Kış kapıya dayanırken dar gelirli yurttaşın ısınma derdi de büyüyor. İzmir’de kömür satıcıları, vatandaşın artık kömürü çuvalla değil torba torba aldığını söyledi. Isınmak vatandaş için lüks oldu, yılın en soğuk günlerinde bile insanlar battaniye altında ısınıyor. Hava soğudukça bir torba daha alan yurttaş, bütçesinin elverdiği kadar ısınmaya çalışıyor. Kömürün bir ton fiyatı halen 8 bin 500 ile 9 bin lira arasında değişiyor. Talep düşük olduğu için fiyatlarda ciddi bir artış yaşanmadı, ancak yeni yılda zam ihtimali yüksek. Kömür satıcıları, devletin elinde artık kömür kalmadığını, ocakların çoğunun kapandığını belirtiyor. Eskiden Soma’daki devlet ocaklarından kaliteli kömür verilirken, bugün Çanakkale tarafında şehre girmesi yasak olan düşük kaliteli kömürlerin dağıtıldığı ifade ediliyor.
‘1-2 torba alıyorlar’
Ekonomik sıkıntılar nedeniyle birçok vatandaşın soba yakamadığını ve battaniye altında ısındığını belirten İzmir Odun ve Kömürcüler Odası Başkanı Mustafa Düzyol, “Geçen yıl 500 kilo ya da 1 ton kömür alan insanlar artık yalnızca 1-2 torba alabiliyor. Hava soğudukça bir torba daha alıyorlar, çünkü bütçeleri ancak buna yetiyor. Bizim genel sıkıntımız bu zaten. Alım gücü düştü. Geçim sıkıntısı yüzünden insanlar yemeğe zor yetiyor. Isınmak artık lüks oldu, yılın en soğuk günlerinde bile insanlar battaniye altında ısınıyor. Vatandaşların kömür bulmakta yaşadığı zorluklar, yalnızca ekonomik değil aynı zamanda sosyal bir soruna da işaret ediyor. Birçok aile, ısınmak için sınırlı miktarda kömür almak zorunda kalıyor. Soğuk günlerde dahi bazı haneler yorgan altında ya da kat kat giyinerek ısınıyor, soba yakacak ne odun ne de kömürü bile karşılayamıyor” sözlerine yer verdi.
‘Zam gelebilir’
Kış öncesi artan enerji maliyetlerinin, dar gelirli vatandaşların ısınma mücadelesini daha görünür hale getirdiğini aktaran Düzyol, “Torba torba kömür almak artık birçok hanede sadece ısınmanın değil, yoksulluğun da sembolü hâline geldi. Kömürün ton fiyatı şu anda 8 bin 500 ila 9 bin TL civarında” dedi. Devletin artık kömür satışına devam etmediğini, ocakların çoğunun kapandığını söyleyen İzmir Odun ve Kömürcüler Odası Başkanı Mustafa Düzyol, “Eskiden Soma’daki devlet ocaklarından kaliteli kömürler halka verilirdi. Bugün ise Çanakkale tarafında şehre girmesi yasak olan kömürler dağıtılıyor. Artık özel firmalardan almak zorundayız. Sadece bir iki kaliteli firma kaldı, onlardan tedarik ediyoruz. Ama fiyat yüksek. İnsanlar kömür almakta gerçekten zorlanıyor. Bir seferde çok almak artık mümkün değil. Yeni yılda zam gelme ihtimali var. Şu anda insanlar eldeki kömürleri bitirmeye çalışıyor ama devlet artık kömür satmıyor, elindekileri de çoktan sattı. Ocaklarda kömür kalmadı. Çanakkale tarafında şehre girmesi yasak olan kömürleri dağıtıyorlar” dedi.
‘Sınır yükseldi kalite düştü’
Kömürün fiyatlarındaki yükselişin yanı sıra, piyasada kalitesiz kömürlerin artması da ciddi bir sorun olarak öne çıktığını Düzyol, “Kükürt oranlarının yükselmesi hem kömür kalitesini düşürüyor hem de insan sağlığını olumsuz etkiliyor. Eskiden kükürt oranı 1’in üstünde olan kömürler uygunluk belgesi alamıyordu, şimdi bu oran yüzde 2’ye çıkarıldı. Bu değişiklik, kalitesiz kömürlerin piyasaya girmesine yol açtı. İnsanlar farkında olmadan bu kömürleri kullanıyor. Hava kalitesini düşürdüğü ve sağlık sorunlarına neden olduğu için ciddi bir problem oluşuyor” dedi.
‘Halk sağlığını olumsuz etkiliyor’
Denetimsizliğin sektördeki diğer sorunları da artırdığını vurgulayan İzmir Odun ve Kömürcüler Odası Başkanı Mustafa Düzyol, “Herkes istediği gibi satış yapıyor. Önüne gelen kömüre uyum belgesi veriliyor. Şehre kalitesiz kömürler giriyor. Bu durum, hem hava kalitesini hem de halk sağlığını olumsuz etkiliyor. Biz yıllardır kaliteli, kükürt oranı düşük kömürleri savunuyoruz, ama maalesef denetimsizlik ve yetersiz düzenlemeler, sektörü kaosa sürüklüyor. Ayrıca özel firmalardan kömür almak zorunda kalan esnaf da zor durumda. Geçen yıl 1 ton kömür alan müşteriler, bu yıl sadece birkaç torba alabiliyor. Fiyat yüksek ve ticaret durma noktasına geldi. Odun ve kömür satışı durma noktasına gelmiş durumda. Bizler kepenk kapatmamak için direniyoruz” sözlerine yer verdi.
