Avrupa Birliği (AB), Rusya’nın savaş ekonomisine yönelik baskıyı artırma stratejisi kapsamında yeni bir yaptırım paketine onay verdi. 19. yaptırım paketi, Moskova’nın sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatını, finans sektörünü, kripto işlemlerini ve petrol taşımacılığında kullanılan “gölge filo”yu hedef alıyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “AB üyesi ülkeler Rusya’ya yönelik 19’uncu yaptırım paketimizi onayladı. Bu adım, Rusya’nın savaş ekonomisine doğrudan baskıyı artırıyor” dedi.
Von der Leyen, yaptırımların ilk kez Rusya’nın enerji gelirlerinin merkezinde yer alan doğal gaz sektörünü hedef aldığını belirterek, “Ukrayna halkı adil ve kalıcı bir barışa kavuşana kadar geri adım atmayacağız.” ifadesini kullandı.
Finans ve Kripto Sistemine Darbe
Yeni yaptırımlar kapsamında, Rus bankaları ile kripto para borsaları da listeye eklendi. Özellikle Rusya’nın savaş finansmanında kullandığı dolaylı ödeme sistemleri ve dijital varlık ağlarının kısıtlanması öngörülüyor. Ayrıca, Çin ve Hindistan merkezli bazı şirketlerin, Rusya’ya yaptırımları delme girişimleri nedeniyle hedef alındığı açıklandı. Bu adım, AB’nin üçüncü ülkeler üzerinden gerçekleştirilen “yaptırım kaçakçılığına” karşı daha sert tutum alacağının sinyali olarak değerlendiriliyor. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Brüksel’deki AB Liderler Zirvesi öncesinde yaptığı açıklamada, “Temel mesajımız net: Rusya, Ukrayna’da neden olduğu zararlardan sorumludur ve bu zararları ödemelidir” dedi. Kallas, Rusya’nın dondurulmuş varlıklarından sağlanacak “tazminat kredisi” planının da liderler tarafından değerlendirileceğini belirtti. Bu mekanizmanın, hem Ukrayna’ya sürdürülebilir destek sağlamayı hem de Moskova’nın mali kaynaklarını kısıtlamayı hedeflediğini vurguladı. ABD’nin kısa süre önce Rosneft ve Lukoil gibi Rus enerji devlerini yaptırım listesine eklemesine değinen Kallas, “ABD ile tam uyum içindeyiz. Bu, transatlantik dayanışmanın güçlü bir göstergesidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Brüksel’den LNG’ye Aşamalı Yasak
Yaptırım paketi uyarınca, AB ülkeleri Ocak 2027’ye kadar Rusya’dan LNG alımlarını kademeli olarak sonlandıracak. Bu karar, Avrupa’nın enerji arz güvenliği açısından stratejik bir dönüşümü temsil ediyor. Ayrıca, Rusya’nın petrol taşımacılığında kullandığı 100’ün üzerinde tanker, “gölge filo” kapsamında yaptırım listesine eklendi. Bu gemilerin, yaptırım uygulanan Rus petrolünü üçüncü ülke bayrakları altında taşıdığı tespit edilmişti. Yaptırım paketinin yürürlüğe girmesi için gereken oy birliği süreci, Slovakya’nın vetosu nedeniyle haftalarca gecikmişti. Brüksel, son anda sağlanan diplomatik uzlaşıyla paketi onaylayabildi.
Diplomatik kaynaklara göre, Slovakya’nın itirazı, enerji bağımlılığı ve iç ekonomik etkiler konusundaki endişelerden kaynaklanıyordu.
Yaptırımların Kapsamı Genişliyor
AB’nin mevcut yaptırım rejimi, halihazırda ticaret, finans, enerji, teknoloji, ulaşım, savunma, lüks ürünler, altın ve elmas gibi geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Deniz yoluyla taşınan ham petrolün AB’ye ihracatı yasaklanmış, birçok Rus bankası SWIFT ödeme sisteminden çıkarılmış, bazı Rus medya kuruluşlarının faaliyetleri askıya alınmıştı. Yeni paketle birlikte AB’nin yaptırım listesinde 2 bin 500’den fazla kişi ve kurum bulunuyor. Yetkililer, bu sayının önümüzdeki dönemde daha da artabileceğini belirtiyor. Brüksel’in son kararı, AB’nin Ukrayna savaşına yönelik stratejik kararlılığını yeniden teyit ediyor. Enerji ve finans sektörüne yönelen yaptırımlar, Moskova’yı yalnızca ekonomik değil, diplomatik olarak da çevreleme hedefi taşıyor. Avrupa, bu paketle birlikte Rusya’ya şu mesajı veriyor: “Savaşın maliyeti her geçen gün artacak.”
