Menopoz, son yıllarda kadınların yaşam süresinin uzamasıyla beraber daha fazla gündemde yer alıyor. Hal böyle olunca kadınlar da menopoza girişin evrelerini, menopozu nasıl erteleyebileceğini ve bu süreçte ne yapması gerektiğini daha fazla araştırıyor. Medicana International İzmir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Aşkın Doğan, menopozla ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
Kadınların yüzde 80’ini sıcak basıyor
Menopoza geçiş sürecinde kadınların en çok sıcak basmalarından şikayetçi olduğunu belirten Doç. Dr. Aşkın Doğan, bu belirtilerin yüzde 80'e yakın bir oranda görüldüğünü ifade etti. Genellikle gövdenin üst kısmında başlayan, yüzde hissedilen ve 2-4 dakika süren bu ataklar; terleme, üşüme ve zaman zaman kaygı ile sonlanabiliyor. Günde yedinin üzerinde sıcak basması yaşayan kadınların uyku kalitesinde ve ruhsal dengelerinde bozulmalar yaşanabiliyor.
Depresyon riski artabilir
Menopoz öncesi dönemde adet döngüsünde belirgin değişikliklerin gözlemlendiğini belirten Doç. Dr. Doğan, adet sıklığının ve miktarının giderek azaldığını söyledi. Bu dönemde vücut kompozisyonunda da değişiklikler yaşanıyor; özellikle bel çevresinde yağlanma artıyor. Aynı zamanda depresyon riskinin de bu süreçte yükseldiğine dikkat çekti.
En önemli faktörlerden biri genetik yatkınlık
Menopoz yaşını belirleyen en önemli etkenin genetik yatkınlık olduğunu aktaran Doç. Dr. Doğan, ailede erken menopoz öyküsü olan bireylerin daha dikkatli olması gerektiğini belirtti. Kemoterapi, radyoterapi, yumurtalık cerrahileri gibi etkenlerin de süreci hızlandırabileceğini vurguladı. Genç yaşta menopoz riskinin değerlendirilebilmesi için AMH düzeyleri, hormon analizleri ve ultrason ile yumurtalık rezervlerinin incelenmesi öneriliyor.
Menopozu ertelemek mümkün değil
Doç. Dr. Aşkın Doğan, menopozu tamamen durdurmanın mümkün olmadığını ancak bazı sağlıklı yaşam alışkanlıklarının süreci geciktirebileceğini ifade etti. Sigara ve alkol kullanımından uzak durmak, antioksidan, omega-3, D vitamini, folat ve B12 yönünden zengin bir diyetle beslenmek, stres yönetimi sağlamak bu noktada kritik önem taşıyor.
Bilimsel olarak kanıtlanmış bir yöntem yok
Erken menopoz vakalarında hormon replasman tedavisinin bazı durumlarda etkili olabileceğini ifade eden Doç. Dr. Doğan, özellikle çocuk sahibi olmayı planlayan kadınlara yumurta dondurma işleminin önerildiğini söyledi. PRP gibi deneysel uygulamaların henüz bilimsel geçerliliğe ulaşmadığını da sözlerine ekledi.
