Dünya genelindeki üniversitelerin akademik başarılarını ölçen sıralama, yalnızca güncel yayın performansını değil, aynı zamanda tarihsel miras ve mezun etkisini de dikkate alarak çok boyutlu bir değerlendirme sunuyor. Bu metodoloji, üniversitelerin küresel bilimsel katkısını kapsamlı bir çerçevede ele alıyor.
Değerlendirme Kriterleri
Sıralamanın temelini oluşturan metodoloji, şu başlıklardan oluşuyor:
- Nobel ve Fields Madalyası Etkisi: Akademik kadroda veya mezunlar arasında bu ödülleri almış isimlerin bulunması.
- Yüksek Atıf Alan Araştırmacılar: Clarivate tarafından yayımlanan “Highly Cited Researchers” listesinde yer alan bilim insanları.
- Prestijli Dergilerde Yayınlar: Nature ve Science gibi yüksek etki faktörlü dergilerde yayımlanan çalışmalar.
- SCI-Expanded ve SSCI Taramalı Yayınlar: Uluslararası indekslerde yer alan akademik makaleler.
- Mezun Puanı: Nobel ya da Fields Madalyası sahibi mezunlara dayalı puanlama sistemi.
- Akademik Kadro Niteliği: Ödül sahibi akademisyenlerin üniversite kadrosunda yer alması.
Bu ölçütler, üniversitelerin yalnızca bugünkü performansını değil, aynı zamanda tarihsel birikimini ve küresel etkisini de sıralamalara yansıtıyor.
Türkiye’den Genel Görünüm
Türkiye’den sıralamaya giren üniversitelerin konumları şöyle belirlendi:
- İstanbul Üniversitesi, 401–500 bandından 501–600 bandına gerilese de Türkiye birinciliğini korudu.
- Sağlık Bilimleri Üniversitesi, 601–700 bandındaki konumunu koruyarak ikinci sıradaki yerini sürdürdü.
- Ankara Üniversitesi, 801–900 bandından 701–800 bandına yükseldi.
- Hacettepe Üniversitesi, 701–800 bandındaki yerini korudu.
- İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, 801–900 bandından 701–800 bandına çıktı.
- Koç Üniversitesi, 701–800 bandında sabit kaldı.
- Ege Üniversitesi, 901–1000 bandından 801–900 bandına yükseldi.
- İstanbul Teknik Üniversitesi, 701–800 bandından 801–900 bandına geriledi.
- Atatürk Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi, 901–1000 bandındaki konumlarını korudu.
- Marmara Üniversitesi, bu yıl ilk kez 901–1000 bandından listeye girdi.
Sağlık Odaklı Üniversitelerin Yükselişi
Sağlık temalı üniversiteler, sıralamalarda dikkat çeken bir yükseliş gösterdi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi, devlet bünyesinde sağlık temalı ilk yükseköğretim kurumu olarak güçlü bir akademik üretkenlik sergiledi. Henüz yeni mezunlar vermeye başlamış olmasına rağmen, Türkiye genelinde ikinci sıraya yerleşerek öne çıktı.
Hacettepe Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi ise sağlık alanındaki köklü konumlarını koruyarak sıralamada istikrar sağladı. Bu gelişmeler, Türkiye’nin sağlık araştırmaları ve eğitimi alanındaki yeni denge arayışını yansıtıyor.
Mezun Ağı Etkisi
Üniversitelerin mezunlarının ulusal ve uluslararası alandaki etkisi, sıralamalarda önemli bir belirleyici unsur olarak öne çıkıyor:
- İstanbul Üniversitesi: 100 puanla mezun gücünde lider konumda.
- Hacettepe Üniversitesi: 80,4 puanla güçlü bir sağlık mezun ağına sahip.
- Ankara Üniversitesi: 73 puanla kamu yönetimi ve akademideki etkinliğiyle dikkat çekiyor.
- Sağlık Bilimleri Üniversitesi: 44,4 puanla henüz yeni mezunlar vermeye başlamış olması nedeniyle daha alt sıralarda yer alsa da, mezun sayısının artmasıyla bu alandaki sıralamasında da yükseliş bekleniyor.
