Kurban Bayramı yaklaşırken deri sektörü temsilcileri, her yıl yüz binlerce kurban derisinin yanlış yüzüm ve eksik muhafaza nedeniyle israf edildiğine dikkat çekerek kamuoyuna çağrıda bulundu. Deri, ayakkabı, saraciye ve konfeksiyon sektörlerinin temel hammaddesi olan kurban derilerinin doğru yöntemlerle toplanması halinde, ülke ekonomisine ciddi katkı sunulabileceği ifade edildi.
Ekonomik kayıp yüzde 40-50 arasında
Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Erkan Zandar, Kurban Bayramı’nda yaklaşık 1 milyon büyükbaş, 2,5 milyon küçükbaş hayvan kesildiğini hatırlatarak, küçükbaş derilerinin özellikle deri konfeksiyon ürünlerinde kullanıldığını belirtti. Zandar, bu ürünlerin ihracatında yüzde 44 artış yaşandığını ve kilogram başına ihraç fiyatının 150 dolara ulaştığını söyledi. Ancak derilerin çoğu zaman doğru şekilde yüzülmediği ve tuzlanmadığı için kullanılmaz hale geldiğini vurgulayan Zandar, sektörün bu kayıplar nedeniyle ciddi zarar gördüğünü dile getirdi.
İthalat 20 milyon dolar düşürülebilir
Türkiye'nin yılda yaklaşık 120 milyon dolarlık ham deri ithal ettiğini belirten Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Halil Gündoğdu, yalnızca Kurban Bayramı’nda kesilen büyükbaş derilerinin doğru şekilde işlenmesiyle bu ithalatın 20 milyon dolar azaltılabileceğini ifade etti. Gündoğdu, sadece 3 günlük bayram sürecinde 500 bin büyükbaş hayvan derisinin hatalı kesim ve saklama yüzünden ziyan olduğunu, bu derilerle 10 milyon çift ayakkabı ve 3 milyon kadın çantası üretilebileceğini söyledi.
Deri konfeksiyon sektörü için büyük öneme sahip
Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Denetim Kurulu Üyesi Gizem Dönmez Gürkan, kurban derilerinin sadece hammadde değil, aynı zamanda yüksek katma değerli moda ürünlerinin temel taşı olduğunu ifade etti. Gürkan, bilinçli bir hareketle bu hammaddenin yerli üretim gücüne, çevre dostu sanayiye ve sürdürülebilir ekonomiye dönüşebileceğini vurguladı. Derinin çöpe gitmesinin değil, değerli ürünlere dönüşmesinin sağlanması gerektiğini belirtti.
Deri kaybını önlemek için neler yapılmalı?
Birlik yetkilileri, deri israfını önlemek için şu önerileri sıraladı:
Tuz dağıtımı zorunlu hale getirilmeli: Satıcılara, koyun başına 2 kilogram, sığır başına 6 kilogram kaba tuz bulundurma ve alıcıya verme zorunluluğu getirilmeli.
Kasaplara bilgi notu verilmeli: Yüzüm ve saklama işlemleriyle ilgili temel bilgiler içeren açıklama formu, kesim yapanlara dağıtılmalı.
Kesim hatasız yapılmalı: Koyun derileri tulum şeklinde, kesiksiz çıkarılmalı.
Doğru tuzlama yapılmalı: Deri yüzeyine tuz iyice yayılmalı, naylon poşet yerine havadar ortamda saklanmalı.
Serin ortam şart: Deri ve bağırsaklar serin, gölge ve hijyenik bir yerde muhafaza edilmeli.