Çin’in güney ve doğu bölgelerinde yarasalarda keşfedilen yeni bir koronavirüs türü, bilim dünyasında endişe yarattı. HKU5-CoV-2 adı verilen bu virüsün, insanlara bulaşabilmesi için yalnızca küçük bir genetik değişikliğe ihtiyaç duyduğu bildirildi.
Bilim İnsanlarından “Tek Mutasyon Uyarısı”
Washington Eyalet Üniversitesi’nden virolog Prof. Dr. Michael Letko’nun liderliğindeki araştırma ekibi, HKU5-CoV-2’nin insanlarda ölümcül salgınlara yol açabilecek potansiyele sahip olduğunu açıkladı. Letko, “HKU5 virüsleri uzun süre göz ardı edildi. Ancak araştırmalarımız, insanlara bulaşmalarının yalnızca küçük bir adım uzaklıkta olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.
MERS ile Aynı Ailede, Benzer Tehlike Potansiyeli
HKU5, 2012 yılında Suudi Arabistan’da %34’e varan ölüm oranı ile bilinen MERS-CoV ile aynı virüs ailesinde yer alıyor. Araştırmalara göre, HKU5’in özellikle ACE2 reseptörleri üzerinden insan hücrelerine bağlanabildiği tespit edildi. Bu özellik, virüsün yalnızca birkaç mutasyonla insanlar arasında yayılma potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor.
Laboratuvarda Pseudovirüs Deneyi
Araştırma ekibi, HKU5 spike proteinini kullanarak laboratuvar ortamında genetik olarak üretilmiş sahte virüs parçacıkları oluşturdu. Bu “pseudovirüsler” hem yarasa hem de insan hücrelerine enjekte edildi. Sonuçlara göre, virüs yarasa hücrelerini kolayca enfekte ederken, insan hücrelerine tutunabilmesi için spike proteininde küçük değişiklikler yapılması gerektiği belirlendi.
Ara Konak Gerektirmeden İnsanlara Geçiş Riski
Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırmada, özellikle Lineage 2 adlı HKU5 suşunun insan ACE2 reseptörlerine doğrudan bağlanabildiği ortaya kondu. Bu bulgu, virüsün ara konak olmadan da insanlara geçebileceğine işaret ediyor.
Ara Hayvanlar ve Yasadışı Ticaret Riski Artırıyor
Şu an için HKU5 virüsünün yalnızca yarasalarda tespit edildiği bildirildi. Ancak vizon, misk kedisi gibi ara hayvanlar üzerinden insana bulaşma riski ciddi bir endişe kaynağı olarak öne çıkıyor. Çin’deki düzensiz yaban hayatı ticareti de bu riski daha da artıran önemli bir faktör olarak değerlendiriliyor.
