdiklerini söyledi. AR-GE merkezinde enerji verimliliği, atık ısı geri kazanımı ve çevre teknolojileri üzerine yoğunlaştıklarını belirten Özlü, “Su konusu artık sadece çevresel değil, aynı zamanda ekonomik ve stratejik bir başlık. ‘Kaynağında azalt’ prensibinden sonra gelinen nokta, ‘kaynağında geri kazan ve tekrar kullan’ yaklaşımıdır. Bizim geliştirdiğimiz sistem tam olarak bunu sağlıyor” dedi. Özlü, bir sistemin yaklaşık 3-4 yılda kendini amorti ettiğini, ancak konu su olunca geri dönüş süresinden ziyade sürdürülebilirliğin ön plana çıkması gerektiğini vurguladı. Sisteminin yerli üretim ve yerli teknoloji olmasının da sanayi açısından önemli bir avantaj sunduğunu ifade etti.
Üniversite–sanayi iş birliği
Proje, Bursa Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Yonar ile yürütülen iş birliğiyle geliştirildi. Aynı zamanda Ulutek Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde faaliyet gösteren Envora Mühendislik AŞ’nin Yönetim Kurulu Başkanı olan Yonar, Türkiye’nin su zengini bir ülke olmadığına dikkat çekti. “Sanayi son 3-4 yıldır ciddi bir su problemiyle karşı karşıya. Bugün bu sorun artık sadece sanayicinin değil, toplumun tamamının gündeminde” diyen Yonar, geliştirilen sistemle atık suların yüzde 100’e kadar geri kazanımının teknik olarak mümkün olduğunu söyledi.
Sadece tekstille sınırlı değil
İlk etapta yüzde 30’luk bir su tasarrufu hedefiyle yola çıktıklarını belirten Yonar, 1000 ton atık suya sahip bir boyahanede yaklaşık 300 ton suyun yeniden kullanılabildiğini ve bu suyun, şebeke ya da kuyu suyundan daha yüksek kalitede olduğunu ifade etti. Yaklaşık 3-4 yıllık bir AR-GE sürecinin ardından sistemin sanayiye hazır hale geldiğini kaydeden Yonar, “Artık sahaya inme zamanı. Bu teknoloji sadece tekstil sektörüyle sınırlı değil; pek çok endüstriyel işletmede uygulanabilir. Hedefimiz, geri kazanımı yaygınlaştırmak ve suyu döngüsel ekonominin bir parçası haline getirmek” dedi. Geliştirilen sistemin yaygınlaşmasıyla birlikte, tekstil sektöründe hem su tüketiminin hem de çevresel etkilerin önemli ölçüde azaltılması bekleniyor.
