Avrupa Birliği (AB) liderleri, savaşın gölgesinde yeni stratejik kararlar almak üzere Belçika’nın başkenti Brüksel’de bir araya geldi. AB Konseyi Başkanı Antonio Costa başkanlığında düzenlenen AB Liderler Zirvesi, 27 üye ülkenin devlet ve hükümet başkanlarını bir masa etrafında buluşturdu. Zirvenin odağında, Ukrayna’ya uzun vadeli destek, Avrupa savunmasının güçlendirilmesi ve Gazze krizine yönelik AB’nin rolü yer alıyor. Toplantıya video konferans yöntemiyle katılan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Avrupa’dan gelen desteğin sürdürülmesinin “hayati önemde” olduğunu vurguladı. Liderlerin, Rusya’nın dondurulmuş varlıklarından Ukrayna’ya aktarılacak “tazminat kredisi” planını değerlendirmesi bekleniyor. Bu adım, savaşın finansal yükünü kısmen Moskova’ya yansıtmayı hedefliyor. Zirvede ayrıca, AB’nin Ukrayna’ya askeri ve ekonomik yardımlarını 2026 sonrasına taşıyacak bir sürdürülebilir finansman mekanizması üzerinde de müzakerelerin yürütüldüğü bildirildi.
Avrupa Savunma Hazırlık Hedefi 2030
Görüşmelerin bir diğer ana başlığı, Avrupa’nın savunma kabiliyetlerinin ortaklaştırılmasını öngören “Avrupa Savunma Hazırlık Hedefi 2030” planı oldu. Liderler, özellikle doğu kanadının güvenliği için gündeme gelen “dron duvarı” projesine odaklanıyor. Bu sistemin, Rusya ve Belarus sınır hattında erken uyarı ve elektronik gözetim kapasitesini artırması planlanıyor. Savunma gündeminin, AB’nin kendi teknolojik üretim kapasitesini artırma hedefiyle de bağlantılı olarak ele alındığı aktarılıyor.
Gazze Gölgesi: AB’nin Rolü Tartışılıyor
Zirvenin resmi gündeminde yer almasa da, Gazze’deki çatışmalar ve insani kriz de liderlerin masasında. AB, uzun süredir tartışılan İsrail’e yönelik yaptırım paketi konusunda fikir ayrılıkları yaşıyor. AB Komisyonu’nun 10 Eylül’de önerdiği yaptırım paketinin, olası bir ateşkes sonrası askıya alınması tartışmaların odağında. Bazı üye ülkeler, Brüksel’in “aktif diplomatik rol” üstlenmesi gerektiğini savunurken; bazıları ise “denge siyaseti” vurgusu yapıyor. Ekonomik gündem de zirvenin önemli bir parçası. Liderlerin, AB’nin rekabet gücünü artırmak için bürokratik yükleri azaltma, yeşil ve dijital dönüşümü hızlandırma konularında yeni adımlar atması bekleniyor. Ayrıca, artan konut fiyatları ve 2040 iklim hedefleri kapsamında karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik politika uyumları da tartışma başlıkları arasında yer alıyor.
Değerlendirme: Krizler Birliği’ni Test Ediyor
Brüksel’deki zirve, AB’nin küresel krizlere yanıt verme kapasitesini test eden bir döneme denk geliyor. Ukrayna savaşı, Gazze krizi ve ekonomik baskılar; Birliğin dayanıklılığını, karar alma mekanizmalarını ve siyasi birliğini yeniden tanımlıyor. Liderlerin alacağı kararlar, sadece Avrupa’nın değil, küresel güç dengelerinin de yönünü belirleyecek nitelikte.
