Türkiye’nin zeytinyağı ihracatı 2024/25 sezonunun ilk sekiz ayında düşüş yaşasa da, tüketici ülkelerdeki artış dikkat çekti. Toplam ihracat miktarı geçen yıla göre yüzde 20 azalarak 38 bin 802 tona gerilerken, tüketici ülkelere yapılan ihracat yüzde 11 artışla 31 bin 829 tona ulaştı. Döviz geliri ise fiyat düşüşlerinin etkisiyle 356 milyon dolardan 197 milyon dolara indi. Ege İhracatçı Birlikleri’nin verilerine göre, Türkiye’nin tüketici ülkelerdeki zeytinyağı ihracatından elde ettiği gelir 162 milyon dolar olurken, bu ülkelerin toplam ihracat içindeki payı yüzde 82’ye yükseldi.
Tüketici ülkelere ihracatın yüzde 98’i ambalajlı
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Uygun, tüketici ülkelere yönelik ihracattaki artışı, Türk zeytinyağının kalite, sürdürülebilirlik ve markalaşma gücünün yansıması olarak değerlendirdi. Türkiye’nin zeytinyağı ihracatında ambalajlı ürünlerin payı yüzde 63 seviyesinde iken, bu oran tüketici ülkelerde yüzde 98’e kadar çıkıyor. Bu veri, sektörün artık sadece dökme yağla değil, raflarda markalı ürünlerle var olma stratejisine yöneldiğini gösteriyor.
AB’den en az 60 bin ton kota istiyoruz
AB’nin Türk zeytinyağına uyguladığı yüksek gümrük vergilerinin sektörde rekabet gücünü kırdığına işaret eden Başkan Uygun, Fas ve Tunus’a tanınan sıfır gümrük avantajının Türkiye’ye de sağlanması gerektiğini belirtti. Gümrük Birliği Anlaşması’nın güncellenme sürecinde zeytinyağının öncelikli başlık olmasını beklediklerini vurgulayan Uygun, AB’den 60 bin tonluk gümrüksüz kota talep ettiklerini ifade etti. Birleşik Krallık ile sürdürülen Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerinde ise zeytin ve zeytinyağının stratejik ürün kategorisine alınmasının, ihracatta önemli fırsatlar doğuracağını dile getirdi.
İhracatçıların yeni rotası Kanada
Sektörün döviz girdisi sağlayan yerli ve milli yapısına dikkat çeken Uygun, Ticaret Bakanlığı’nın desteklediği “Uzak Ülkeler Stratejisi” kapsamında Brezilya ve Avustralya’ya düzenlenen ticaret heyetlerinin ardından, ABD’deki “Natural Products Expo West” fuarında yapılan tanıtımların somut iş bağlantılarına dönüştüğünü belirtti. ABD’deki Summer Fancy Food Show, Japonya’daki Foodex, Çin’deki CIIE fuarları ve son olarak Çin’in Guangzhou kentinde düzenlenen 18. Edible Oil Expo’da Türk zeytinyağının tanıtımı yapıldı. Eylül ayında Kanada’da düzenlenecek sektörel ticaret heyetiyle bu ivmenin devam edeceği açıklandı.
