Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Bilim Kafe Sohbetleri kapsamında gazeteciler ve vatandaşlarla bir araya gelen Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, İzmir’in güncel deprem riskleri, devam eden fay araştırmaları ve olası senaryoları hakkında bilgi verdi. DEÜ 15 Temmuz Konferans Salonunda gerçekleşen etkinliğe; Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Dilşen İnce Erdoğan, EGE-Koop Genel Başkanı Hüseyin Aslan, akademisyenler ve kent temsilcileri katıldı.
“Fay Sayısı Arttı”
Türkiye’deki fay sayısının hızla arttığını vurgulayan Sözbilir, “1992’de hazırlanan fay haritasında 150 fay vardı, 2013’te bu sayı 485’e çıktı. Fay sayısı arttıkça depremden etkilenme ihtimalimiz de artıyor” dedi. Mevcut yapı stoğunun büyük bölümünün depreme dayanıksız olduğunu dile getiren Sözbilir, zemin etütlerinin 1950’lerden bu yana yapılmasına rağmen yapıların hâlâ zemine aykırı şekilde inşa edildiğini söyledi. Sözbilir, “2019 yönetmeliğinden sonra yeni düzenleme geldi ama binalar yine zemine eğiliyor. Türkiye’nin çok daha gerçekçi tedbirler alması gerekecek” ifadelerini kullandı.
“Uzmanlığı Olmayanlar Konuşuyor"
İzmir için yeni deprem master planının hazırlanmak üzere olduğunu belirten Sözbilir, “İlk plan 2000’de yapılmıştı ama son 25 yılın yapı stokunun verileri yok. Bilimsel anlamda eksik kalıyor. Son aşamadayız” dedi. Bazı kişilerin bilimsel temeli olmayan açıklamalar yaparak kamuoyunu yanılttığını belirten Sözbilir, “Uzmanlığı deprem bile olmayan kişiler ‘şöyle olacak, böyle olacak’ diyerek insanları yanlış yönlendiriyor. Bilim konuşmalı, başka bir şeye gerek yok” diye konuştu.
Ercan’a Tepki
Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan’ın İzmir’deki bazı ilçeler için yaptığı “oturmayın, kiralamayın” açıklamalarını isim vermeden eleştiren Sözbilir, şu ifadeleri kullandı: “Karşıyaka’yı boşaltın, Yamanlar’dan çıkın deniliyor. Böyle bir şey yok. Bostanlı’yı neden boşaltalım? Bizim konuşmamız gereken, mevcut yapı stokunun depremde nasıl etkileneceği. Bilimsel verisi olmayan insanlar konuşuyor. Bu konu ciddiyet ister.”
“İzmir’de 17 Aktif Fay Var"
İzmir’de fayların kentin her noktasına yayıldığını söyleyen Sözbilir, “Şu anda 17 aktif fayımız var. Aktif olmayanlarla birlikte 21 faydan söz ediyoruz. Bölgedeki stres değişirse ölü fay bile yeniden canlanabilir. Bilimsel sınıflandırmayı bu verilerle yapıyoruz” dedi. Açıklamalarında, fayların potansiyelini, geçmiş kırılmalarını ve olası senaryolarını birlikte değerlendirdiklerini vurgulayan Sözbilir, “Bu kapsam dışında yapılan tüm açıklamalar CİMER’lik” ifadelerini kullandı.
“Sındırgı’daki Durağanlık Kaygı Veriyor”
Sındırgı’daki fay hareketliliğine de değinen Sözbilir, son depremlerin ardından bölgede görülen durgunluğun iyiye işaret olmadığını ifade etti. Sözbilir şöyle konuştu: “Bir bölgede deprem olurken bir anda duruyorsa bu çok iyi bir şey değildir. Sındırgı’da belli bir durağanlık var ve bu, yeniden deprem yaşama riskinin sürdüğünü gösteriyor.”
İzmir’in Sağlam Bölgeleri
Soru üzerine İzmir’de ev alınabilecek sağlam bölgeleri de açıklayan Sözbilir, “O bölgenin imar haritalarına ve mikro bölgeleme verilerine bakmak gerekir. Ege Koop ve bütün Evkalar sağlam. Belediyeler ve üniversiteler en güvenilir bilgi kaynaklarıdır” ifadelerini kullandı.
