Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2025 sonuçları, İzmir’in gelir düzeyinde ülke ortalamasının üzerine çıktığını gösterdi. 2024 yılı gelirleri esas alınarak hazırlanan çalışmaya göre, İzmir’de en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20’lik kesim, toplam gelirin yüzde 50,4’ünü aldı. Türkiye genelinde bu oran yüzde 48,0 olarak hesaplandı. Araştırma, İzmir’de gelir yoğunlaşmasının özellikle üst gelir gruplarında daha belirgin olduğunu ortaya koydu. En düşük gelir grubundaki yüzde 20’nin toplam gelirden aldığı pay Türkiye genelinde yüzde 6,4 olarak kaydedildi.
Kişi başına gelirde İzmir üçüncü sırada
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri Türkiye genelinde 332 bin 882 TL olarak hesaplanırken, İzmir’i kapsayan TR31 Bölgesi’nde bu rakam 405 bin 896 TL’ye ulaştı. İzmir, kişi başına gelir göstergesinde İstanbul ve Ankara’nın ardından üçüncü sırada yer aldı.
Gelir eşitsizliğinde sınırlı iyileşme
Gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçen Gini katsayısı 2025 yılı için 0,410 olarak tahmin edildi. Bu değer, bir önceki yıla göre 0,003 puanlık düşüşe işaret ederek sınırlı bir iyileşmeye dikkat çekti. Sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,473’e yükselirken, brüt gelir üzerinden hesaplanan katsayı 0,422 olarak belirlendi.
Gelirin yarısı maaş ve ücretlerden
Toplam gelir içinde en büyük payı yüzde 49,7 ile maaş ve ücret gelirleri aldı. Müteşebbis gelirlerinin payı yüzde 18,3’e gerilerken, sosyal transfer gelirleri yüzde 18,2’ye yükseldi. Sosyal transferler içinde emekli, dul ve yetim aylıkları yüzde 89,3’lük oranla belirleyici unsur oldu.
Eğitim ve statü geliri belirliyor
Eğitim durumuna göre yıllık ortalama esas iş geliri, yükseköğretim mezunlarında 566 bin 839 TL olarak hesaplandı. Lise ve dengi okul mezunlarında bu tutar 376 bin 932 TL’ye düşerken, herhangi bir okul bitirmeyenlerde 183 bin 900 TL seviyesinde kaldı. İşteki duruma göre bakıldığında ise işverenler yıllık ortalama 1 milyon 204 bin 791 TL ile gelir sıralamasında ilk sırada yer aldı. Ücretli ve maaşlı çalışanların ortalama geliri 379 bin 047 TL olarak kaydedildi.
Gelir gruplarında hareketlilik sınırlı
Araştırma, gelir grupları arasındaki geçişin sınırlı kaldığını da ortaya koydu. Bir önceki yıl en düşük gelir grubunda bulunanların yüzde 68,1’i 2025 yılında da aynı grupta yer aldı. En yüksek gelir grubundakilerin yüzde 58,9’u ise konumunu korudu.
