Türkiye’de son dönemde altın fiyatlarının ulaşılmaz seviyelere çıkması, özellikle düşük ve orta gelirli tasarruf sahiplerinin yatırım ve birikim tercihlerinde dikkat çekici bir değişime yol açtı. Altının gram fiyatının rekor üstüne rekor kırdığı bir ortamda, daha ulaşılabilir fiyatlı gümüş; ‘dar gelirlinin yeni altını’ olarak öne çıkmaya başladı. Ekonomistler ve sektör temsilcileri, altının pahalı olması nedeniyle küçük tasarruf sahiplerinin artık birikim ve hediye kültüründe gümüşü tercih ettiğini belirtiyor. Geçtiğimiz yıl gramı yaklaşık 32 TL civarında olan gümüş, bu yıl neredeyse üç katına çıkarak altına kıyasla daha güçlü performans sergiledi.
‘Potansiyeli yüksek’
Piyasada gümüşe yönelik talebin hızla artarken, özellikle küçük gramajlı külçelere erişimin her geçen gün zorlaştığını vurgulayan İzmir Ticaret Odası (İZTO) 22. Mücevher, Saat ve Hediyelik Eşya Grubu Meslek Komitesi Üyesi Halil Telli, “Bir kilogramlık külçeler nispeten bulunabilirken, yarım kilo, 250 gram ve daha küçük gramajlı ürünlerde ciddi arz sıkıntısı yaşanıyor. Talebin büyük bölümü ise küçük yatırımcıdan geliyor. Altın değer kazanmayı sürdürse de, gümüşteki artış potansiyeli daha yüksek. Daha önce altın-gümüş oranı 1’e 110 seviyelerindeyken, bu oran 80’ler bandına kadar geriledi. Bu durum, gümüşün altına kıyasla daha hızlı değer kazandığını gösteriyor” dedi.
‘Neredeyse hergün’
Orta ve uzun vadede gümüşün yükselişini sürdürmesi ve iyi bir yatırım aracı olmaya devam etmesinin beklendiğini belirten Telli, “Maliyeti nedeniyle altına ulaşmakta zorlanan yatırımcıların tercihi gümüş oluyor. 2025 yılında gümüşte ciddi bir yükseliş yaşanıyor, 2026 yılı için de dolar bazında yüzde 50’ye varan bir artış beklentisi var” diye konuştu. İç piyasada durumun daha temkinli olduğunu dile getiren Telli, “Altına olan talep sürse de eski canlılığını yitirmiş durumda. Takı ve ziynet grubunda satışlar ciddi şekilde gerilerken, çeyrek, yarım, gram ve külçe altın satışlarıyla ayakta durmaya çalışan kuyumcu esnafı da parasal sıkışıklığı yakından hissediyor. Önceki yıllarda ayda yılda bir satılan gümüş, bugün neredeyse her gün alınıp satılıyor” sözlerine yer verdi.
‘Altın gibi güvenli değil’
Gümüşün kıymetli bir maden olduğunu aktaran Ekonomist Uğur Civelek ise, “Gümüş aynı zamanda oldukça spekülatif bir üründür. Altınla kıyaslandığında güvenli liman özelliği zayıftır. Gümüşte fiyat hareketleri daha sert ve oynaktır. Altın ise özellikle enflasyonun yükseldiği, belirsizliklerin arttığı dönemlerde gerçek anlamda güvenli liman olarak öne çıkar. Uzun süredir uygulanan bir yaklaşım var. Para sistemin tamamen altına yönelmesini engellemek için gümüş zaman zaman öne çıkarılır, spekülatif hareketlerle cazip hale getirilir. İnsanların altın yerine gümüşe yönelmesi sağlanır. Yaklaşık 20 yıldır bu döngü tekrar ediyor. Aynı dönemde kripto paraların ortaya çıkarılması da benzer bir amaca hizmet etti. Çünkü son yirmi yılda, altın dışında gerçekten güvenilen tek varlık devlet tahvilleriydi” diye konuştu.
‘Altına rakip olamaz’
Bugün gelinen noktada devlet tahvilleri de eski güvenli liman özelliğini büyük ölçüde kaybetmiş durumda olduğunu belirten Civelek, “Tahvillerin güvenilirliğini aşınıyor. Geriye tek bir güvenli liman kalıyor o da altın. Tam da bu nedenle altının parlaklığını azaltacak, insanların bu gerçeği fark etmesini geciktirecek her araç devreye sokuluyor. Gümüş de bu araçlardan biri olarak kullanılıyor. Kıymetli bir maden olsa da gümüş, güvenli liman açısından altının rakibi değildir ve altına yaklaşması da mümkün değildir. Özetle gümüş daha oynak, daha spekülatif bir üründür. Ancak güvenli liman tercihi söz konusu olduğunda, altının yerini tutması ya da ona rakip olması söz konusu değil” dedi.
‘Gümüş ikinci adres’
Küresel belirsizliklerin derinleştiği bu dönemde tasarruf sahiplerinin yeniden güvenli liman arayışına yöneldiğini belirten Ekonomist Prof. Dr. Hüsnü Erkan, “Hızla yükselen altın fiyatları, yatırımcıda hem korunma hem de “sert düşüş olur mu?” endişesini aynı anda yaratıyor. Bu kaygı, özellikle sınırlı birikimi olanları altının hemen ardından gelen gümüşe yöneltiyor. Tarih boyunca altınla birlikte para olarak kullanılan gümüş, bugün yeniden alternatif bir güvence aracı olarak görülüyor. Altına kıyasla daha ulaşılabilir olması ve olası dalgalanmalarda daha az kayıp beklentisi, gümüşü küçük ve orta ölçekli tasarrufçular için öne çıkarıyor. Bu nedenle güvenli liman sıralamasında altın yerini korurken, gümüş ikinci adres olarak güç kazanıyor” diye konuştu.
