2026 yılı, gökyüzüne ilgi duyanlar için son yılların en zengin ve en hareketli takvimlerinden birini sunmaya hazırlanıyor. Ay ve Güneş merkezli gelişmelerin öne çıktığı yeni yılda; insanlı ve robotik uzay görevlerinden Güneş ve Ay tutulmalarına, gezegen dizilimlerinden süper Ay’lara kadar pek çok dikkat çekici astronomi olayı yaşanacak. Uzmanlar, 2026’nın hem bilimsel çalışmalar hem de amatör gözlemciler açısından “kaçırılmaması gereken” bir yıl olacağı görüşünde.
Ay görevleri yeniden gündemde
2026’nın en önemli başlıklarından biri Ay olacak. NASA’nın Artemis programı kapsamında planlanan görevle, aralarında Amerikalı ve Kanadalı astronotların da bulunduğu bir ekip Ay’ın etrafında dolanarak, daha önce ayrıntılı şekilde incelenememiş olan uzak yüzü gözlemleyecek. Görev kapsamında Ay yüzeyine iniş yapılmayacak olsa da, bu uçuşun gelecekteki insanlı Ay inişleri için kritik veriler sağlaması bekleniyor.
Aynı dönemde robotik Ay görevlerinde de artış öngörülüyor. Çin’in Ay’ın güney kutbuna yönelik yeni araçlar göndermesi, ABD’li özel şirketlerin ise farklı bölgelerde iniş denemeleri yapması planlanıyor. Özellikle özel sektörün Ay çalışmalarındaki ağırlığının artması, 2026’yı uzay rekabeti açısından da önemli bir yıl haline getiriyor.
Güneş ve Ay tutulmaları gökyüzünü süsleyecek
2026, tutulmalar açısından da oldukça zengin bir yıl olacak. Şubat ayında Antarktika üzerinde halkalı Güneş tutulması yaşanacak. Ağustos ayında ise Arktik bölgeden başlayarak Grönland, İzlanda ve İspanya üzerinden geçecek tam Güneş tutulması gözlemlenecek. Bu tutulmada Güneş’in tamamen kararmasının yaklaşık 2 dakika 18 saniye sürmesi bekleniyor. Yıl içinde ayrıca tam Ay tutulması ve parçalı Ay tutulması da gerçekleşecek. Bu tutulmalar, özellikle uygun coğrafyalarda yaşayan gözlemciler için dikkat çekici manzaralar sunacak.
Gezegen dizilimleri görsel şölen yaratacak
2026 boyunca gezegenler de gökyüzünde adeta sahne alacak. Şubat ayı sonlarında Merkür, Venüs, Jüpiter ve Satürn çıplak gözle aynı anda izlenebilecek. Daha uzak gezegenler olan Uranüs ve Neptün ise dürbün veya teleskop yardımıyla gözlemlenebilecek. Yaz aylarında ise altı gezegenin aynı dizilim içinde yer aldığı yeni bir gökyüzü geçidi yaşanacak.
Süper Ay’lar ve kuzey ışıkları dikkat çekecek
Yeni yılda üç süper Ay gözlemlenecek. Ocak, kasım ve aralık aylarında gerçekleşecek bu olaylardan özellikle aralık sonunda görülecek olan süper Ay’ın Dünya’ya yılın en yakın konumunda olması bekleniyor. Bu durum, Ay’ın normalden daha büyük ve parlak görünmesine neden olacak. Öte yandan Güneş’teki hareketliliğin etkisiyle kuzey ve güney ışıklarının alışılmadık enlemlerde görülmesi ihtimali de bulunuyor. Uzay havasını izleyen bilim insanları, yeni nesil uydular sayesinde Güneş kaynaklı fırtınaların daha yakından takip edileceğini belirtiyor.
Bilim ve gözlem açısından unutulmaz bir yıl
Uzmanlara göre 2026, yalnızca profesyonel astronomlar için değil, gökyüzünü izlemeyi seven herkes için özel bir yıl olacak. Ay ve Güneş’in merkezde olduğu bu yoğun takvim, hem bilimsel keşiflere hem de görsel açıdan etkileyici doğa olaylarına sahne olacak. Gökyüzü meraklıları için 2026, şimdiden ajandalarda işaretlenmiş durumda.
